Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie

---

Obszar właściwości

Obszar właściwości wojewódzkich sądów administracyjnych w Polsce został dokładnie określony w przepisach prawnych. W szczególności, w art. 13 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, określonej w Dzienniku Ustaw z 2023 r. poz. 1634, stwierdza się, że:

„Do rozpoznania sprawy właściwy jest wojewódzki sąd administracyjny, na którego obszarze właściwości ma siedzibę organ administracji publicznej, którego działalność została zaskarżona.”

W kontekście tego zapisu, w §1 pkt 5 Rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 25 kwietnia 2003 r. dotyczącego utworzenia wojewódzkich sądów administracyjnych oraz ustalenia ich siedzib i obszarów właściwości, które zostało zmienione przez Rozporządzenie z dnia 13 sierpnia 2004 r., podano, że obszarem właściwości dla Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie jest teren województwa małopolskiego.

Tym samym, wszelkie sprawy dotyczące działalności organów administracji publicznej zarejestrowane w tym regionie są rozpatrywane przez wspomniany sąd, co ma znaczenie dla lokalnych obywateli oraz instytucji.

Siedziba

W Krakowie pierwszą siedzibą Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego była nieruchomość, która obecnie figuruje w rejestrze zabytków pod nr A-111, usytuowana przy ul. Topolowej 5, znana jako Pałac Mańkowskich. W 2008 roku, po uzgodnieniu z Małopolskim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków, wykonano remont tego budynku. W ramach prac wymieniono dach oraz odnowiono elewacje, a w 2014 roku zmodernizowano stolarkę zewnętrzną.

Obecnie, chociaż wspomniana posiadłość nie pełni już funkcji siedziby sądu, jej wnętrza wciąż są wykorzystywane do celów lokalowych przez Sąd. Pomocna w tym jest przewiązka, która sprawia, że oba budynki są ze sobą dobrze skomunikowane, tworząc tym samym funkcjonalny kompleks. W chwili obecnej siedziba WSA znajdująca się w Krakowie usytuowana jest w obrębie dzielnicy II Grzegórzki, przy ulicy Rakowickiej 10.

Nowy budynek sądu, o powierzchni użytkowej przekraczającej 4,6 tys. m², powstał na działce o powierzchni zabudowy wynoszącej ponad 1670 m² oraz kubaturze 20 173 m³. Nieruchomość ta posiada swoją księgę wieczystą o nr 204512. Projekt budynku przygotowali Witold Zieliński oraz Wojciech Kozioł z Pracowni Projektowej Rewaloryzacji Zabytków, natomiast o projekt wnętrz zadbały Agnieszka Cwynar-Łaska oraz Marta Spodar z Autorskiej Pracowni Projektowej.

Realizację budowy nowego obiektu rozpoczęto w 2005 roku. Utrudnienia, które napotkano w początkowym etapie, takie jak zakaz wykonywania robót nocą z uwagi na pobliską zabudowę mieszkalną oraz konieczność rozbiórki niektórych betonowych elementów na placu budowy, nie wpłynęły na pomyślną realizację planu, który w wykazie osiągnął 95,5%. Dzięki temu w 2006 roku udało się zakończyć budowę budynku.

Następnie, jak zaznacza Informacja Roczna z 2006 roku, „Do późnej jesieni trwały prace związane z odbiorem, wyposażeniem, oznakowaniem i zabezpieczeniem budynku”. Z kolei od października tegoż roku, nie zakłócając działalności sądu, stopniowo przenoszono administrację oraz wydziały do nowego gmachu.

Ukończenie procesu zagospodarowania i wyposażania nowej siedziby w 2007 roku umożliwiło zmianę dotychczasowej lokalizacji WSA w Krakowie z ul. Topolowej 5 na ul. Rakowicką 10. Od 1 marca 2007 roku nowy adres zaczęło obowiązywać, a uroczyste otwarcie miało miejsce 26 października 2007 roku.

