Park Stacja Wisła

---

Historia

Obecnie Park Stacja Wisła jest popularnym miejscem, gdzie można odpocząć i cieszyć się zielenią, jednak jego historia sięga czasów, gdy na tym terenie znajdowała się stacja kolejowa Kraków Wisła, która funkcjonowała do 2002 roku. Po zamknięciu stacji, obszar ten był przez pewien czas wykorzystywany jako dziki parking, co negatywnie wpłynęło na jego stan ekologiczny.

W dokumentacji projektowej parku priorytetem była rewaloryzacja zieleni. Zadanie to polegało na zachowaniu istniejącego zadrzewienia oraz wprowadzeniu nowych nasadzeń drzew i krzewów. Celem tych działań było utworzenie bariery, która miała chronić przed hałasem i zanieczyszczeniami pochodzącymi z pobliskiej ulicy. Projekty uwzględniły także zachowanie powiązań widokowych z otoczeniem oraz eksponowanie pozostałości infrastruktury stacji kolejowej.

Warto zwrócić uwagę na aspekty komunikacyjne, które zostały zrealizowane dzięki stworzeniu infrastruktury pieszej i rowerowej, łączącej park z pobliskim otoczeniem. Koncepcję zagospodarowania terenu obszaru przygotował Michał Grzybowski, a projekt budowlany powstał z udziałem Zarządu Zieleni Miejskiej oraz architektów krajobrazu, Katarzyny Opałki i Wojciecha Jakubowskiego. W realizacji projektu brała udział także spółka Jakabe Projekty Sp. z o.o. oraz pracownia Projekt Zieleni, której to zadaniem było opracowanie założenia w zakresie architektury krajobrazu.

Budowa parku rozpoczęła się 27 grudnia 2016 roku, a zakończono ją 31 lipca 2018 roku. Z kolei oficjalne otwarcie miało miejsce 11 maja 2018 roku o godzinie 18:00. Ta uroczystość była połączona z licznymi atrakcjami, w tym warsztatami ogrodniczymi, podczas których uczestnicy mogli samodzielnie posadzić pierwsze warzywa i zioła w drewnianych skrzyniach, i pokazem kina plenerowego. Całkowity koszt inwestycji wyniósł 2 621 681,49 zł, z czego 1 253 739,30 zł stanowiło dofinansowanie z Unii Europejskiej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014–2020.

Projekt parku zdobył ważne nagrody, w tym w kategorii „Nowo wykreowana przestrzeń publiczna w zieleni” podczas XIII edycji konkursu na najlepiej zagospodarowaną przestrzeń publiczną w Polsce. Ponadto uzyskał nominację do prestiżowej nagrody European Union Prize for Contemporary Architecture–Mies van der Rohe Award 2019.

W 2021 roku podjęto działania mające na celu powiększenie terenu parku o sąsiedni obszar, który wcześniej był dzikim parkingiem. Na tym nowym obszarze planowane jest stworzenie placu zabaw, który zostanie wyposażony w różnorodne atrakcje, takie jak huśtawki, domki ze zjeżdżalniami, żuraw, stolik do piasku, a także lina do balansowania.

Infrastruktura

W parku zrealizowano 12 stref funkcjonalnych, które zostały zaprojektowane z myślą o różnych grupach użytkowników oraz określonych funkcjach. Wśród nich wyróżnia się strefa rekreacyjna, idealna na pikniki, oraz strefa zabawowa, która zawiera plac zabaw dla dzieci. Dodatkowo, znajduje się tutaj strefa historyczna, labirynt, łąka kwietna, a także tzw. „farma miejska”, w której znajdują się drewniane skrzynie do hodowli owoców i warzyw.

W parku usytuowano także parking rowerowy, scenę do różnorodnych występów oraz parkiet taneczny, który umożliwia organizację imprez na świeżym powietrzu. Kompozycję przestrzeni uzupełnia pawilon o powierzchni użytkowej 80 m², który oferuje strefę gastronomiczną oraz ogólnodostępną toaletę. Cały obiekt powstał zgodnie z koncepcją „zrównoważonego rozwoju” – wprowadzono m.in. ogrody deszczowe, które wspierają małą retencję wody w przestrzeni parku.

