Jacek Bunsch


Jacek Bunsch, urodzony 14 listopada 1954 roku w Krakowie, jest wybitnym polskim reżyserem teatralnym oraz pedagogiem, który przez wiele lat angażował się w działalność teatralną w Polsce. W swojej karierze pełnił ważne funkcje, w tym dyrektora Teatru Polskiego we Wrocławiu w latach 1985−1989. Jego talent i pasja do sztuki scenicznej doprowadziły go również do kierowania Teatrem im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie w okresie 2003−2004 oraz Teatrem Miejskim im. Witolda Gombrowicza w Gdyni od 2004 do 2008 roku.

Bunsch to także ceniony wykładowca, który dzieli się swoją wiedzą i doświadczeniem w ramach wrocławskiej filii Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie oraz Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu. Jego zaangażowanie w edukację teatralną wnosi istotny wkład w rozwój młodych talentów na polskiej scenie teatralnej.

Życiorys

Jacek Bunsch to utalentowany artysta, który ukończył studia z zakresu filologii polskiej i teatrologii na Uniwersytecie Jagiellońskim w 1978 roku. W roku 1981 zdobył dyplom na Wydziale Reżyserii Dramatu krakowskiej Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Ludwika Solskiego. Już w czasie studiów jego zainteresowania rozszerzały się, co doprowadziło go do współpracy z różnymi czasopismami, takimi jak „Teatr”, gdzie publikował swoje teksty jako dziennikarz.

Jego teatr dla widowni rozpoczął się w 1980 roku, gdy zadebiutował w Teatrze im. J. Słowackiego w Krakowie reżyserując spektakl Odejście głodomora autorstwa Tadeusza Różewicza. Od 1981 roku był związany z Teatrem Polskim we Wrocławiu, gdzie stworzył wiele znaczących realizacji, takich jak Szewcy autorstwa Witkacego, a także głębokie adaptacje dramatów Witolda Gombrowicza i innych znakomitych twórców.

W latach 1985-1989 pełnił funkcję dyrektora Teatru Polskiego we Wrocławiu, a po 1991 roku rozpoczął współpracę z teatrami za granicą, w tym w Danii i Czechach. Tam wystawił wiele znanych spektakli, w tym Wariata i zakonnicę Witkacego oraz Iwonę, księżniczkę Burgunda Gombrowicza, co przyniosło mu uznanie także poza Polską.

Od roku 1990 związał się z Teatrem Polskim w Poznaniu, gdzie reżyserował takie dramaty jak Król umiera E. Ionesco. Jego inscenizacje przynosiły sukcesy, m.in. adaptacja Dekameronu według G. Boccaccia z 1994 roku zdobyła uznanie na Festiwalu Teatru Polskiego w Rydze.

Później swoimi pomysłami zasilił wiele innych teatru, takich jak Teatr Śląski, Teatr Współczesny we Wrocławiu, oraz Teatr Zagłębia w Sosnowcu, co świadczyło o jego wszechstronnych zdolnościach.

W sezonie 2003-2004 był dyrektorem artystycznym Teatru im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie, a w latach 2004-2008 kierował Teatrem Miejskim im. W. Gombrowicza w Gdyni. Także był pomysłodawcą Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych R@Port, który odbywał się w Gdyni i promował najlepsze przedstawienia z kraju.

Na scenie krakowskiego Teatru Ludowego zrealizował adaptację kontrowersyjnej powieści Mechaniczna pomarańcza A. Burgessa. W latach 2010-2012 w Nowym Teatrze w Słupsku przygotował inscenizacje Wariat i zakonnica oraz Wścieklica na festiwalu „Witkacomania”. Ostatnie realizacje obejmowały adaptacje Gombrowicza w Teatrze Piwnica przy Krypcie w Szczecinie oraz Teatrze Polskim w Szczecinie, m.in. Tancerz mecenasa Kraykowskiego.

Jacek Bunsch był również wykładowcą na Instytucie Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej na Uniwersytecie Wrocławskim, a od 2012 roku prowadził wykłady w Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie oraz wrocławskiej Akademii Sztuk Pięknych.

W uznaniu jego wybitnych osiągnięć artystycznych, odznaczono go Srebrnym Krzyżem Zasługi w 1989 roku, a w 2022 Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego przyznał mu Odznakę honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej”.

Życie prywatne

Jacek Bunsch pochodzi z artystycznej rodziny. Jest synem malarki Krystyny Gruchalskiej (1920-2013) oraz grafika Franciszka Bunscha (ur. 1926). Jest bratanek znanego scenografa Alego Bunscha (1925-1985) oraz wnukiem architekta Aleksandra Gruchalskiego (1894-1943) i malarza Adama Bunscha (1896-1969), a także prawnukiem rzeźbiarza Alojzego Bunscha (1859-1916).

