Marcin Szarski

Polityka i administracja

Marcin August Szarski, znany również pod nazwiskiem Marcin Feintuc, był postacią niezwykle znaczącą w polskim życiu publicznym i gospodarczym. Urodził się 10 kwietnia 1868 roku w Krakowie, gdzie spędził swoje młodzieńcze lata, kształcąc się i rozwijając swoje zainteresowania naukowe.

W swojej karierze akademickiej zdobył tytuł doktora w dziedzinie prawa, co pozwoliło mu na podjęcie pracy jako prawnik. Jego umiejętności i wiedza umożliwiły mu również rozwój kariery w finansach jako bankowiec, a także pełnienie funkcji działacza gospodarczego oraz publicysty.

W okresie II Rzeczypospolitej Szarski był aktywnym politykiem, co zaowocowało jego wyborem na senatora na trzech kadencjach w latach 1922–1935. Jego działalność w senacie miała znaczący wpływ na kształtowanie polityki gospodarczej kraju.

Ostatecznie, Marcin Szarski zmarł 16 grudnia 1941 roku w Tel Awiwie, pozostawiając po sobie bogaty dorobek naukowy i społeczny, a także niezatarte ślady w historii Polski.

Życiorys

Marcin Szarski miał swoje korzenie w rodzinie żydowskiej, która swoim dorobkiem sięgała czasów bogatych kupców. Protoplastą tego rodu był Marcin Feintuch, właściciel firmy spedycyjnej. W kolejnych pokoleniach rodzina kontynuowała działalność handlową, a synowie Marcina Feintucha, Leon (od 1882 nosił nazwisko Zawiejski, ojciec Jana Zawiejskiego) oraz Stanisław (przyjął nazwisko Szarski w 1894, ojciec Marcina) również związali swoje życie z handlem.

W 1846 roku rodzina Feintuchów podjęła decyzję o ochrzczonym, wybierając ewangelicki kościół św. Marcina w Krakowie. Później dokonali konwersji na katolicyzm. Stanisław, syn Marcina Feintucha, wywarł znaczący wpływ na życie Krakowa jako kupiec i radny. Jego potomstwo obejmowało między innymi Stefanie (zm. 1921), Romana, Henryka (1855–1921) – prawnika, kupca i wiceprezydenta Krakowa, Joannę (ur. 1858) oraz Zofię (1868–1940).

Marcin Szarski zdobył wykształcenie w Gimnazjum św. Anny w Krakowie, a następnie ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, uzyskując tytuł doktora praw. W czasach zaboru austriackiego, w okresie autonomii galicyjskiej, pracował w instytucjach skarbowych w latach 1891-1910. Był zatrudniony w C. K. Prokuratorii Skarbu, a od 1903 przez kolejne osiem lat pełnił funkcję radcy w C. K. Ministerstwie Skarbu.

W 1910 roku Marcin objął stanowisko dyrektora Banku Przemysłowego we Lwowie, które sprawował aż do 1926 roku, a następnie był jego prezesem do 1933 roku. W tej samej instytucji pełnił także rolę prezesa Rady Banku Polskiego we Lwowie, a także przewodniczył Związkowi Banków w Polsce, Giełdzie Pieniężnej oraz Towarowej. Działał także w Polsko-Francuskiej Izbie Handlowej oraz Izbie Przemysłowo-Handlowej we Lwowie.

W okresie lat 1922-1935 był senatorem RP I, II oraz III kadencji, związanym z różnymi ugrupowaniami politycznymi, takimi jak Chrześcijański Związek Jedności Narodowej czy BBWR. Dodatkowo, 12 lipca 1927 roku został wybrany na członka komisji rozjemczej Giełdy Pieniężnej we Lwowie. W 1920 roku aktywnie uczestniczył w pracach Rady Centralnego Związku Polskiego Przemysłu, Górnictwa, Handlu i Finansów.

W roku 1928 Marcin Szarski został konsulem honorowym Belgii dla województw lwowskiego, stanisławowskiego oraz tarnopolskiego. Po wybuchu II wojny światowej, w związku z agresją ZSRR na Polskę, i w obliczu nadchodzącej okupacji sowieckiej, Marcin wyjechał z żoną do Palestyny, posiadając paszport dyplomatyczny. Zmarł tam 16 grudnia 1941 roku, w Tel Awiwie, gdzie planował przedostać się do Stanów Zjednoczonych, a jego ostatnie miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu katolickim.

Jego żoną była Olga Emilia z domu Budwińska (ur. 1875–1955). Marcin i Olga wychowali dwóch synów: Andrzeja (1899–1972), który również z sukcesami pracował jako prawnik i bankowiec oraz Kazimierza (1904–1960), zoologa, profesora i rektora Uniwersytetu Wrocławskiego.

Ordery i odznaczenia

Marcin Szarski otrzymał szereg znaczących odznaczeń, które podkreślają jego zasługi oraz wkład w ojczyznę.

  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski przyznany 11 listopada 1937 roku,
  • Kawaler Orderu Legii Honorowej z Francji,
  • Kawaler Orderu Franciszka Józefa z Austro-Węgier, zdobyty w 1901 roku.

Przypisy

  1. Henryk Szarski: Jak rodzina Feintuchów przeszła na chrześcijaństwo. Wspomnienia. szarski.info. [dostęp 26.01.2017 r.]
  2. Odznaczenia w dniu Święta Niepodległości. „Gazeta Lwowska”. Nr 258, s. 3, 13.11.1937 r.
  3. Kooptacja 4 radców do Izby Przem.-Handlowej we Lwowie. „Wiadomości Gospodarcze Izby Przemysłowo-Handlowej we Lwowie”. Nr 7, s. 86, 05.04.1937 r.
  4. Przed utworzeniem we Lwowie Polsko-Jugosłowiańskiej Izby Handlowej. „Codzienna Gazeta Handlowa”. Nr 295, s. 3, 29.12.1933 r.
  5. Otwarcie XVIII. Targów Wschodnich. „Gazeta Lwowska”. Nr 200, s. 1, 04.09.1938 r.
  6. Komunikaty. „Dziennik Urzędowy Województwa Lwowskiego”. Nr 3, s. 2, 15.07.1928 r.
  7. Rocznik Służby Zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej według stanu na 1 kwietnia 1938. Warszawa 1938, s. 280.
  8. Komunikat Biura Giełdy Pieniężnej. „Gazeta Lwowska”. Nr 158, s. 4, 14.07.1927 r.
  9. Przegląd Gospodarczy: organ Centralnego Związku Polskiego Przemysłu, Górnictwa, Handlu i Finansów. 1920, z. 1, s. 20.
  10. M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410 „za zasługi na polu pracy zawodowej”.
  11. Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1918. Wiedeń: 1918, s. 191.

Oceń: Marcin Szarski

★★★★★
Średnia ocena:4.98 Liczba ocen:11