Jan Franczyk


Jan Leszek Franczyk, urodzony 24 czerwca 1956 roku w Krakowie, to postać o wielu obliczach. Jest on polskim psychologiem oraz dziennikarzem, który zyskał uznanie w różnych dziedzinach życia społecznego.

W czasach PRL angażował się w działalność opozycyjną, stając się istotnym członkiem ruchów dążących do zmian w Polsce. Jako samorządowiec, Franczyk odegrał znaczącą rolę w społeczności lokalnej.

Pomimo trudnych czasów, w których przyszło mu działać, jego praca jako redaktora naczelnego „Głosu – Tygodnika Nowohuckiego” przyczyniła się do promowania idei wolności słowa i zaangażowania społecznego.

Życiorys

Jan Franczyk rozpoczął swoją drogę akademicką w 1983 roku, kiedy to ukończył studia z zakresu psychologii na Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 2004 roku obronił doktorat z nauk humanistycznych na Papieskiej Akademii Teologicznej, biorąc na warsztat temat nieco kontrowersyjny: Kościół katolicki w Nowej Hucie w latach 1949–1989. Praca powstała pod merytorycznym okiem Ryszarda Terleckiego, co nadało jej szczególne znaczenie w kontekście badań nad tym okresem.

W 1977 roku Franczyk aktywnie włączył się w działalność opozycyjną w Polsce, stając się członkiem Studenckiego Komitetu Solidarności (SKS) oraz jednocześnie współzałożycielem Chrześcijańskiej Wspólnoty Ludzi Pracy. Wspierał również Wydawnictwo Krzyża Nowohuckiego oraz czasopismo „Krzyż Nowohucki”, gdzie miał zaszczyt pełnić funkcję redaktora. W latach 1979–1983 był zaangażowany w kolportaż niezależnych wydawnictw, co w tym czasie było niezwykle ryzykowną formą oporu wobec władz. Należąc do NSZZ „Solidarność”, doświadczył internowania w latach 1981–1982, co nie zniechęciło go do dalszej walki.

W latach 80. pracował jako psycholog w Ośrodku Opiekuna Społecznego oraz pełnił rolę wykładowcy w Chrześcijańskim Uniwersytecie Robotniczym w Mistrzejowicach. Tam miał okazję dzielić się swoją wiedzą oraz doświadczeniem z nowymi pokoleniami studentów. W latach 1985–1992 jego zaangażowanie kontynuowano w Zakładzie Psychologii WSP w Krakowie, gdzie kształtował młodych adeptów psychologii.

W 1990 roku Franczyk rozpoczął pracę w redakcji „Czasu Krakowskiego”, gdzie przez dwa lata kierował działem religijnym. Jednocześnie sprawował funkcję redaktora naczelnego „Głosu – Tygodnika Nowohuckiego”. Jego doświadczenie w mediach doprowadziło do tego, że w latach 1992–1993 został powołany na pełnomocnika likwidatora ośrodka TVP w Krakowie. Działalność publiczna nie była mu obca, dlatego też postanowił włączyć się w samorząd terytorialny III Rzeczypospolitej.

Od 1994 do 2010 roku zasiadał w radzie miejskiej Krakowa, najpierw jako przedstawiciel centroprawicowej koalicji Twoje Miasto, a potem z ramienia PChD oraz Listy AWS i Prawa i Sprawiedliwości. Po nieudanej reelekcji w 2010 roku, powrócił do rady miejskiej w 2014 roku jako reprezentant PiS. Jest również osobą związaną z Partią Republikańską (przewodniczył jej w 1991), PChD oraz Stronnictwem Konserwatywno-Ludowym.

