Park Duchacki to niezwykłe miejsce w sercu Krakowa, usytuowane w atrakcyjnej lokalizacji Dzielnicy XI Podgórze Duchackie. To park miejski, który przyciąga mieszkańców oraz turystów swoją malowniczością i bliskością do natury.
Znajduje się on w Dzielnicy XI Podgórze Duchackie, w obrębie Woli Duchackiej. Graniczy z ulicami: Estońską na zachodzie, Macedońską na wschodzie, Konstantego Laszczki na południu oraz Malborską na północy.
Całkowita powierzchnia parku wynosi 2,84 ha, co stwarza doskonałe warunki do wypoczynku oraz rekreacji. Miejsce to jest idealne zarówno dla osób szukających spokoju, jak i tych, którzy chcą aktywnie spędzić czas na świeżym powietrzu.
Historia
Dzisiejszy Park Duchacki ma swoje korzenie w parku krajobrazowym, który istniał w kompleksie dworskim powstałym na początku XIX wieku. Ten zespół dworski zbudowano poprzez przekształcenie folwarku klasztornego zakonu Duchaków, który datuje się na XV wiek. Do dzisiaj przetrwały elementy z XIX-wiecznego parku dworskiego, w tym stawy, które nadal mogą cieszyć oko mieszkańców oraz odwiedzających.
Starania o pozyskanie obszaru zajmowanego przez park na rzecz gminy trwały co najmniej od początku XXI wieku. Ostatecznie, w grudniu 2012 roku, miasto przejęło powyższe tereny na podstawie wniosku Rady Dzielnicy XI Podgórze Duchackie, Stowarzyszenia Przyjaciół Woli Duchackiej oraz Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa. Gmina nabyła powierzchnię 2,6605 ha w zamian za nieruchomości o łącznej powierzchni 0,1897 ha przy ulicy Lwowskiej, z dodatkową dopłatą wynoszącą 270 870,60 zł. Dodatkowo, miasto zakupiło grunt o powierzchni 0,2374 ha z tzw. dworem Bemów przy ulicy Mochnackiego 71, płacąc 1 976 200,00 zł. W tym kontekście wyrażono również zamiar by wprowadzić obszar Parku Duchackiego do rejestru zabytków oraz objąć go ochroną konserwatorską.
W grudniu 2020 roku zakończono prace rewitalizacyjne związane z pierwszą częścią parku. W ramach tych działań powstały drewniane pomosty nad stawami, zbudowano drewnianą altanę, uporządkowano alejki oraz wprowadzono różnorodne elementy małej architektury, w tym ławki oraz kosze na śmieci. Zrealizowano również intensywne prace w zakresie pielęgnacji istniejącej zieleni oraz wprowadzono nowe nasadzenia, głównie krzewów, w przestrzeni między drzewami.
W 2021 roku rozpoczęły się dalsze prace związane z realizacją drugiej części Parku Duchackiego, które zakończono 29 lipca 2022 roku, w dniu otwarcia tej części parku. Otwarcie, zorganizowane przez Zarząd Zieleni Miejskiej, Muzeum Podgórza oraz Stowarzyszenie Przyjaciół Woli Duchackiej, obfitowało w różnorodne atrakcje. Wśród nich znajdują się: warsztaty przyrodnicze, spacer historyczny, poczęstunek oraz występ zespołu Earthwins.
W ramach tej fazy zagospodarowano powierzchnię 1,5 ha, co stanowiło około połowy całkowitej powierzchni parku. W wyniku tych prac rozebrano ruiny dawnego spichlerza. Początkowo plany zakładały odbudowę obiektu na tradycyjnych fundamentach, ale z uwagi na chęć ochrony dwóch obok rosnących jesionów, ostatecznie zdecydowano się na zastosowanie fundamentów palowych. Nowy budynek zawiera ogólnodostępną toaletę oraz materiał do korzystania przez parkujących i spacerujących. Uporządkowano okolice odbudowanego spichlerza, odnowiono fragment terenu od stawów do spichlerza oraz zrealizowano dodatki takie jak alejki, plac zabaw, siłownię zewnętrzną oraz różne elementy małej architektury. W budżecie ZZM na 2022 rok prace w Parku Duchackim zidentyfikowano jako trzy osobne zadania, których łączny koszt wyniósł ponad półtora miliona złotych, z czego dokładnie 555 555 złotych pochodziło z budżetu obywatelskiego Miasta Krakowa.
W dniu 14 kwietnia 2023 roku wieczorem w budynku tzw. starego dworu Bemów, znajdującego się w obrębie parku, wybuchł pożar. W wyniku tego zdarzenia niemal całkowicie spłonął dach obiektu. Warto zauważyć, że przez ostatnich kilka lat budynek ten pozostawał opuszczony i ulegał systematycznej dewastacji. W chwili wybuchu pożaru planowano już remont tego zabytkowego dworu. Rozpoczęto wówczas różne koncepcje na zagospodarowanie budynku po renowacji, z pomysłami przekształcenia go na siedzibę ZZM, Stowarzyszenia Przyjaciół Woli Duchackiej lub wykorzystania na cele muzealno-wystawiennicze. Oszacowane koszty remontu wyniosły około 15 milionów złotych.
Przypisy
- Małgorzata Mrowiec: Kraków. Krajobraz po pożarze dworu Bemów w parku Duchackim. "Apelujemy o ratowanie starego dworu". [w:] Gazeta Krakowska [on-line]. 15.04.2023 r. [dostęp 17.07.2023 r.]
- Pożar w parku Duchackim. Płonął zabytkowy dwór Bemów. [w:] LoveKraków.pl [on-line]. 14.04.2023 r. [dostęp 17.07.2023 r.]
- Jakub Drath: W tym roku pospacerujemy po całym parku Duchackim. [w:] LoveKraków.pl [on-line]. 24.01.2022 r. [dostęp 17.07.2023 r.]
- Otwarcie drugiej części parku Duchackiego. [w:] Kraków.pl [on-line]. 04.08.2022 r. [dostęp 17.07.2023 r.]
- Odwiedź zrewitalizowany park Duchacki. [w:] PowietrzeKraków.pl [on-line]. 28.12.2020 r. [dostęp 17.07.2023 r.]
- a b Park Duchacki. [w:] Zarząd Zieleni Miejskiej w Krakowie [on-line]. 25.11.2020 r. [dostęp 17.07.2023 r.]
- a b Park Duchacki w rękach miasta. [w:] Kraków.pl [on-line]. 21.12.2012 r. [dostęp 17.07.2023 r.]
- Encyklopedia Krakowa. Warszawa – Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000 r., s. 1064. ISBN 83-01-13325-2.
- Praca zbiorowa: Kraków plan miasta. Kraków: 2024 r., ISBN 978-83-8184-589-2.
Pozostałe obiekty w kategorii "Parki":
Ogród Botaniczny Uniwersytetu Jagiellońskiego | Ogród Muzeum Archeologicznego w Krakowie | Ogród nad Sudołem | Ogród Sielski | Park im. Stefana Żeromskiego w Krakowie | Park Kleparski | Park Maćka i Doroty w Krakowie | Park Aleksandry w Krakowie | Park Decjusza | Planty im. Floriana Nowackiego w Krakowie | Błonia (Kraków) | Park Lotników Polskich | Park im. Henryka Jordana w Krakowie | Uroczysko Kostrze | Skałki Twardowskiego | Polana pod Dębiną | Polana na Sowińcu | Planty Bieńczyckie | Park Stacja Wisła | Park Rżąka w KrakowieOceń: Park Duchacki