Zygmunt Andrzej Wielopolski, urodzony 30 stycznia 1833 roku w Krakowie, a zmarły 27 lutego 1902 roku w Berlinie, był osobą o znaczącym wpływie na polską politykę XIX wieku. Jego profil polityczny był konserwatywny i prorosyjski, co odzwierciedlało jego podejście do wielu kluczowych spraw społecznych i politycznych tamtego okresu.
Wielopolski zdobył popularność jako prezydent Warszawy, pełniąc tę funkcję w trudnym czasie dla stolicy. Jako tajny radca, miał znaczący wpływ na decyzje rządowe, a jego powiązania z rosyjskim dworem, gdzie pełnił rolę szambelana, koniuszego i wielkiego łowczego, dodatkowo podkreślały jego bliskie związki z carskim rządem.
Po zakończeniu powstania styczniowego, Wielopolski stał się czołowym reprezentantem działań ugodowych, co charakteryzowało jego późniejsze decyzje polityczne. Warto również zaznaczyć, że był XIV ordynatem Ordynacji Pińczowskiej Myszkowskich, co dowodzi jego statusu w polskiej arystokracji.
Życiorys
Zygmunt Andrzej Wielopolski był synem Aleksandra Wielopolskiego oraz jego drugiej żony, Pauliny Apolonii Potockiej. Miał brata, Józefa Wielopolskiego. Był również mężem Albertyny Leopoldyny von Neipperg di Montenuovo. Wśród jego potomków znalazł się Aleksander Wielopolski, XV ordynat Ordynacji Myszkowskich. Swoją służbę wojskową w armii carskiej rozpoczął w 1852 roku, dołączając do pułku ułanów stacjonującego na Lubelszczyźnie.
Wielopolski brał udział w wojnie krymskiej, która miała miejsce w latach 1855-1856. W 1858 roku stał się członkiem Towarzystwa Rolniczego w Królestwie Polskim.
W okresie od 16 sierpnia 1862 do 18 września 1863 sprawował urząd prezydenta Warszawy, który został mu powierzony przez jego ojca. W 1862 roku, wspólnie z oberpolicmajstrem Siergiejem Muchanowem, uczestniczył w przygotowaniach listy 12 tysięcy młodych obywateli Królestwa Polskiego, którzy zostali wytypowani do branki.
Wielopolski był kontynuatorem polityki swojego ojca, stając się istotnym filarem ugrupowania, które współpracowało z częścią wyższej hierarchii duchownej i było zwolennikiem ugody z carem. W 1877 roku złożył wiernopoddańczy hołd carowi rosyjskiemu, a także podpisał deklarację lojalności oraz prośbę o przebaczenie przeszłości, do której przyłączyło się ponad 800 wybitniejszych obywateli polskich.
Kazimierz Krzywicki, doradca Zygmunta Wielopolskiego, w broszurze pt. Polska i Rosja w 1872 roku przedstawił credo polityczne ugrupowania, któremu przewodził Wielopolski. Sprowadzało się one do rezygnacji z jakichkolwiek pretensji narodowych, a nawet samorządowych, w zamian za ochronę przed rewolucją.
W memoriałach z lat 1880 i 1884 wyrażał swoje oczekiwania wobec władz zaborczych, domagając się ustępstw dla szlachty polskiej w obliczu wspólnego zagrożenia ze strony rewolucji.
12 listopada 1879 roku uzyskał potwierdzenie tytułu Hrabiego Świętego Cesarstwa Rzymskiego i Margrabiego w Imperium Rosyjskim. W 1890 roku otrzymał rosyjski Order Świętego Aleksandra Newskiego z brylantami, a wcześniej, w 1870 roku, austriacki Krzyż Wielki Orderu Franciszka Józefa, oraz w 1884 roku austriacki Order Korony Żelaznej I klasy.
Przypisy
- Robert Zwierzyniecki, Ordynacja Myszkowskich czyli kto miał Chroberz Książ i Szaniec. Kraków 2017 r., s. 54.
- Zbigniew Stankiewicz, Dzieje wielkości i upadku Aleksandra Wielopolskiego, Warszawa 1967 r., s. 309.
- Zbigniew Stankiewicz, Dzieje wielkości i upadku Aleksandra Wielopolskiego, Warszawa 1967 r., s. 247.
- Zbigniew Stankiewicz, Dzieje wielkości i upadku Aleksandra Wielopolskiego, Warszawa 1967 r., s. 222.
- Zbigniew Stankiewicz, Dzieje wielkości i upadku Aleksandra Wielopolskiego, Warszawa 1967 r., s. 87.
- Jerzy Sewer Dunin-Borkowski: Almanach Błękitny. Warszawa 1908 r., s. 978-979.
- Roczniki Gospodarstwa Krajowego. R. 16, 1858, T. 32, nr 2, Warszawa 1858 r., s. 11.
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Tadeusz Syryjczyk | Barbara Bubula | Jan Ziobro (polityk) | Stefan Bryła | Władysław Ciastoń | Maria Piechotka | Artur Kozioł | Włodzimierz Lejczak | Józef Haller (zm. 1850) | Witold Dzielski | Tadeusz Zieliński (1926–2003) | Roman Romkowski | Henryk Szatkowski | Romana Kahl-Stachniewicz | Igancy Krakus | Jerzy Miller (polityk) | Czesław Kowalski | Stanisław Ochab | Antoni Zygmunt Helcel | Jarosław GowinOceń: Zygmunt Andrzej Wielopolski