W historii Polski jest wiele postaci, które odegrały znaczącą rolę w dążeniu do niepodległości, a Władysław Jan Kowalski jest jednym z nich. Urodził się 22 maja 1892 roku w Krakowie, co czyni go ważnym członkiem pokolenia, które przeszło przez burzliwe czasy zaborów.
Był nie tylko działaczem niepodległościowym, ale również inżynierem oraz mierniczym przysięgłym. Jego umiejętności techniczne i praca w służbie wojskowej przyczyniły się do rozwijania nowoczesnych rozwiązań w Polsce. Kowalski osiągnął stopień kapitana piechoty w Wojsku Polskim, a jego wkład w walki o wolność kraju jest nieoceniony.
Życiorys
Władysław Kowalski przyszedł na świat 22 maja 1892 roku w Krakowie, w rodzinie Jana oraz Barbary z Garbanów. W 1911 roku zakończył edukację, uzyskując świadectwo dojrzałości z wyróżnieniem w c.k. Gimnazjum II w Nowym Sączu. Następnie, w latach 1912–1914, podejmował studia na Politechnice Lwowskiej i Wiedeńskiej.
W 1914 roku został powołany do armii austro-węgierskiej i skierowany do szkoły dla oficerów rezerwy. Po jej ukończeniu w styczniu 1915 roku, został wysłany na front wschodni. 13 czerwca tegoż roku dostał się do niewoli rosyjskiej, gdzie przebywał do 31 października 1918. Z dostępnych informacji, które można znaleźć na stronie Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku, wynika, że Kowalski, który urodził się 22 maja 1892 roku, walczył w Legionach Polskich i został uznany za zaginionego.
W listopadzie 1918 roku złożył przysięgę wstępując do Wojska Polskiego, gdzie przydzielono go do 1 pułku piechoty w Lublinie. Następnie, został wysłany do Kowla, gdzie objął funkcję komendanta dworca. W Kowlu przebywał do 6 lutego 1919 roku. Do końca kwietnia tego samego roku leczył się w Szpitalu Wojskowym w Chełmie na tyfus plamisty. W międzyczasie, 14 marca 1919 roku, jako porucznik, został formalnie przyjęty do Wojska Polskiego z datą 15 listopada 1918, a jego przydział to 23 pułk piechoty. 25 maja 1919 roku Kowalski zajął stanowisko szefa oddziału II sztabu w Dowództwie 1 Dywizji Piechoty Legionów, a 2 stycznia 1920 roku rozpoczął naukę w Wojennej Szkole Sztabu Generalnego, gdzie stał się słuchaczem II Kursu, wykazując przy tym dobrą znajomość języka rosyjskiego.
W połowie kwietnia, został skierowany na praktykę sztabową w Dowództwie 18 Dywizji Piechoty, a na początku lipca 1920 roku przydzielono go do Oddziału III Sztabu 6 Armii na stanowisko oficera operacyjnego. Zgodnie z pismem nr 145/pf Naczelnego Dowództwa WP z 31 grudnia 1920 roku, został skreślony z listy słuchaczy Szkoły Sztabu Generalnego na własną prośbę.
1 czerwca 1921 roku, pełniąc funkcję kapitana adiutanta sztabowego, pracował w 12 Dywizji Piechoty, będąc przy tym związanym z 23 pułkiem piechoty. 16 czerwca 1921 roku, jako oficer Dowództwa 6 Armii, został zwolniony z czynnej służby wojskowej, przechodząc do rezerwy. W rezerwie pozostał przydzielony do 23 pułku piechoty.
Na mocy zarządzenia MSWojsk. L. 28400/V. E. 23 z 31 sierpnia 1923 roku, został pozbawiony stopnia oficerskiego, a w grudniu 1932 roku ogłoszono, iż wskutek rehabilitacji sądowo-honorowej udało się przywrócić mu stopień kapitana rezerwy korpusu oficerów piechoty z przynależnością do 33 pułku piechoty w Łomży. W 1934 roku jako oficer stanu spoczynku znalazł się w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III oraz miał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr I. W tym czasie był w grupie oficerów „powyżej 40 roku życia”.
7 maja 1928 roku złożył przysięgę jako mierniczy przysięgły. Mieszkał w Warszawie przy ul. Żórawiej 23, razem z Władysławem Kowalskim Wierusz, właścicielem fabryki izolacji korkowej przy ul. Dworskiej 14–16. 22 sierpnia 1945 roku Władysław Kowalski powrócił do Polski, natomiast 10 października 1947 roku, w Rejonowej Komendzie Uzupełnień Chorzów, wypełnił arkusz ewidencji personalnej oraz napisał swój życiorys. W listopadzie tego samego roku przebywał w Katowicach.
Ordery i odznaczenia
Władysław Kowalski, jako inżynier, otrzymał znaczące wyróżnienia za swoją działalność społeczną i zawodową. Jednym z najważniejszych odznaczeń, które przyznano mu, był Krzyż Niepodległości, który odebrał 13 września 1933 roku. To prestiżowe odznaczenie było wręczane „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”, co podkreśla jego zaangażowanie w działalność na rzecz kraju.
Przypisy
- a b c d Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne im. gen. broni Kazimierza Sosnkowskiego. [dostęp 17.09.2022 r.]
- Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 17.09.2022 r.]
- Żołnierze Niepodległości: Kowalski Władysław. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 13.11.2021 r.]
- Tuliński 2020, s. 783.
- Wszendyrówny 2016, s. 107.
- Wszendyrówny 2016, s. 93.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 13 z 9 grudnia 1932, s. 404.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 27 z 9 lipca 1921, s. 1131.
- Spis oficerów rezerwy 1922, s. 137.
- Spis mierniczych przysięgłych upoważnionych do wykonywania prac mierniczych na obszarze całego Państwa (Stan z dn. 1 maja 1936 r.). „Przegląd mierniczy”. 6 (143), s. 133, czerwiec 1936.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934, s. 11, 809.
- Spis oficerów 1921, s. 91.
- Spis Abonentów 1937, s. 156.
- Dz. Rozk. Wojsk. Nr 66 z 14 czerwca 1919, poz. 2114.
- Dz. Rozk. Wojsk. Nr 32 z 22 marca 1919, poz. 1045, 1069.
- Sprawozdanie 1911, s. 63.
- Kolekcja, s. 6.
- Kolekcja, s. 5.
- Kolekcja, s. 4.
- Kolekcja, s. 2, 4.
- Kolekcja, s. 2–4.
Pozostali ludzie w kategorii "Inżynieria i technologie":
Ludwik Wojtyczko | Czesław Cichoń | Adam Morecki | Eugeniusz Kaliciński | Włodzimierz Roniewicz | Jan Zaus | Włodzimierz Borkowski | Julian Fabiański | Andrzej Grzywak | Jacek Ewý | Zbigniew Kupiec | Józef Wypych | Stefan Wrona | Zbigniew Gnutek | Feliks Księżarski | Stanisław Filipkiewicz | Adam Kurbiel | Tadeusz Kostia | Józef Fiszer | Salomon JonklerOceń: Władysław Kowalski (inżynier)