Władysław Ciastoń był postacią o niezwykle bogatej biografii i znaczącym wpływie na polską historię po II wojnie światowej.
Urodził się 16 grudnia 1924 roku w Krakowie, gdzie spędził swoje młodzieńcze lata, zanim zaangażował się w działalność polityczną i społeczną. Jego kariera obejmowała wiele ról i odpowiedzialności, które wpłynęły na kształtowanie się powojennej Polski.
Władysław Ciastoń zyskał rozgłos jako milicjant oraz komunistyczny działacz partyjny. Jako generał dywizji Milicji Obywatelskiej, odgrywał kluczową rolę w instytucjach państwowych, które w tamtym okresie były nieodłącznym elementem władzy.
Podczas swojej kariery był również funkcjonariuszem Służby Bezpieczeństwa, co przypisało mu istotną rolę w systemie bezpieczeństwa kraju. Jego wpływ na politykę wewnętrzną PRL widoczny był również w roli wiceministra spraw wewnętrznych.
Jako ambasador PRL/RP w Albanii, Ciastoń miał za zadanie pełnienie misji dyplomatycznych oraz reprezentowanie interesów Polski w tym kraju. Jego kadencja w ambasadzie przyczyniła się do zacieśnienia relacji pomiędzy Polską a Albanią.
Władysław Ciastoń zmarł 4 czerwca 2021 roku w Warszawie, pozostawiając po sobie złożoną spuściznę związaną z władzą i polityką w Polsce.
Życiorys
Władysław Ciastoń był synem Ignacego i Zofii, który rozpoczął swoją edukację od ukończenia szkoły powszechnej w Krakowie w 1936 roku. Po tym etapie, w 1940 roku, podjął naukę w Liceum Chemicznym. W 1942 roku uzyskał dyplom technika, co otworzyło przed nim nowe perspektywy. Następnie kontynuował swoje kształcenie w Państwowej Wyższej Szkole Technicznej w Warszawie, a w 1951 roku uzyskał tytuł magistra na Politechnice Wrocławskiej.
W czerwcu 1945 roku Władysław Ciastoń rozpoczął pracę w organach bezpieczeństwa we Wrocławiu. W kolejnych latach, w latach 1947-1948, piastował stanowisko kierownika Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego, zarówno we Wrocławiu, jak i w Bolesławcu. Po ukończeniu studiów został przeniesiony do Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, gdzie od stycznia 1953 roku pełnił funkcję zastępcy Naczelnika Wydziału. Następnie awansował na Naczelnika Wydziału II Departamentu IV Komitetu do Spraw Bezpieczeństwa Publicznego.
W marcu 1956 roku, a dokładniej do listopada tego samego roku, był wicedyrektorem Departamentu IV. 14 października 1958 roku, w wyniku prób ochrony funkcjonariuszy oskarżonych o rozpowszechnianie nielegalnych wydawnictw, został dyscyplinarnie zwolniony. Jego sympatia dla Natolińczyków, co również prowadziło do uznania go za nieformalnego lidera w tej frakcji, przyczyniła się do tego zwolnienia.
W latach 1959-1971 Ciastoń pracował w Instytucie Maszyn Matematycznych Polskiej Akademii Nauk. W 1970 roku zdobył stopień doktora nauk technicznych w zakresie chemii na Wydziale Chemicznym Politechniki Warszawskiej. Od 1 czerwca 1971 roku został zrehabilitowany i przywrócony do służby w organach bezpieczeństwa PRL. W kolejnych latach pełnił funkcje wicedyrektora Departamentu III Ministerstwa Spraw Wewnętrznych oraz dyrektora Departamentu V w latach 1979-1981.
W latach 1981-1986 był szefem Służby Bezpieczeństwa, a później podsekretarzem stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych. 16 sierpnia 1980 roku otrzymał nominację na zastępcę szefa sztabu MSW i kierował operacją „Lato-80”. Mianowany generałem brygady, a później, od 25 listopada 1981 do 10 kwietnia 1987 roku, pełnił funkcję wiceministra spraw wewnętrznych oraz szefa Służby Bezpieczeństwa. W październiku 1983 roku, na podstawie uchwały Rady Państwa PRL, został mianowany generałem dywizji, a akt nominacyjny wręczył mu przewodniczący Rady Państwa PRL, prof. Henryk Jabłoński.
W 1984 roku pojawiły się podejrzenia o jego zaangażowanie w zabójstwo ks. Jerzego Popiełuszki. W wyniku interwencji najwyższych organów tej politycznej struktury sprawa jego została wyłączona z procesu toruńskiego oraz uniewinniony. Po odejściu z resortu, Ciastoń pełnił funkcję chargé d’affaires i ambasadora PRL w Tiranie w latach 1987-1990. 8 października 1990 roku został tymczasowo aresztowany w sprawie zbrodni ks. Popiełuszki, jednak w 1994 roku uniewinniono go z zarzutu pomocy w napadzie na mieszkanie ks. Andrzeja Bardeckiego oraz zorganizowania prowokacji na Chłodnej.
