Eugenia Zeylandowa

---

Życiorys

Eugenia Zeylandowa była córką Eugeniusza Piaseckiego i Gizeli z Szelińskich. Rozpoczęła edukację we Lwowie, a następnie kontynuowała ją w Zakopanem, gdzie ukończyła maturę w 1917 roku. Jeszcze w tym samym roku zaczęła studia medyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. W latach 1919-1921 studiowała chemię na Uniwersytecie Poznańskim, a od 1922 roku kontynuowała na tej samej uczelni również studia medyczne. Uzyskała tytuł doktora wszechnauk lekarskich w 1924 roku. Od 1925 roku Zeylandowa rozpoczęła karierę naukową w Zakładzie Mikrobiologii Lekarskiej Uniwersytetu w Poznaniu. W ramach tej pracy odbyła liczne podróże naukowe do Wielkiej Brytanii, Holandii i Niemiec, gdzie zwiedzała tamtejsze laboratoria mikrobiologiczne.

W 1930 roku otrzymała prestiżową Nagrodę im. Pannetiera przyznaną przez paryskie środowisko medyczne. Już rok później została uhonorowana srebrnym medalem Uniwersytetu Poznańskiego. Habilitację uzyskała w 1937 roku na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego, specjalizując się w mikrobiologii lekarskiej. Kiedy Niemcy zaatakowali Polskę, Eugenia została wysiedlona i przez oboz przesiedleńczy dotarła do Warszawy, gdzie podjęła pracę w Centralnym Laboratorium Gruźliczym Szpitala Wolskiego.

Oprócz pracy laboratoryjnej, wykładała również na podziemnym Uniwersytecie Ziem Zachodnich. W 1945 roku z powodu problemów zdrowotnych przeniosła się do Istebnej, gdzie kontynuowała swoją działalność naukową, prowadząc badania oraz publikując prace badawcze dotyczące własnych osiągnięć oraz działalności męża. Mimo ciężkiego stanu zdrowia, była aktywna zawodowo aż do śmierci. Zmarła w Istebnej, ale została pochowana na cmentarzu Jeżyckim w Poznaniu, w grobowcu rodzinnym.

Eugenia Zeylandowa była znana z pracy w dziedzinie bakterii gruźlicy, z szczególnym uwzględnieniem badania prątków Mycobacterium bovis, co przyczyniło się do jej renomy jako wiodącego eksperta w dziedzinie mikrobiologii gruźlicy w Polsce w latach międzywojennych. Wspólnie z mężem, Januszem Zeylandem, była pionierką szczepień BCG w naszym kraju.

Do ich najważniejszych osiągnięć można zaliczyć wykazanie, że prątki BCG przenikają przez ściany przewodu pokarmowego oraz odkrycie, że ich żywotność zależy od jakości podłoża, na którym wyhodowano bakterie. Wyniki tych badań opublikowane były w około pięćdziesięciu artykułach w polskich i międzynarodowych pismach naukowych, a także w monografii pt. Prątek gruźlicy z 1948 roku. Praca Zeylandów dotycząca przenikania prątków BCG przez błony była podstawą do stworzenia przez Komitet Higieny Ligi Narodów międzynarodowego programu badawczego w 1928 roku.

W 1967 roku, po jej śmierci, została honorowo wybrana członkiem Polskiego Towarzystwa Ftyzjopneumologicznego.

Rodzina

W 1926 roku, w Poznaniu, Eugenia Zeylandowa zawarła związek małżeński z lekarzem, Januszem Zeylandem (1897-1944).

Upamiętnienie

Wielkopolskie Centrum Pulmonologii i Torakochirurgii w Poznaniu honoruje pamięć Eugenii Zeylandowej. Centrum to nosi imię jej oraz jej męża, co stanowi trwałe uznanie ich zasług i wkładu.

---

Oceń: Eugenia Zeylandowa

---