Nagrody i wyróżnienia

Jacek Bunsch to osoba o bogatej karierze teatralnej, która została doceniona na wielu płaszczyznach.

  • 1983: Wrocław − Wyróżniony Statuetką Aleksandra Fredry, nagrodą przyznawaną przez wrocławskich krytyków teatralnych oraz Wrocławskie Towarzystwo Przyjaciół Teatru, za spektakl Szewcy w reżyserii J. Bunscha, uznawany za jedno z najważniejszych wydarzeń teatralnych Wrocławia,
  • 1986: Opole − Otrzymał wyróżnienie podczas XII Opolskich Konfrontacji Teatralnych za tekst i reżyserię sztuki Janulka, córka Fizdejki S. I. Witkiewicza, która odbyła się w Teatrze Polskim we Wrocławiu,
  • 1987: Wrocław − Ponownie uhonorowany Statuetką Aleksandra Fredry za spektakl Kandyd, czyli optymizm, reżyserowany przez Macieja Wojtyszki, uznany jako jedno z najważniejszych osiągnięć teatralnych,
  • 1991: Opole − Zdobył nagrodę zespołową dla aktorów i realizatorów spektaklu Biesiada u hrabiny Kotłubaj według Witolda Gombrowicza, prezentowanego w Teatrze Polskim we Wrocławiu,
  • 2002: Otrzymał Śląską Złotą Maskę za przedstawienie Operetka Witolda Gombrowicza w Teatrze Zagłębia w Sosnowcu,
  • 2003: Zdobył nagrodę Kreaton, przyznawaną przez Towarzystwo Przyjaciół Teatru Zagłębia dla reżysera sezonu, a także Śląską Złotą Maskę w kategorii „najlepszy reżyser” za reżyserię spektaklu Ferdydurke według Witolda Gombrowicza, wystawianego w Teatrze Zagłębia w Sosnowcu.

Ważniejsze spektakle teatralne

W ramach kariery Jacka Bunscha miało miejsce wiele znaczących premier teatralnych, które wpisały się w historię polskiego teatru. Oto niektóre z nich:

  • T. Różewicz, Odejście głodomora, Teatr im. J. Słowackiego, Kraków 1980,
  • S.I. Witkiewicz, Szewcy, Teatr Polski, Wrocław 1982,
  • S.I. Witkiewicz, Oni, Teatr Polski, Wrocław 1984,
  • W. Gombrowicz, Historia, Teatr Polski, Wrocław 1985,
  • S.I. Witkiewicz, Janulka, córka Fizdejki, Teatr Polski, Wrocław 1986,
  • G. Büchner, Śmierć Dantona, Teatr Polski, Wrocław 1988,
  • A. Rybakow, Dzieci Arbatu, Teatr Polski, Wrocław 1988,
  • W. Gombrowicz, Biesiada u hrabiny Kotłubaj, Teatr Polski, Wrocław 1990,
  • E. Ionesco, Król umiera, czyli ceremonie, Teatr Polski, Poznań 1991,
  • S.I. Witkiewicz, Wariat i zakonnica, Teatr Odense (Dania) 1992,
  • A. Miller, Czarownice z Salem, Teatr im. W. Bogusławskiego, Kalisz 1992,
  • W. Gombrowicz, Iwona, Teatr Odense (Dania) 1993,
  • G. Boccaccio, Dekameron, Teatr Polski, Poznań 1994,
  • F. Dürrenmatt, Wizyta starszej pani, Teatr im. W. Bogusławskiego, Kalisz 1994,
  • F. Dostojewski, Gracz, Teatr Polski Wrocław 1995,
  • B. Schulz, Xięga bałwochwalcza, Teatr Współczesny, Wrocław 1996,
  • W. Szekspir, Wesołe kumoszki z Windsoru, Teatr Odense (Dania) 1998,
  • W. Gombrowicz, Dziewictwo. Na kuchennych schodach, Teatr Śląski, Katowice 1998,
  • F. Kafka, Przemiana, Teatr Bez Sceny, Katowice 1999,
  • W. Gombrowicz, Operetka, Teatr Zagłębia, Sosnowiec 2001,
  • W. Gombrowicz, Ferdydurke, Teatr Zagłębia, Sosnowiec 2002,
  • S.I. Witkiewicz, Jan Maciej Karol Wścieklica, Teatr im. W. Siemaszkowej, Rzeszów 2003,
  • B. Schulz, Play-Schulz, Teatr Bez Sceny, Katowice 2003,
  • S. Mrożek, Tango, Teatr im. W. Siemaszkowej, Rzeszów 2004,
  • W. Gombrowicz, Ślub, Teatr Zagłębia, Sosnowiec 2004,
  • M. Cervantes, Don Kichote, Teatr im. W. Gombrowicza, Scena Letnia, Gdynia 2005,
  • Ch. Hampton, Niebezpieczne związki, Teatr im. W. Gombrowicza, Gdynia 2006,
  • S.I. Witkiewicz, Wariat i zakonnica, Teatr im. W. Gombrowicza, Gdynia 2006,
  • W. Gombrowicz, Pornografia, Teatr Zagłębia, Sosnowiec 2010,
  • A. Burgess, Mechaniczna pomarańcza, Teatr Ludowy, Kraków 2011,
  • S.I. Witkiewicz, Jan Maciej Karol Wścieklica, Festiwal „Witkacomania”, Nowy Teatr, Słupsk 2012,
  • W. Gombrowicz, Pamiętnik Stefana Czarnieckiego, Teatr Piwnica przy Krypcie, Szczecin 2015,
  • W. Gombrowicz, Tancerz mecenasa Kraykowskiego, Lubuski Teatr, Zielona Góra 2017,
  • S.I. Witkiewicz, Oni, Teatr Polski, Szczecin 2019,
  • W. Gombrowicz, Tancerz mecenasa Kraykowskiego, prezentacja online 2021,
  • J. Słowacki, Ksiądz Marek, Teatr Polski, Wrocław 2022.

