Kazimierz Józef Piwarski to postać, która zapisała się w historii polskiej nauki jako wybitny historyk. Urodził się 19 lutego 1903 roku w Krakowie, gdzie również zmarł 21 lipca 1968 roku. Jego prace koncentrowały się głównie na badaniach z zakresu dziejów nowożytnych oraz najnowszych, co czyniło go jednym z czołowych specjalistów w tej dziedzinie.
Piwarski pełnił istotną rolę jako rektor Wyższej Szkoły Pedagogicznej (WSP) w Krakowie, co podkreśla jego znaczenie w polskim szkolnictwie wyższym. Ponadto, był profesorem na Uniwersytecie Jagiellońskim (UJ), gdzie dzielił się swoją wiedzą oraz doświadczeniem z młodymi adeptami historii.
W 1947 roku Piwarski założył Marksistowskie Zrzeszenie Historyków, które miało na celu promowanie badań historycznych w oparciu o marksistowską metodologię. Jego działania miały istotny wpływ na kierunek prac badawczych prowadzonych w Polsce w tym okresie. Dodatkowo, był redaktorem Kwartalnika Historycznego, przeglądu, który służył jako platforma wymiany myśli i badań w zakresie historii.
Życiorys
Kazimierz Piwarski był wybitną postacią w historii polskiej nauki. Swoją edukację rozpoczął na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie pod kierunkiem profesora Wacława Sobieskiego zdobył doktorat w 1926 roku, a następnie habilitację w 1931 roku.
6 listopada 1939 roku Piwarski został aresztowany przez Niemców w czasie akcji Sonderaktion Krakau. Trafił do obozów koncentracyjnych w Sachsenhausen oraz Dachau, z których został zwolniony w 1941 roku. W okresie II wojny światowej, od 1941 do 1945 roku, pełnił funkcję wykładowcy w tajnym Uniwersytecie Jagiellońskim.
Po wojnie, w 1947 roku, otrzymał tytuł profesora zwyczajnego na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie, gdzie w latach 1949–1950 sprawował urząd rektora. W związku z ówczesnymi turbulencjami politycznymi, w 1950 roku Piwarski został przeniesiony na Uniwersytet Poznański. W roku 1956 powrócił na UJ i w latach 1956–1958 objął stanowisko dyrektora Instytutu Zachodniego w Poznaniu.
Kazimierz Piwarski był również członkiem Polskiej Akademii Umiejętności od 1945 roku, a jego wkład w dziedzinę nauki został doceniony, gdy w 1958 roku został członkiem korespondentem Polskiej Akademii Nauk, a w 1961 roku – członkiem rzeczywistym. W latach 1962–1966 piastował funkcję wiceprezesa Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Historycznego.
Warto również zauważyć, że Piwarski do 1948 roku należał do Polskiej Partii Socjalistycznej, a następnie do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Jego działalność naukowa i społeczna została uhonorowana licznymi odznaczeniami, takimi jak Medal 10-lecia Polski Ludowej (1955), Złoty Krzyż Zasługi (1955) oraz Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1959).
Pochowany jest na cmentarzu Rakowickim w Krakowie, w kwaterze JA-płn.-1, co stanowi symbol jego ważnego miejsca w historii polskiej nauki i kultury.
Uczniowie
Wśród uczniów Kazimierza Piwarskiego znajdowały się wybitne osobowości, które później stały się znane w swoich dziedzinach. Należeli do nich między innymi prof. Antoni Czubiński, prof. Jerzy Krasuski oraz prof. Mieczysław Stański.
Publikacje książkowe
Oto zestawienie książek autorstwa Kazimierza Piwarskiego, które odzwierciedlają jego wkład w historię i analizę polityczną. Jego prace są niezwykle istotne w polskiej historiografii.
- Hieronim Lubomirski hetman wielki koronny (1929),
- Między Francją a Austrią. Z dziejów polityki Jana III Sobieskiego (1933),
- Dzieje polityczne Prus Wschodnich 1621–1772 (1938, wyd. II 1947),
- Historia Śląska w zarysie (1947),
- Kuria rzymska a polski ruch narodowo-wyzwoleńczy (1955),
- Watykan a faszyzm 1929–1939 (1958, wyd. II 1960),
- Polityka europejska w okresie pomonachijskim X 1938 – III 1939 (1960),
- Polska – Czechy. Dziesięć wieków sąsiedztwa (1947),
- Historia powszechna nowożytna 1640–1789 (1959, wyd. IX 1965).
Przypisy
- Jan WiktorJ.W. Tkaczyński Jan WiktorJ.W. (red.), Pro Memoria III. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na cmentarzach Krakowa 1803-2017, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018 r., s. 222.
- Piwarski, Kazimierz. Polska Akademia Nauk. [dostęp 08.05.2018 r.]
- Zbigniew Romek, Cenzura a nauka historyczna w Polsce 1944-1970, Warszawa 2010 r., s. 135.
- Odznaczenia naukowców w PAN. „Dziennik Polski”. Nr 233, s. 6, 03.10.1959 r.
- M.P. z 1955 r. nr 117, poz. 1543
- M.P. z 1955 r. nr 103, poz. 1410
- Poradzisz Jan, Wspomnienia Kazimierza Piwarskiego: "19 miesięcy w Dachau", [w:] Materiały i dokumenty do dziejów nauki polskiej w czasie II wojny światowej. Tom 1: pod red. Zygm. Kolankowskiego i Leona Łosia. Wrocław 1980, ss. 7-79.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Piotr Górecki (historyk) | Andrzej Wojtyna | Alojzy Rafał Estreicher | Piotr Kulczycki | Karol Różycki (zootechnik) | Leszek Wojnar | Andrzej Skoczowski | Karol Akerman | Karol Józef Teofil Estreicher | Małgorzata Grodzińska-Jurczak | Konrad Wnęk | Jerzy Pawłowski (zoolog) | Jerzy Kowalski (filolog klasyczny) | Benedykt Hesse | Franciszek Karliński | Barbara Żak-Ogaza | Juliusz Piwowarski | Piotr Tarczyński | Marek Sanak (biolog) | Witold WilkoszOceń: Kazimierz Piwarski