Pałac Samuela Maciejowskiego to niezwykle cenny zabytek XVI wieku, który znajduje się w Krakowie, w dzielnicy I Stare Miasto, przy ul. Kanoniczej 1, w sercu Starego Miasta. Dzieje tego pałacu zaczynają się w latach 1531-1532, kiedy to kanonik Samuel Maciejowski, który później pełnił funkcję biskupa, zdecydował się zbudować obiekt na miejscu wcześniejszego, drewnianego domu, znanego jako kaplica św. Grzegorza. Lokacja ta znajdowała się w południowo-zachodniej części pierwotnej ulicy Senackiej.
Pałac został starannie zaprojektowany na rzucie kwadratu, z charakterystycznymi strzelnicami w ścianach. Jest to piętrowy, dwutraktowy budynek, którego centralnym punktem jest przestronna sień, a od strony dziedzińca zlokalizowana jest galeria arkadowa. W tej przestrzeni odkryto także arkadowy podcień, którego twórczością przyjmuje się Bartłomieja Berrecciego lub jednego z jego uczniów. Pałac przeszedł znaczne renowacje na przełomie XVII i XVIII wieku, a także w końcówce XVIII wieku. Do tego momentu pełnił rolę rezydencji kanoniczej, z zachowanymi polichromiami oraz barokowym portalem hermowym, który, choć uproszczony, do złudzenia przypomina portal ul. św. Jana 20.
Portal odznacza się eleganckim wykrój arkady i analogicznym profilem, z ukośnie ustawionymi pilastrami, które wspierają gzyms w formie nadwieszonego łuku o kształcie "w ośli grzbiet". Na fragmentach gzymsu, które są przełamane powyżej pilastrów, znajdują się dekoracyjne wazony, co dodaje całości wyjątkowego charakteru. Po pewnym czasie budynek przy ul. Kanoniczej 1 został przejęty przez władze krakowskie, przekształcając go w Inkwizytoriat oraz więzienie.
Warto również zaznaczyć, że do 1854 roku architekt August Plasqude nadał budynkowi nowe piętro oraz zaprojektował jego fasadę, co wpłynęło na jego współczesny wygląd. Dzisiejsza kamienica przy ul. Kanoniczej 1 stanowi miejsce dla Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej, Podyplomowego Studium Konserwacji Zabytków Architektury i Urbanistyki, również Politechniki Krakowskiej, a także dla Kawiarni „Inkwizytor”. W piwnicach obiektu znajduje się scena teatralna znana jako Teatr Zależny, dodając tym samym nowe wymiary kulturowe do tego historycznego miejsca.
Pozostałe obiekty w kategorii "Pałace":
Pałac Spiski w Krakowie | Pałac Tarnowskich-Sanguszków w Krakowie | Pałac Tyszkiewiczów w Krakowie | Pałac Wielopolskich w Krakowie | Pałac Wodzickich w Krakowie | Pałac Wojewodziński w Krakowie | Pałac Wołodkowiczów w Krakowie | Pałac „Pod Krzysztofory” | Pałac „Pod Baranami” w Krakowie | Pałacyk Mieroszewskich w Krakowie | Pałac Przebendowskich w Krakowie | Pałac Popielów w Krakowie | Pałac Mańkowskich w Krakowie | Pałacyk Zdzisława Włodka w Krakowie | Pałacyk Ostaszewskich w Krakowie | Pałacyk Juliusza Jutkiewicza w Krakowie | Pałac Zbaraskich w Krakowie | Pałac Sztuki w Krakowie | Pałac Straszewskich w Krakowie | Pałac Sanguszków w KrakowieOceń: Pałac Samuela Maciejowskiego w Krakowie