Przypisy

  1. M.Tumińska: Uniwersalna przypowieść o wojnie. Dziennik Teatralny, 08.12.2022 r. [dostęp 09.12.2022 r.]
  2. Przedstawienie Ksiądz Marek. Teatr Polski we Wrocławiu. [dostęp 01.12.2022 r.]
  3. Jacek Bunsch. dolnośląskość.pl. [dostęp 26.10.2022 r.]
  4. Jacek Bunsch. AST Wrocław. [dostęp 26.10.2022 r.]
  5. Z. Haczek: Gombrowicz „tańczy” w Lubuskim Teatrze…. Gazeta Lubuska, 30.04.2021 r. [dostęp 02.05.2021 r.]
  6. J. Cieślak: Problem z własną tożsamością. Rzeczpospolita, 06.10.2017 r. [dostęp 30.10.2017 r.]
  7. J. Bończa-Szabłowski: Wielka planeta Bunsch. "Rzeczpospolita", 22.04.2016 r. [dostęp 09.06.2016 r.]
  8. J. Bończa-Szabłowski: Polak rasy mieszanej, czyli Gombrowicz trafił do krypty. Rzeczpospolita, 30.12.2015 r. [dostęp 20.03.2016 r.]
  9. P. Wyszomirski, Bez kompleksów, e-teatr, 26.09.2012 r.
  10. M. Baran. R@Port zdał egzamin. „Gazeta Wyborcza - Trójmiasto”, 23.05.2006 r.
  11. red. M. Szymik-Mackiewicz: Dotknięci teatrem, czyli pół wieku Teatru Miejskiego im. W. Gombrowicza w Gdyni 1959/1960-2009/2010. Gdańsk: słowo/obraz terytoria, 2010 r. ISBN 978-83-7453-997-5.
  12. A. Szarłat: Wyzwolić się z narodu – Jacek Bunsch. W: Rekonstrukcje. Teatr Polski we Wrocławiu 1945–2011, tom 1. Wrocław: TP, 2011 r.
  13. R. Węgrzyniak: Teatr snów i wielkie zwierciadło historii – reżyserzy Teatru Polskiego we Wrocławiu (1946-2010). W: Rekonstrukcje. Teatr Polski we Wrocławiu 1945–2011, t. 1. Wrocław: TP, 2011 r.
  14. J. Degler: Witkacego portret wielokrotny. Warszawa: PIW, 2009 r.
  15. E. Walczak-Andersen: Recepcja teatralna Witolda Gombrowicza w Danii. W: Teatr Witolda Gombrowicza, Pamiętnik Teatralny, r. LIII, z.1-4. Warszawa: IS PAN, 2004 r.
  16. por. J. Bunsch. Tadeusz Kantor – rzeczywistość nieoswojona. „Teatr”, nr 11, 24.05.1979 r.

Oceń: Jacek Bunsch

Średnia ocena:4.69 Liczba ocen:23