Igancy Krakus

Polityka i administracja

Igancy Krakus, znany także pod pseudonimem Roman, to postać, która na stałe wpisała się w karty historii Polski. Urodził się 12 lutego 1909 roku w Krakowie, a jego życie rozpoczęło się w ważnym dla naszego kraju kontekście. Jego historia, choć tragiczna, odzwierciedla zawirowania XX wieku oraz wyzwania, przed którymi stawali ludzie jego pokolenia.

Był on nie tylko działaczem komunistycznym o żydowskich korzeniach, ale także dąbrowszczakiem, uczestnikiem znanego w ruchu oporu. Jego zaangażowanie w działalność polityczną i militarną zostało odzwierciedlone w licznych zaszczytach, w tym Orderze Virtuti Militari, który przyznawany jest za bohaterskie czyny.

Niestety, jego kariera nie potoczyła się tak, jakby tego pragnął. Igancy Krakus został pozbawiony stopnia podpułkownika Wojska Polskiego, co było wynikiem określenia jego „braku wartości moralnych” przez władze. W efekcie jego życiorys zakończył się degradacją do stopnia szeregowca, co stało się symbolicznym odzwierciedleniem skomplikowanej natury polityki i osobistych wyborów w trudnych czasach.

Ostateczne losy Krakusa pozostają nieznane – zmarł po 13 lipca 1969 roku. Jego życie i dokonania stanowią ważny element polskiej pamięci narodowej, ujawniając jednocześnie złożoność ludzkich losów w kontekście politycznych i społecznych burz.

Życiorys

Igancy Krakus przyszedł na świat 12 lutego 1909 roku w Krakowie, w rodzinie Jakuba oraz Heleny z Silberschmidtów-Jastrzębskich. Już w 1929 roku, włączył się do Komunistycznego Związku Młodzieży Polski. Na przełomie 1936 i 1937 roku, zdecydował się na nielegalny wyjazd do Francji. W październiku 1937 roku, zdobywszy wsparcie ze strony Francuskiej Partii Komunistycznej, udał się do Hiszpanii. Tam wstąpił do rezerwowego polskiego batalionu imienia Adama Mickiewicza.

W 1938 roku, pełniąc funkcję podoficera, angażował się w walki w składzie polskiej baterii artylerii imienia Waleriana Wróblewskiego. Jednostka ta, należała do III Grupy Artylerii Międzynarodowej, a później przekształciła się w XIII Brygadę Międzynarodową imienia Jarosława Dąbrowskiego. W trakcie działań wojennych, Igancy odniósł ranę w głowę. Po pięciomiesięcznym kursie oficerskim w przyfrontowej szkole artylerii koło Grenady, został awansowany na stopień chorążego, a także przystąpił do Komunistycznej Partii Hiszpanii.

9 lutego 1939 roku, przekroczył granicę francusko-hiszpańską i został internowany. Nastepnie trafił do obozów St-Cyprien, Gurs oraz karnym Le Vernet d’Ariège, gdzie podjął decyzję o wstąpieniu do Francuskiej Partii Komunistycznej. W 1941 roku, zdołał uciec z obozu do Lyonu, gdzie stał się członkiem Wolnych Strzelców i Partyzantów Francuskich, przyjmując pseudonim Roman. Wkrótce objął dowództwo nad oddziałem, awansując sukcesywnie na podporucznika, porucznika oraz kapitana. 15 czerwca 1944 roku, został mianowany majorem i dowódcą wojskowego Międzyokręgu Południe, odgrywając istotną rolę podczas wyzwalania Lyonu.

Latem 1945 roku, powrócił do Polski i w sierpniu tegoż roku, został członkiem Polskiej Partii Robotniczej. We wrześniu 1945 roku przyjął powołanie do Wojska Polskiego, obejmując funkcję zastępcy szefa Wydziału Informacji Okręgu Wojskowego nr I w Warszawie. 9 maja 1946 roku, awansowano go na podpułkownika w korpusie oficerów piechoty, a 22 maja tego samego roku, objął stanowisko szefa Wydziału Informacji Marynarki Wojennej. Po odejściu z tego stanowiska 15 października 1946 roku, formalnie przestał pełnić tę funkcję 3 stycznia 1947 roku.

Następnie, jego kariera kontynuowała się w Oddziale II Sztabu Generalnego na stanowisku zastępcy kierownika sekcji II wydziału II. Od 1 lipca 1948 roku, działał poza organami bezpieczeństwa. 1 stycznia 1949 roku, został przeniesiony do Głównego Inspektoratu Ochrony Pogranicza jako szef wydziału personalnego. Od 1 grudnia 1950 roku, przebywał w Ministerstwie Bezpieczeństwa Publicznego, gdzie pełnił funkcję naczelnika wydziału I Departamentu I. W dniu 5 kwietnia 1952 roku, przeszedł do Departamentu Więziennictwa MBP jako naczelnik wydziału ewidencji i statystyki, a 1 czerwca tego samego roku został przeniesiony do rezerwy.

Po zakończeniu kariery wojskowej, podjął zatrudnienie w Hucie Warszawa, gdzie prawdopodobnie pełnił proste funkcje ochronne. 13 lipca 1969 roku wyjechał do Izraela. Jednakże 28 lutego 1970 roku, decyzją gen. broni Wojciecha Jaruzelskiego, został pozbawiony stopnia oficerskiego „z powodu braku wartości moralnych” oraz zdegradowany do stopnia szeregowca.

Ordery i odznaczenia

Igancy Krakus otrzymał w ciągu swojego życia wiele wybitnych odznaczeń, których lista jest dowodem jego nieustannej odwagi oraz oddania w walce. Poniżej przedstawione są najważniejsze odznaczenia, które zdobył:

  • Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari – 27 października 1945, „za bohaterskie zasługi w bojach z niemieckim faszyzmem na polach Hiszpanii w latach 1936-1939”,
  • Order Krzyża Grunwaldu III klasy – 1945,
  • Srebrny Krzyż Zasługi – 1946,
  • Krzyż Partyzancki – 1947,
  • francuski Krzyż Wojenny z Gwiazdą.

Przypisy

  1. a b c d e f g Dane osoby z katalogu funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa. Instytut Pamięci Narodowej. [dostęp 13.10.2024 r.]
  2. Goryński 2018, s. 293.
  3. Goryński 2018, s. 292.
  4. a b c Goryński 2018, s. 290.
  5. Goryński 2018, s. 289.
  6. Goryński 2018, s. 276.
  7. Goryński 2018, s. 275.
  8. a b c d e f g Goryński 2018, s. 274.
  9. a b c d e f g h i Goryński 2018, s. 273.
  10. Goryński 2018, s. 272–273.
  11. a b c Goryński 2018, s. 272.
  12. Goryński 2018, s. 271.
  13. Semków 2006, s. 39, 255.
  14. Semków 2006, s. 39.
  15. M.P. z 1945 r. nr 55, poz. 124.

Oceń: Igancy Krakus

★★★★★
Średnia ocena:4.97 Liczba ocen:9