Feliks Księżarski

---

Życiorys

Feliks Księżarski urodził się jako syn Wojciecha, który był kupcem oraz adiunktem policji, oraz Elżbiety Taroni. Jego edukacja rozpoczęła się w liceum św. Anny, a w latach 1835-1837 studiował na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Kolejnym krokiem w jego życiu były studia na Akademii Sztuk Pięknych w Monachium, które odbył w latach 1837-1838, a w 1839 roku kontynuował naukę w Karlsrühe. W 1843 ukończył Wojskową Szkołę Artylerii i Inżynierii w Metz, wspieraną przez polską emigrację.

Po zakończeniu nauki, Księżarski podjął pracę w Paryżu, gdzie od 1844 do 1848 roku był konstruktorem dróg i mostów. W 1849 roku wrócił do Krakowa, jednak miał trudności ze znalezieniem zatrudnienia w swoim zawodzie, co udało mu się tylko w 1852 roku, gdy uzyskał uprawnienia budowlane.

W 1851 roku został powołany na zastępcę profesora rysunku architektonicznego oraz perspektywy w Instytucie Technicznym. W latach 1855–1857 pełnił funkcję asystenta w katedrze budownictwa. Od 1854 roku pracował również w C. K. Starostwie w Krakowie, w oddziale budownictwa, wspinając się po kolejnych szczeblach kariery urzędniczej. W 1876 roku został radcą budowlanym w Namiestnictwie we Lwowie. Warto zaznaczyć, że był aktywnym członkiem Komisji Egzaminów Rządowych dla Wydziału Budownictwa Politechniki Lwowskiej, a od 1857 roku również członkiem Krakowskiego Towarzystwa Naukowego, gdzie działał w komisji archeologii i sztuk pięknych.

W uznaniu swoich zasług, w 1876 roku odznaczono go Orderem Franciszka Józefa. W tym samym roku wziął ślub z kuzynką, Katarzyną Marianną Maliszewską, córką Tomasza i Józefy z Taronich, siostrą znanego fotografa Walerego Maliszewskiego. Para doczekała się trzech córek: zmarłej młodo Oktawii, Kazimiery Śląskiej (zm. 1900) oraz Antoniny (1866–1944).

Feliks Księżarski zmarł, a jego miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Rakowickim (pas 16, rząd zach.), gdzie spoczywa w towarzystwie innych zasłużonych postaci. Pomnik nagrobny, który pamięta o jego osiągnięciach, został zaprojektowany przez Tadeusza Błotnickiego.

Twórczość

Feliks Księżarski to autor różnorodnych budowli w stylach historycznych, które obejmują kościoły, dwory, pałace oraz gmachy użyteczności publicznej. Pracował głównie na obszarze Galicji, gdzie pozostawił po sobie znaczące ślady w architekturze.

W stylu neogotyckim zrealizował wiele projektów, w tym m.in. kaplicę bł. Bronisławy w Krakowie oraz kościół w Chochołowie, wzniesiony w 1853 roku. W latach 1883-1887 udało mu się zbudować Collegium Novum Uniwersytetu Jagiellońskiego, które inspirowane było budynkiem Kreuzgymnazjum w Dreźnie, zaprojektowanym przez Ch. Arnolda. Ukończenie tego budynku miało miejsce już po śmierci Księżarskiego.

W stylu neoromańskim zaprojektował Kościół Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny w Krakowie (Felicjanek) w 1883 roku oraz Kościół św. Mikołaja usytuowany w podkrakowskich Liszkach, którego budowa miała miejsce w 1873 roku. Ponadto w 1876 roku wzniósł gmach Namiestnictwa we Lwowie oraz Bank Kredytowy w stylu neorenesansowym.

Feliks Księżarski uczestniczył także w działalności związanej z przebudową i konserwacją zabytków. Pełnił rolę kierowniczą przy przebudowie Pałacu Lubomirskich w Przeworsku. W latach 1854-1856 pracował nad adaptacją Zamku Królewskiego na Wawelu na potrzeby koszar wojskowych, a także przy budowie innych fortyfikacji w twierdzy Kraków.

Dodatkowo, Księżarski kierował robotami budowlanymi restauracji Collegium Maius UJ w latach 1864-1870, które realizowane były według projektów architekta H. Bergmana z Wiednia. W 1865 roku brał udział w konserwacji Ołtarza Wita Stwosza, a także, w latach późniejszych, został zaproszony do Komisji Balneologii, gdzie w 1857 roku przeprowadził przebudowę Łazienek (obecnie Stare Łazienki) w Krynicy Zdroju.

---

Oceń: Feliks Księżarski

---