Jan Franczyk nie ogranicza swojej działalności tylko do polityki. Pracuje jako wykładowca na Wyższej Szkole Filozoficzno-Pedagogicznej „Ignatianum” oraz na Uniwersytecie Pedagogicznym im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, gdzie dzieli się swoją wiedzą i doświadczeniem z młodzieżą akademicką. Jego dorobek literacki obejmuje takie pozycje jak: „Przykazania” (Kraków 1981), „Na fundamencie krzyża: Kościół katolicki w Nowej Hucie w latach 1949–1989” (Kraków 2004), „Encyklopedia Nowej Huty” (wraz z Ryszardem Dzieszyńskim, Kraków 2006) oraz „Brama śmierci: pytania o sprawy ostateczne” (Kraków 2007). Ponadto, członek jest Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.

Oprócz tego, Jan Franczyk jest zaangażowany w działalność wspólnoty „Fraternitas Jesu” oraz Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa (SKOZK), co świadczy o jego głębokim zaangażowaniu w kwestie społeczne oraz kulturalne związane z Krakowem.

Odznaczenia i wyróżnienia

Jan Franczyk jest wysokiej rangi osobą, która została uhonorowana szeregiem odznaczeń i wyróżnień za swoje znaczące działania na rzecz współpracy polsko-litewskiej. W 1991 roku otrzymał nagrodę Polcul Foundation za swoje zasługi.

W kolejnych latach jego oddanie dla kultury zostało dostrzegnięte poprzez przyznanie odznaki Zasłużony Działacz Kultury w 2001 roku. W 2011 roku, z rąk prezydenta Bronisława Komorowskiego, został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Ten sam rok przyniósł mu kolejne wyróżnienie – Medal „Niezłomnym w słowie”. Jego osiągnięcia nie zakończyły się tam, ponieważ w 2012 roku otrzymał Medal Komisji Edukacji Narodowej, a w 2015 roku wyróżniono go Krzyżem Wolności i Solidarności.

W 2021 roku, jako uhonorowanie jego pracy oraz wkładu w historię Polski, Franczyk otrzymał Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości. Medalu tego nadał mu prezydent Andrzej Duda, co stanowi wyraz uznania dla jego nieustających starań na rzecz niepodległości i kultury.

Przypisy

  1. Dr Jan Leszek Franczyk, [w:] portal „Ludzie Nauki”, MNiSW / OPI PIB [dostęp 22.04.2024 r.]
  2. Prof. dr hab. Ryszard Terlecki. Ośrodek Przetwarzania Informacji. [dostęp 22.04.2024 r.]
  3. Dr Jan Franczyk uhonorowany Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości. up.krakow.pl, 13.07.2021 r. [dostęp 10.10.2021 r.]
  4. Wyniki wyborów samorządowych 2014 Kraków. Znamy skład nowej Rady Miasta. gazetakrakowska.pl, 18.11.2014 r. [dostęp 20.11.2014 r.]
  5. Bracia. fraternitasjesu.pl. [dostęp 31.08.2018 r.]
  6. Skład Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa. skozk.pl. [dostęp 23.11.2020 r.]
  7. Medal Niezłomnym w Słowie. 13-grudnia.pl. [dostęp 24.09.2012 r.]
  8. Serwis PKW – Wybory 2006. [dostęp 24.09.2012 r.]
  9. Serwis PKW – Wybory 2010. [dostęp 24.09.2012 r.]
  10. Wykaz publikacji dostępnych w Bibliotece Narodowej. [dostęp 24.09.2012 r.]
  11. Franczyk Jan Leszek. W: Władysław Tyrański: Kto jest kim w Krakowie. Kraków: Krakowska Agencja Informacyjna, 2000, s. 82.
  12. a b Maria Terlecka-Kosowska, Sławomir Chmura: Jan Leszek Franczyk. encysol.pl. [dostęp 28.09.2022 r.]
  13. M.P. z 2011 r. nr 107, poz. 1080.
  14. M.P. z 2015 r. poz. 1227.
  15. Odznaczenia dla opozycjonistów w PRL przyznane.. dziennikpolski24.pl, 10.11.2015 r. [dostęp 11.11.2015 r.]

Oceń: Jan Franczyk

Średnia ocena:4.68 Liczba ocen:6