W zmodyfikowanej siedzibie mieszczą się trzy sale rozpraw, sale narad, czytelnia akt sądowych, biblioteka, biuro podawcze, kasa sądu, szatnia, gabinety sędziowskie, sekretariaty, sale konferencyjne oraz oddziały i wydziały orzecznicze. W obiekcie znajduje się także IV Wydział Informacji Sądowej, zaplecze socjalne i techniczne oraz pokoje gościnne.

Prowadzona od 2014 roku inwestycja związana z nadbudową skrzydła budynku zakończyła się 27 lipca 2015 roku. Zwiększyła ona przestrzeń o 20 nowych pokoi, co znacznie wpłynęło na poprawę warunków pracy w instytucji.

Działalność orzecznicza

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zajmuje się rozpoznawaniem spraw, które dotyczą różnorodnych działań organów administracji publicznej funkcjonujących w województwie małopolskim. Podstawą prawną tego działania jest Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U.2023.1634), a także Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 25 kwietnia 2003 r. dotyczące utworzenia wojewódzkich sądów administracyjnych oraz określenia ich siedzib i obszarów właściwości (Dz.U.2003.72.652).

W procesie orzeczniczym sąd ten rozpatruje również skargi podnoszone przez mieszkańców Małopolski, które dotyczą działań Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Tu podstawą prawną jest Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 25 kwietnia 2003 r. dotyczące przekazania rozpoznawania niektórych spraw do innych wojewódzkich sądów administracyjnych (Dz.U.2003.72.653).

Ważnym obszarem działalności sądu są sprawy związane z nałożeniem kar pieniężnych, które składane są przez skarżących zamieszkujących bądź mających siedzibę w Małopolsce. Podstawą prawną w tym przypadku jest Rozporządzenie Prezydenta RP z dnia 18 kwietnia 2011 r. dotyczące przekazania rozpoznawania tej grupy spraw innym wojewódzkim sądom administracyjnym (Dz.U.2011.89.506).

Dodatkowo, WSA w Krakowie przyjmuje skargi dotyczące decyzji wydawanych przez dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, a także przez Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. W tym przypadku kluczową podstawą prawną jest Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 22 lutego 2017 r., które dotyczy przekazywania spraw do innych wojewódzkich sądów administracyjnych (Dz.U.2020.1773).

Statystyka

Według raportu rocznego za 2023 r. w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Krakowie do trzech wydziałów orzeczniczych wpłynęło w sumie 5097 skarg oraz wniosków. Warto podkreślić, że w porównaniu z rokiem ubiegłym odnotowano spadek o ponad 5%. W tym samym roku sąd załatwił 5571 spraw, co oznacza zauważalny wzrost liczby zakończonych postępowań w stosunku do roku poprzedniego. Wskaźnik szybkości orzekania tego sądu w roku 2023 wyniósł 3,27 miesiąca.

Wśród skarżących przeważali obywatele fizyczni, którzy wnieśli 4227 skarg, w porównaniu do 1032 spraw wniesionych przez osoby prawne oraz 238 przez prokuratorów. Najwięcej skarg dotyczyło działalności samorządowych kolegów odwoławczych (ponad 42%), terenowych organów administracji rządowej (ponad 27%) oraz Dyrektorów Izb Administracji Skarbowej (niemal 10%).

Najczęściej pojawiającymi się sprawami były kwestie związane z: podatkami oraz innymi świadczeniami pieniężnymi (ponad 19% wszystkich spraw), pomoc społeczną (ponad 18%) oraz budownictwem i nadzorem architektoniczno-budowlanym (prawie 12%).

W zakończonych sprawach na salach sądowych stawiło się ponad 300 pełnomocników organów administracji państwowej, ponad 600 profesjonalnych pełnomocników skarżących oraz uczestników postępowania, a także 16 prokuratorów.

Organy WSA w Krakowie

1. Prezes

Na stanowisko Prezesa Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego mianuje Naczelny Sąd Administracyjny, a jego kadencja trwa pięć lat. Prezesa mogą stanowić sędziowie pochodzący z tego sądu lub z Naczelnego Sądu Administracyjnego. Warto zaznaczyć, że mogą piastować to stanowisko przez maksymalnie dwie kolejne kadencje. Do głównych obowiązków prezesa należy kierowanie sądem, pełnienie ważnej roli reprezentacyjnej oraz zajmowanie się administracją sądową. W przypadku nieobecności prezesa, jego rolę przejmuje wiceprezes lub inny sędzia.

