Benedykt Hesse, urodzony w 1389 roku w Krakowie, był wybitnym przedstawicielem polskiej nauki i myśli filozoficznej.
Jako teolog, Hesse znacząco wpływał na rozwój intelektualny swojego czasu, zasługując na miejsce w historii polskiej filozofii.
Jego życie zakończyło się w 1456 roku, jednak jego dorobek pozostaje nieprzemijającym śladem w kulturze i myśli europejskiej.
Życiorys
Benedykty Hesse, wybitna postać w historii polskiej filozofii, pochodził z rodziny kupieckiej, która osiedliła się w Krakowie w XIV wieku. Był synem Jana, którego działalność handlowa z pewnością miała wpływ na formowanie się jego intelektualnej przyszłości. Już od 1407 roku rozpoczął studia nad sztukami wyzwolonymi, a także ukończył teologię, co pozwoliło mu zgłębiać różne dziedziny wiedzy.
W trakcie swojej edukacji miał zaszczyt uczyć się pod kierunkiem Andrzeja z Kokorzyna oraz Franciszka z Brzegu. W 1411 roku, po uzyskaniu tytułu bakałarza, a cztery lata później – magistra, rozpoczął karierę wykładowcy w Krakowie, gdzie nauczał m.in. prawa kanonicznego. Jego owocna praca w obszarze edukacji przyczyniła się do jego wielokrotnego wyboru na funkcję rektora Uniwersytetu Krakowskiego. W 1448 roku objął stanowisko wicekanclerza uniwersytetu, które piastował przez rok.
Benedykty Hesse jest znany z twierdzenia, że filozofia oraz teologia powinny być od siebie odrębne, ponieważ różnią się one przedmiotem badania oraz metodologią. Dodatkowo postulował on wyraźne rozgraniczenie między fizyką a metafizyką. Jako nominalista, był gorącym krytykiem realizmu pojęciowego, co czyniło go jedną z czołowych postaci w kręgach intelektualnych tamtych czasów. Jako zwolennik koncyliaryzmu reprezentował i pielęgnował poglądy Jana Buridana.
W historiografii Hesse zapisał się jako pierwszy znaczący logik polski. Jego śmierć uznano za symboliczny koniec okresu via moderna w Krakowie. Wśród jego uczniów znajdowały się takie postaci jak Piotr z Sienna oraz Jan Kanty. Dzięki pismom Hessego, arcybiskup Stanisław Wielgus uzyskał habilitację, co potwierdza wpływ tego uczonego na rozwój myśli akademickiej w Polsce.
Przypisy
- TeresaT. Michałowska TeresaT., Literatura polskiego Średniowiecza: leksykon, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011, s. 127, ISBN 978-83-01-16675-5 [dostęp 29.09.2023 r.]
- Jan Skoczyński, Jan Woleński: Historia filozofii polskiej. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2010, s. 45.
- Jan Skoczyński, Jan Woleński: Historia filozofii polskiej. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2010, s. 42.
- Jan Skoczyński, Jan Woleński: Historia filozofii polskiej. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2010, s. 39.
- Jan Skoczyński, Jan Woleński: Historia filozofii polskiej. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2010, s. 37.
- Jan Skoczyński, Jan Woleński: Historia filozofii polskiej. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2010, s. 30.
- a b c Stanisław Wielgus: BENEDYKT HESSE. [dostęp 02.05.2012 r.]
- Benedykt Hesse. encyklopedia.wp.pl. [dostęp 02.05.2012 r.]
- abp Stanisław Wielgus: Quaestiones super octo libros "Physicorum" Aristotelis. Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, 1984. [dostęp 02.05.2012 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Jerzy Kowalski (filolog klasyczny) | Jerzy Pawłowski (zoolog) | Konrad Wnęk | Kazimierz Piwarski | Piotr Górecki (historyk) | Andrzej Wojtyna | Alojzy Rafał Estreicher | Piotr Kulczycki | Karol Różycki (zootechnik) | Leszek Wojnar | Franciszek Karliński | Barbara Żak-Ogaza | Juliusz Piwowarski | Piotr Tarczyński | Marek Sanak (biolog) | Witold Wilkosz | Wiktor Jassem | Wojciech Łużny | Maria Manturzewska | Szczepan BilińskiOceń: Benedykt Hesse