Łukasz A. Plesnar

Nauka i edukacja

Łukasz A. Plesnar, który przyszedł na świat 22 października 1951 roku w Krakowie, był wybitnym polskim teoretykiem oraz historykiem filmu. Jego działalność koncentrowała się na amerykańskiej historii kinematografii, a także na badaniu teorii i historii różnych gatunków filmowych, ze szczególnym uwzględnieniem westernu oraz semiotyki filmu.

Plesnar był profesorem nauk humanistycznych, co podkreśla jego wysoki status w dziedzinie naukowej. Jako autor oraz redaktor licznych publikacji, poświęcił swój czas i pasję na rozwijanie wiedzy z zakresu teorii i historii filmu, angażując się w ważne dyskusje dotyczące tego medium.

Niestety, zmarł on w Krakowie, 17 października 2019 roku, pozostawiając po sobie bogaty dorobek naukowy oraz inspiracje dla przyszłych pokoleń badaczy filmowych.

Życiorys

Łukasz A. Plesnar, zgodnie z tradycją rodzinną, zakończył swoją edukację w II Liceum Ogólnokształcącym im. Króla Jana III Sobieskiego w Krakowie. Następnie podjął studia z zakresu polonistyki oraz filozofii na Uniwersytecie Jagiellońskim. Jego kariera zawodowa rozpoczęła się w latach 1974–1982 w Zakładzie Filmu i Telewizji Instytutu Kultury Polskiej Uniwersytetu Śląskiego.

W 1983 roku Plesnar związał się na stałe z Uniwersytetem Jagiellońskim, gdzie początkowo pracował w Katedrze Filmu i Telewizji Instytutu Filologii Polskiej, a później w Instytut Sztuk Audiowizualnych. W 1980 roku obronił pracę doktorską zatytułowaną „Sposób istnienia i budowa dzieła filmowego” na Uniwersytecie Łódzkim, pod kierunkiem Alicji Helman. W 1990 roku uzyskał tytuł doktora habilitowanego w oparciu o rozprawę naukową na temat semiotyki filmu, a tytuł profesora nauk humanistycznych przyznał mu Uniwersytet Jagielloński w 2011 roku.

Plesnar był również stypendystą takich instytucji jak Ministerstwo Kultury Republiki Francuskiej czy The Calgary Institute for the Humanities przy University of Calgary. Współorganizował NSZZ „Solidarność” na Uniwersytecie Śląskim w 1980 roku.

W okresie od stycznia do lipca 1982 był internowany. Z kolei od 1984 do 1995 roku zasiadał w komitecie redakcyjnym czasopisma „Arka”, wydawanego w Krakowie, gdzie aktywnie uczestniczył w działaniach drugiego obiegu do 1989 roku. W latach 1992–1993 pełnił rolę dyrektora oraz redaktora naczelnego Ośrodka Telewizyjnego w Krakowie.

Między 1996 a 1999 rokiem piastował stanowisko dyrektora Instytutu Sztuk Audiowizualnych na Uniwersytecie Jagiellońskim, a w latach 1999–2002 był prodziekanem do spraw finansowych Wydziału Zarządzania i Komunikacji Społecznej UJ. Do końca życia kierował Katedrą Historii Filmu w tym samym instytucie. W latach 1997–2002 zorganizował i prowadził studia podyplomowe „Reklama”, a także pełnił rolę organizatora i kierownika studiów podyplomowych z zakresu Public Relations w latach 2000–2004 przy Instytucie Ekonomii i Zarządzania UJ.

W 2000 roku został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi, a wśród jego ulubionych filmów, które uznawał za klasyki kina, znajdowały się Obywatel Kane w reżyserii Orsona Wellesa, Ran Akiry Kurosawy oraz Generał Buster Keaton.

Wybrane publikacje książkowe

Łukasz A. Plesnar jest autorem wielu znaczących dzieł związanych z teorią i historią filmu. Napisał kilkanaście książek oraz wiele artykułów i rozdziałów w pracach zbiorowych, a także około 400 encyklopedycznych haseł.

Do jego najważniejszych publikacji książkowych można zaliczyć:

  • Studies in Film Semiotics, Wien/Vienna – Sydney – Los Angeles: S. & B. Publishers, 1988, stron 70 (współautor: Waclaw M. Osadnik),
  • Sposób istnienia i budowa dzieła filmowego, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1990; stron 280,
  • Semiotyka filmu, Kraków: Uniwersytet Jagielloński, 1990; stron 166,
  • 100 westernów. Leksykon, Kraków: Rabid, 2000; stron 124 (współautor: Jacek Ostaszewski),
  • 100 filmów wojennych. Leksykon, Kraków: Rabid, 2002; stron 154,
  • Mistrzowie kina amerykańskiego. Klasycy (redakcja razem z Rafałem Syską), Kraków: Rabid, 2006; stron 450,
  • Mistrzowie kina amerykańskiego. Bunt i nostalgia (redakcja razem z Rafałem Syską), Kraków: Rabid, 2007; stron 534,
  • Twarze westernu, Kraków: Rabid, 2009; stron 766,
  • Mistrzowie kina amerykańskiego. Współczesność (redakcja razem z Rafałem Syską); Kraków: Rabid, 2010; stron 696,
  • Arcydzieła klasycznego kina amerykańskiego (redakcja razem z Rafałem Syską), Kraków: EKRANy, 2013; stron 348,
  • Ziemia niczyja, ziemia obiecana. Obraz granicy w literaturze amerykańskiej, Kraków: Wydawnictwo UJ, 2015; stron 418.

Oceń: Łukasz A. Plesnar

★★★★★
Średnia ocena:4.54 Liczba ocen:5