Dom Katedralny, znany również jako Dom Rorantystów oraz Mansjonarzy, jest ważnym obiektem znajdującym się na wzgórzu wawelskim w Krakowie. Jego lokalizacja sprawia, że jest on integralną częścią historycznego krajobrazu tego miejsca. Budynek ten przylega od północy do murów fortyfikacyjnych, co podkreśla jego strategiczne usytuowanie w obrębie krakowskiej architektury.
Wznosi się w sąsiedztwie budynku dawnego Seminarium Duchownego, który również ma swoje znaczenie w kontekście historii miasta, a także w pobliżu bramy Wazów, co czyni ten obszar jeszcze bardziej interesującym z punktu widzenia turystycznego.
Historia
Dom Katedralny na Wawelu to kompleks składający się z dwóch istotnych obiektów: kamienicy królewskiej oraz domu mansjonarzy. Kamienica królewska została zbudowana z inicjatywy Kazimierza III Wielkiego. Historia tego miejsca sięga 1381 roku, kiedy to przekształcono je w spichlerz, znany pod nazwą sep.
W I połowie XVI wieku część tejże kamienicy przeznaczono na mieszkanie dla Rorantystów, co podkreśla znaczenie tej lokalizacji w początkowych latach funkcjonowania. Drugi budynek, dom mansjonarzy, powstał na przełomie XIV i XV wieku. W 1724 roku przeszedł on renowację z funduszy bpa Konstantego Felicjana Szaniawskiego, według planów Kacpra Bażanki, a jego celem było utworzenie siedziby dla kolegium mansjonarzy katedralnych, którego założycielem był bp Zawisza Kurozwęcki w latach 1381–1382, gdzie odprawiano liturgię w kaplicy Mariackiej.
W latach 1904-1905 mieszkania te zostały połączone oraz odrestaurowane według planów Zygmunta Hendla Zygmunt Hendel. Dziś w kompleksie położone są dwie kondygnacje zajmowane przez Muzeum Katedralne im. Jana Pawła II, a w innych częściach budynku znajdują się mieszkania dla księży rezydentów oraz pracowników Katedry.
Architektura
Obiekt, który zasługuje na szczególną uwagę, to trzyczęściowy budynek, zbudowany z czerwonej cegły, występującej w połączeniu z wydzielonymi fragmentami ciosów wapiennych. Jego styl możemy określić jako gotycki, co nadaje mu wyjątkowy charakter.
Wznosi się on na pięciu kondygnacjach, co potęguje wrażenie monumentalności. Przed budynkiem znajduje się taras, który został wzniesiony w latach 1904–1905 i jest otoczony solidnym murem.
Mur ten został w sposób przemyślany uzupełniony fragmentami architektonicznych detali z XV i XVI wieku, które pochodzą z katedry, dodając historycznego wymiaru całemu założeniu.
Przypisy
- O Domu Katedralnym na oficjalnej stronie Krakowa.
Pozostałe obiekty w kategorii "Obiekty religijne":
Arcybractwo Męki Pańskiej | Mykwa Wielka w Krakowie | Beczka (duszpasterstwo akademickie) | Słup dębnicki | Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie | Budynek Seminarium Duchownego na WaweluOceń: Dom Katedralny na Wawelu