Jan Alfred Szczepański

Kultura i sztuka

Jan Alfred Szczepański, znany także pod pseudonimem Jaszcz, to postać niezwykle istotna w polskiej kulturze. Urodził się 9 listopada 1902 roku w Krakowie, a swoje życie zakończył 20 marca 1991 roku w Warszawie. Był utalentowanym literatem, publicystą oraz krytykiem teatralnym i filmowym, a także jednym z najbardziej wyróżniających się polskich taterników oraz alpinistów w okresie międzywojennym.

Jan Szczepański pochodził z rodziny o bogatej tradycji literackiej. Jego ojcem był pisarz Ludwik Szczepański, a jego młodszy brat, Alfred Szczepański, również zasłynął w środowisku wspinaczkowym. Dodatkowo, Jan był wnukiem Alfreda Szczepańskiego, co tylko potwierdza bogate dziedzictwo jego rodziny.

Dzięki swoim osiągnięciom, Jan Alfred Szczepański zyskał uznanie nie tylko w świecie literatury, ale także wśród miłośników gór oraz turystyki wysokogórskiej.

Życiorys

Jan Alfred Szczepański, znany polski alpinista oraz krytyk teatralny, ukończył studia z zakresu polonistyki naUniwersytecie Jagiellońskim. W 1922 roku dołączył do grupy młodych poetów krakowskich, którzy nazywali siebie negatywistami.

Od 1922 roku z pasją uprawiał taternictwo, a jego osiągnięcia obejmowały liczne pierwsze wejścia, w tym:

  • zachodnią i wschodnią ścianą na Zadni Kościelec,
  • północną ścianą na Świstową Czubę,
  • Zadnia Bednarzowa Turnia z Doliny Hlińskiej,
  • północno-zachodnią ścianą na Lodowy Szczyt,
  • wschodnią ścianą na Gerlach,
  • północną ścianą na Wielką Jaworową Turnię,
  • północną ścianą na Mały Ostry Szczyt,
  • wschodnią ścianą na Baranie Rogi.

Wśród jego zimowych dokonań znalazły się również pierwsze wejścia:

  • od północy na Krótką,
  • wschodnią ścianą na Małego Młynarza,
  • wschodnią ścianą na Jastrzębią Turnię,
  • północną ścianą na Mały Kieżmarski Szczyt.

Oprócz taternictwa, Szczepański brał udział w polskich ekspedycjach w Alpy, Atlas i Andy. W dniach 31 lipca – 1 sierpnia 1927 roku, razem z Wincentym Birkenmajerem, Janem Kazimierzem Dorawskim oraz Jerzym Golczem, zrealizował drugie w historii całkowite przejście południowej ściany La Meije w grupie górskiej Écrins, zlokalizowanej w Alpach Francuskich. W 1937 roku, podczas Drugiej Polskiej Wyprawy Andyjskiej, Wraz zJustynem Wojsznisem zdobył Ojos del Salado, który jest drugim co do wysokości szczytem w Ameryce Południowej.

W swojej karierze krytyka teatralnego współpracował z czasopismami „Teatr” oraz „Trybuną Ludu”. W 1969 roku miał zaszczyt być członkiem Komisji Nagród Ministerstwa Kultury i Sztuki. Jest autorem wielu książek, w tym „Wyprawa do księżycowej ziemi” z 1954 roku, która dokumentuje Drugą Polską Wyprawę w Andy. Kolejną jego pozycją była „Przygody ze skałą, dziewczyną i śmiercią” z 1956 roku, poświęcona pamięci zmarłych towarzyszy górskich. Szczepański napisał również książkę dotyczącą zawodów sportowych w starożytnym świecie, pt. „Od Olimpii do olimpiad” (Kraków, 1980).

Jednym z jego znanych przesądów było twierdzenie, że człowiek, który zobaczył widmo Brockenu, jest przeznaczony na śmierć w górach, a zobaczenie tego zjawiska po raz trzeci może odczynić urok. Jan Alfred Szczepański spoczywa na cmentarzu Rakowickim w Krakowie w kwaterze M, w rzędzie południowo-zachodnim.

Oceń: Jan Alfred Szczepański

★★★★★
Średnia ocena:4.72 Liczba ocen:16