Kobierzyn to interesująca część Krakowa, która wpisuje się w miano Dzielnicy VIII Dębniki. Jest to obszar, który pełni znaczącą rolę jako jednostka pomocnicza gminy, znana jako rejon.
Historia Kobierzyna sięga średniowiecza, kiedy to funkcjonował jako wieś. W 1941 roku, w wyniku zmian administracyjnych, miejscowość ta została włączona w granice miasta Krakowa.
Etymologia nazwy
Według Franciszka Piekosińskiego, nazwa wsi ma swoje korzenie w imieniu Kobiera. W języku staropolskim termin „kobier” lub „kobierz” odnosił się do pewnego rodzaju tkaniny ozdobnej, przypominającej dywan.
Różne odmiany nazwy Kobierzyna
Historia nazwy Kobierzyna jest interesującym przykładem ewolucji językowej, która może być obserwowana przez stulecia. W dokumentach z 1350 roku pojawia się najstarsza znana wzmianka, w której wieś została zapisana jako Coberzin.
W kolejnych latach zapisywana była w różnych formach, a oto niektóre z nich:
- Coberzino (1354),
- Kobirzyn (1362),
- Kobyerzyn (1470),
- Kobwrin (1511),
- Kobierzin (1581).
Historia
W Słowniku Geograficzno-Historycznym Małopolski w Średniowieczu przygotowanym przez PAN, zawarte są cenne informacje dotyczące położenia, wielkości oraz właścicieli wsi Kobierzyn. Ta podkrakowska wieś, leżąca w historycznej ziemi krakowskiej, a konkretnie w powiecie szczyrzyckim, a później krakowskim, posiada bogatą historię. W czasach Jana Długosza, Kobierzyn byłasiąsiadującym miejscem dla takich osad jak Opatkowice, Borek, Skotniki, Zakrzów (w okolicach Kazimierza), Pychowice oraz Sidziną.
Granice wsi przez długi czas były wyznaczane za pomocą kopców granicznych, fos, znaków czy kamieni. Pierwotnie wieś została założona na tzw. prawie polskim, a król Kazimierz Jagiellończyk zdecydował o jej przeniesieniu na prawo średzkie w 1450 roku. Właścicielem był wówczas Jan Oleśnicki herbu Dębno, który prosił o zachowanie podziału na niwy oraz przejęcie sześciu innych wsi.
W prawie polskim mieszkańcy Kobierzyna mieli obowiązek regulowania licznych danin oraz świadczeń, natomiast w prawie średzkim byli od nich wolni, płacąc jedynie ustalony czynsz. Kobierzyn przez wiele lat pozostawał w rękach rycerzy-szlachty, którzy zamieszkiwali we dworze, z którego korzystali także po 1429, 1430 oraz w latach 1470-80 i 1549, posiadając w okolicy folwark.
Przypisy
- Słownik Geograficzno - Historyczny Małopolski w Średniowieczu IH PAN, wydawany drukiem od 1983 r.
- Przedstawienie różnych form zapisywania nazwy wsi Kobierzyn (Poczet Krakowski, Tom 3, str. 350)
- Słowo ”kobierz” może też oznaczać łopian (Poczet Krakowski, Tom 3, str. 350)
- Nazwa Kobierzyn: wg. F. Piekosińskiego:”… owych 3300 wsi pierwotnych dzieli się na 2 grupy, mianowicie na wsie ojczycowe dzierżawcze gminne jak: Bolechów, Dalechów, Czarnocin, Kobierzyn, Targoszyn, albo na ojczycowe patronimiczne gminne Bolechowice, Dalechowice, Kobierzyce… w miarę tego, czy odnośne rodziny przybyły do swej nowej ojczyzny nad Wisłę za życia i pod zwierzchnictwem swego ojca Bolecha, Dalecha, Czarnoty, Kobiery lub Targosza… czy też ojcowie ich zmarli jeszcze podczas wędrówki, a do nowej ojczyzny przybyły już tylko ich dzieci Bolechowice, Dalechowice, Czarnocice, Kobierzyce…” Franciszek Piekosiński. "Rycerstwo polskie wieków Średnich. Rycerstwo małopolskie w dobie piastowskiej" 1200-1366, Kraków 1904, s. XXV
Pozostałe obiekty w kategorii "Dzielnice":
Mateczny | Ruczaj (Kraków) | Ruszcza (Kraków) | Nowa Huta (Kraków) | Nowa Wieś (Nowa Huta) | Zbydniowice | Rżąka | Siarczana Góra | Rakowice (Kraków) | Borek Fałęcki | Getto krakowskie | Prokocim | Bonarka (Kraków) | Zesławice | Holendry (Kraków) | Dzielnica XVIII Nowa Huta | Dzielnica XII Bieżanów-Prokocim | Dzielnica X Swoszowice | Dzielnica VII Zwierzyniec | Dzielnica IX Łagiewniki-Borek FałęckiOceń: Kobierzyn (Kraków)