Pawilon łączy się z pobliskim budynkiem gospodarczym poprzez drewnianą pergolę, co nadaje całej przestrzeni spójny charakter. Elementy małej architektury, które można znaleźć w parku, zostały wykonane głównie ze stali i drewna, co ma odzwierciedlać historię tego obszaru. Połączenia między różnymi strefami funkcjonalnymi realizowane są za pomocą betonowych ścieżek oraz pomostów wykonanych z drewna i stali.

Roślinność

Naturalne środowisko w obrębie parku to łęg topolowo-wierzbowy, który w momencie rozpoczęcia prac był zdominowany przez drzewa i krzewy uznawane za inwazyjne. W rezultacie trudnych warunków glebowych oraz dużego zagęszczenia roślinność ta była oceniana jako średnia pod względem zdrowotnym. W trakcie inwentaryzacji zieleni, niektóre drzewa zostały zidentyfikowane jako potencjalne zagrożenie dla bezpieczeństwa przyszłych użytkowników parku.

Wśród krzewów dominowały bzy czarne, które głównie znajdowały się w złym stanie, były słabo oświetlone i przerzedzone. Inwentaryzacja roślinności doprowadziła do jej podziału na trzy kategorie: rośliny przewidziane do usunięcia z powodu ich złego stanu zdrowia lub inwazyjności, te, które kolidowały z planowaną infrastrukturą oraz te, które zostały zachowane w zamyśle kompozycyjnym parku.

Projektanci, przy wyborze roślinności, kierowali się naturalnym charakterem obszaru, będącego nadrzecznym łęgiem. W efekcie zostały przeprowadzone nasadzenia obejmujące 42 nowe drzewa, ponad 1000 krzewów oraz 25 000 kwiatów. Do drzew, które zasadzono, należą: lipa drobnolistna (3 szt.), wiąz górski (8 szt.), topola osika (13 szt.), wierzba żałobna 'Chrysocoma’ (1 szt.) oraz świdośliwa Lamarcka (1 szt., odmiana wielopniowa).

W zakresie krzewów liściastych nasadzono: wierzba wiciowa (300 szt.), wierzba purpurowa 'Nana’ (30 szt.), dereń świdwa (165 szt.) oraz dereń biały (645 szt.). Aby zwiększyć bioróżnorodność, w zachodniej i południowej części parku urządzono łąkę kwietną, a wzniesienia terenu obsadzono ozdobnymi trawami oraz bylinami, tworzącymi barierę oddzielającą park od ulicy we wschodnim sektorze.

Nasadzenia traw ozdobnych znalazły się również w pobliżu pawilonu. Niskie donice w zachodniej dzielnicy parku zostały obsadzone dekoracyjnymi trawami oraz bylinami. Utworzono również rabaty roślin cieniolubnych pod drzewami. W skład traw oraz bylin wchodzą m.in. rozplenica japońska 'Hameln’ (108 szt.), miskant chiński 'Kleine Fontain’ (75 szt.), turzyca sztywna (70 szt.), trzcinnik krótkowłosy (912 szt.), jeżówka purpurowa (1035 szt.), krwawnik pospolity 'Cerise Quinne’ (657 szt.) oraz proso rózgowate 'Heavy Metal’ (720 szt.).

Do innych gatunków wprowadzonych do roślinności parku należy barwinek pospolity (1408 szt.), szałwia omszona 'Ostfriesland’ (252 szt.), pragnia syberyjska (2400 szt.), bodziszek korzeniasty (1070 szt.), zawilec gajowy (800 szt.), nerecznica samcza (150 szt.), parzydło leśne (150 szt.), rozchodnikowiec okazały 'Brillant’ (50 szt.), rdest himalajski (333 szt.), fiołek wonny (320 szt.), cebulica syberyjska (15 000 szt.), powojnik alpejski (20 szt.) oraz bluszcz pospolity (600 szt.).

---

Oceń: Park Stacja Wisła

---