(Art. 20-22 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych, Dz.U. z 2002 r. nr 153, poz. 1269).

Anna Dumas (2020 – obecnie)

Pani Sędzia Anna Dumas, która od 2016 roku była Wiceprezesem WSA w Krakowie, 10 kwietnia 2020 roku objęła stanowisko Prezesa tego sądu. Dodatkowo, Pani dr Anna Dumas jest adiunktem w Katedrze Prawa Finansowego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Andrzej Irla

Pan Sędzia Andrzej Irla wcześniej pełnił funkcję Prezesa WSA w Krakowie w dwóch kadencjach; jego druga kadencja zakończyła się 9 kwietnia 2020 roku. Ponadto, Zajmował wcześniej stanowisko Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego – Ośrodka Zamiejscowego w Krakowie.

2. Zgromadzenie ogólne sędziów WSA w Krakowie

Na podstawie artykułu 24 wspomnianej ustawy, zgromadzenie ogólne sędziów Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego składa się z sędziów tego sądu. Wśród uczestników mogą się znaleźć również asesorzy, jednak nie mają oni prawa głosu podczas głosowań, które wymagają bezwzględnej większości przy udziale minimum połowy sędziów.

Zgromadzenie jest zwoływane co najmniej raz w roku przez przewodniczącego, którym jest prezes sądu.

3. Kolegium WSA w Krakowie

Kolegium Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, które składa się z wyznaczonych przez zgromadzenie ogólne sędziów, ma przewodniczącego w osobie prezesa tego sądu. Uchwały przyjmowane są również bezwzględną większością głosów, w obecności co najmniej połowy członków poprawnie zwołanego kolegium. Kadencja kolegium trwa trzy lata.

(Art. 25 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych, Dz.U. z 2002 r. nr 153, poz. 1269).

Zatrudnienie

Dane zgromadzone na zakończenie roku 2023 potwierdzają, że w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Krakowie zatrudnionych jest 34 sędziów, 4 asesorów sądowych, 6 referendarzy sądowych, 20 asystentów oraz 122 pozostałych urzędników i pracowników.

Dostosowanie siedziby sądu do potrzeb osób z niepełnosprawnościami

W 2008 roku miało miejsce ważne wydarzenie dotyczące dostosowania budynków publicznych do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Wspólnie z Stowarzyszeniem Przyjaciół Integracji oraz Urzędem Miasta Krakowa zorganizowano drugą edycję konkursu o nazwie „Kraków bez barier”. W ramach tego przedsięwzięcia, siedziba Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, zlokalizowana przy ulicy Rakowickiej, została doceniona przez komisję konkursową jako najlepsza w kategorii „Obiekt użyteczności publicznej”.

Uroczystość ogłoszenia wyników miała miejsce 11 grudnia 2008 roku w Audytorium Maximum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Podczas tego wydarzenia, szczególną uwagę zwrócono na liczne udogodnienia, które zostały wdrożone w budynku sądu. Nie tylko architektura sprzyjała osobom z niepełnosprawnościami, ale także wprowadzone rozwiązania organizacyjne, które znacząco ułatwiały załatwianie spraw. Oprócz tego, pracownicy sądu zostali pochwaleni za swoje umiejętności oraz życzliwość, co dodatkowo wpływało na komfort osób korzystających z usług sądowych.

Warto również zauważyć, że osoby Głuche, głuchonieme oraz słabosłyszące mają zapewnioną możliwość skorzystania z bezpłatnych usług tłumacza migowego, dostępnych w siedzibie sądu przy specjalnie oznakowanym stanowisku. Usługi te mogą być realizowane za pośrednictwem połączenia online, co znacząco wspiera komunikację w trudnych sytuacjach prawnych. Dodatkowo, dostępna jest pętla indukcyjna, co zwiększa dostępność budynku dla osób z wadami słuchu.

---

Oceń: Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie

---