Bolesław Drobner

---

Życiorys

Bolesław Drobner był osobą o znaczącym dorobku, synem Romana i Anny z Fieschlerów, urodził się w rodzinie żydowskiej, która przeszła proces spolonizowania. Jego dziadek brał czynny udział w powstaniu listopadowym, natomiast rodzice byli powstańcami styczniowymi. Ojciec, jako drukarz, angażował się w tajne działania Rządu Narodowego, a jego matka pełniła rolę sanitariuszki w czasie powstania.

Po zakończeniu edukacji w III Gimnazjum im. Jana Sobieskiego w Krakowie, Drobner kontynuował naukę na politechnikach w Berlinie, Lwowie i Zurychu. Ostatecznie zdał egzamin doktorski z chemii na uniwersytecie we Fryburgu 13 stycznia 1906 roku. W latach 1898-1919 uczestniczył w Polskiej Partii Socjalno-Demokratycznej Galicji oraz Śląska Cieszyńskiego.

W 1903 roku, zaledwie przez dwa lata, był także członkiem Socjaldemokratycznej Partii Szwajcarii oraz pełnił funkcję redaktora pisma wewnętrznej opozycji w SDKPiL – „Solidarność Robotnicza”. Jego działalność polityczna intensyfikowała się wraz z wybuchem I wojny światowej, kiedy to w sierpniu 1914 r. wstąpił do Legionów Polskich, a od 1915 roku służył w armii austriackiej aż do zakończenia konfliktu.

Po wojnie, w latach 1919-1922, Drobner związał się z Polską Partią Socjalistyczną. W 1922 roku był współzałożycielem Partii Niezależnych Socjalistów, która w 1924 roku przemianowana została na Niezależną Socjalistyczną Partię Pracy. Jego działalność w międzynarodowych strukturach również nie była znikoma, gdyż w latach 1923-1928 zasiadał w egzekutywie Socjalistycznej Międzynarodówki Robotniczej.

W latach 1933-1938 Drobner był członkiem Rady Miejskiej Krakowa z ramienia Socjalistycznej Listy Robotniczej. Z powodu wyjazdu do ZSRR bez zgody swojego ugrupowania, w 1936 roku został wydalony z PPS. W marcu 1938 roku postawiono mu zarzuty działalności komunistycznej, a 1 kwietnia skazano na 3 lata więzienia. Był to początek długiego okresu represji i wyzwań w jego karierze politycznej.

Po wybuchu II wojny światowej i najeździe radzieckim na Polskę, w 1939 roku po krótkim czasie zarządzania kopalnią soli potasowych w Kałuszu, Drobner został aresztowany przez NKWD i wywieziony do ZSRR. Udało mu się jednak uciec i po wojnie powrócił do polityki, stając się członkiem Zarządu Głównego Związku Patriotów Polskich oraz 21 lipca 1944 roku dołączył do Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego jako kierownik resortu pracy, opieki społecznej i zdrowia.

W 1945 roku, od marca do czerwca, pełnił rolę pierwszego polskiego prezydenta Wrocławia, gdzie współorganizował nową administrację miejską. Drobner był zwolennikiem przekształcenia Wrocławia w miasto wydzielone oraz proponował stworzenie systemu gospodarczego eliminującego obieg pieniędzy (tzw. republika drobnerowska). Działania te wywołały konflikt z radzieckimi dowódcami, co ostatecznie doprowadziło do jego usunięcia z Wrocławia.

Po wojnie, Drobner aktywnie działał w Polskiej Partii Socjalistycznej, sprzeciwiał się scalenie PPS z PPR, za co w 1948 roku został usunięty z partii. Mimo to, został dopuszczony do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, aczkolwiek jego rola w polityce znacznie się zmniejszyła. Był posłem na Sejm, gdzie w II, III i IV kadencji pełnił funkcję marszałka seniora.

Drobner był wielokrotnie odznaczany, w tym Orderem Sztandaru Pracy I klasy oraz Krzyżem Wielkim i Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. Wspierał rozwój kultury w Krakowie, co skutkowało powstaniem Społecznego Funduszu Ochrony Zabytków Krakowa oraz Krakowskiego Domu Kultury. Z inicjatywy Drobnera Muzeum Etnograficzne uzyskało nową siedzibę, a także wybudowano nowy pawilon dla Biura Wystaw Artystycznych.

W jego osobistym życiu, Bolesław Drobner żenił się z Lubą Hirszowicz, z którą miał syna Mieczysława, profesora sztuk muzycznych. Jego życie zakończyło się na krakowskim cmentarzu Rakowickim, gdzie spoczywa w alei zasłużonych.

Upamiętnienie

Do 1991 roku jeden zbulwarów wiślanych Krakowanosił imię Bolesława Drobnera. Jego imieniem została również nazwana ulica w śródmieściu Wrocławia.

Do roku 2018 Szkoła Podstawowa nr 18 we Wrocławiu była patronowana przez Drobnera, jednakże decyzją Rady Miejskiej Wrocławia, odebrano jej to imię. Ta kontrowersyjna decyzja została podjęta po burzliwej debacie, w której głównym argumentem przeciwko było odniesienie do socjalistycznej przeszłości Bolesława Drobnera.

Warto dodać, że ta zmiana nie spowodowała dalszych działań, takich jak wnioski o zmianę nazwy ulicy we Wrocławiu. Bolesław Drobner był również patronem ulicy w Bydgoszczy, zlokalizowanej w dzielnicy Fordon, na osiedlu Szybowników. Jednak w połowie lat 90. XX wieku, nazwa ulicy została zmieniona na ul. Rzeźniackiego.

Publikacje

Listę publikacji Bolesława Drobnera można przedstawить w następujący sposób:

• drogowskazy, Wrocław 1945,
• bezustanna walka (1962–1967), Kraków 1967.

---

Oceń: Bolesław Drobner

---