W 2019 roku sąd uznał go za winnego represjonowania opozycjonistów przez ich nielegalne powołanie do wojska w listopadzie 1982 roku, co zostało uznane za zbrodnię przeciwko ludzkości oraz zbrodnię komunistyczną, skazując go na wyrok dwóch lat pozbawienia wolności.
Władysław Ciastoń był również członkiem Polskiej Partii Robotniczej oraz Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Zmarł 4 czerwca 2021 roku w wieku 96 lat. Jego ostatnie miejsce spoczynku to Cmentarz Wojskowy na Powązkach w Warszawie, gdzie pochowano go 14 czerwca.
Ordery i odznaczenia
Władysław Ciastoń był odznaczany licznymi nagrodami i medalami, które podkreślały jego wkład w różne aspekty życia społecznego i politycznego. Wśród jego najbardziej znaczących odznaczeń znajdują się:
- Order Sztandaru Pracy I kl.,
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski,
- Złoty Krzyż Zasługi – przyznany dwukrotnie,
- Brązowy Krzyż Zasługi,
- Medal 10-lecia Polski Ludowej,
- Medal 30-lecia Polski Ludowej,
- Medal 40-lecia Polski Ludowej,
- Medal „Za udział w walkach w obronie władzy ludowej”,
- Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju”,
- Srebrny Medal „Za zasługi dla obronności kraju”,
- Złota Odznaka „Za zasługi w ochronie porządku publicznego”,
- Srebrna Odznaka „Za zasługi w ochronie porządku publicznego”,
- Brązowa Odznaka „Za zasługi w ochronie porządku publicznego”,
- Złota Odznaka „W Służbie Narodu”,
- Odznaka „10 Lat w Służbie Narodu”,
- Medal im. Ludwika Waryńskiego (1988),
- Order Przyjaźni Narodów (ZSRR).
Te odznaczenia świadczą o jego zaangażowaniu oraz poświęceniu dla dobra społeczności i kraju. Wiele z nich wiązało się z uznaniem za działania na rzecz obronności oraz rozwoju budowy państwowości.
Przypisy
- Nekrolog: Władysław Ciastoń 16.12.1924-04.06.2021 [online], koperski.eu [dostęp 10.06.2021 r.]
- Były szef SB Władysław Ciastoń pochowany na Powązkach Wojskowych. TVP Info. [dostęp 18.10.2022 r.]
- Dwa lata dla komunistycznych generałów. Józef Sasin: Mam nadzieję, że nie trafię do więzienia | Niezależna [online], niezalezna.pl [dostęp 21.11.2019 r.]
- Generałowie SB skazani za... [online], warszawa.wyborcza.pl [dostęp 21.11.2019 r.]
- abcnet [online], abcnet.com.pl [dostęp 27.11.2017 r.]
- Wyborcza.pl [online], wyborcza.pl [dostęp 27.11.2017 r.]
- Ciastoń niewinny – Wiadomość dnia – Wiadomości – Polska.pl. [dostęp 25.04.2010 r.]
- Aparat bezpieczeństwa w Polsce, t. III 2008 ↓, s. 11.
- Aparat bezpieczeństwa w Polsce, t. III 2008 ↓, s. 61-62.
- Aparat bezpieczeństwa w Polsce, t. II 2006 ↓, s. 38.
- Aparat bezpieczeństwa w Polsce, t. I 2005 ↓, s. 72.
- Aparat bezpieczeństwa w Polsce, t. I 2005 ↓, s. 92.
- Aparat bezpieczeństwa w Polsce, t. I 2005 ↓, s. 481.
- Aparat bezpieczeństwa w Polsce, t. I 2005 ↓, s. 494.
- Katalog kierowniczych stanowisk partyjnych i państwowych PRL ↓.
- Katalog funkcjonariuszy ↓.
- Leksykon bezpieki t. I 2020 ↓, s. 470.
- 40-lecie ludowego Wojska Polskiego. „Nowiny”, s. 2, Nr 240 z 11.10.1983 r.
- W uznaniu zasług /w/ Życie Partii, nr 22, 02.11.1988 r., s. 18
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Maria Piechotka | Artur Kozioł | Włodzimierz Lejczak | Józef Haller (zm. 1850) | Witold Dzielski | Barbara Nowak (kurator) | Leon Karliński | Zbigniew Skolicki | Andrzej Pogonowski | Krystyna Wawrzynowicz | Stefan Bryła | Jan Ziobro (polityk) | Barbara Bubula | Tadeusz Syryjczyk | Zygmunt Andrzej Wielopolski | Tadeusz Zieliński (1926–2003) | Roman Romkowski | Henryk Szatkowski | Romana Kahl-Stachniewicz | Igancy KrakusOceń: Władysław Ciastoń