Kopiec Józefa Piłsudskiego, znany również jako Kopiec Niepodległości, Kopiec Wolności oraz Sowiniec, jest wyjątkowym obiektem w historii Krakowa. To najwyższy z pięciu kopców, które można znaleźć w tym mieście. Usypany został na szczycie Sowińca, będącego najwyższym wzniesieniem Pasma Sowińca, które z kolei jest zlokalizowane w malowniczym Lesie Wolskim.
Kopiec Piłsudskiego znajduje się w zachodniej części Krakowa, w urokliwej dzielnicy Zwierzyniec. Jako największy kopiec w Polsce, pełni ważną rolę zarówno w kulturze, jak i w historii naszego kraju, będąc symbolicznym miejscem pamięci.
Historia
Pomysł stworzenia kopca Józefa Piłsudskiego był dziełem porucznika Franciszka Supergana. W 1934 roku Związek Legionistów Polskich zaakceptował ideę usypania kopca, który miał być upamiętnieniem walki narodu o niepodległość. W Warszawie utworzono Komitet Budowy Kopca, na czele którego stanął pułkownik Walery Sławek. Prace nad kopcem rozpoczęły się 6 sierpnia 1934 roku, z okazji dwudziestej rocznicy wymarszu I kompanii kadrowej Legionów z Krakowa. Projekt kopca opracował Franciszek Mączyński, a roboty budowlane kierował inżynier Stanisław Kuźmiński, a po nim inżynier Kacper Marchewka.
Po śmierci marszałka Piłsudskiego postanowiono nadać kopcowi jego imię. Sypanie zakończono 9 lipca 1937 roku, a wewnątrz kopca umieszczono ziemię z pól bitewnych I wojny światowej, na których walczyli Polacy, w tym ziemię ze szczytu Krzemieniuchy. W 1941 roku generalny gubernator Hans Frank wydał rozkaz zniwelowania kopca, ale rozkaz ten nie został zrealizowany.
5 kwietnia 1938 roku na kopcu złożono ziemię z wyspy Graciosa, gdzie zginął major pilot Ludwik Idzikowski. Przesłał ją do Polski gubernator wyspy w urnie, która była wykonana z cylindra od silnika lotniczego; urnę przekazano do muzeum przy kopcu.
Po zakończeniu II wojny światowej władze polskie dążyły do zatarcia pamięci o kopcu. W 1953 roku, przy użyciu czołgu, usunięto z jego szczytu granitową płytę z wyrytym Krzyżem Legionowym, niszcząc jednocześnie cały stok kopca.
Nad kopcem zaczęła czuwać organizacja zwana Komitetem Opieki nad Kopcem Józefa Piłsudskiego, która została utworzona w czerwcu 1980 roku. W 1981 roku rozpoczęły się prace nad odnową kopca, a w jego podnóżu spoczęła ziemia z pobojowisk II wojny światowej. W ten sposób kopiec zaczęto nazywać Mogiłą Mogił.
W latach 1996 i 1997, po intensywnych opadach deszczu, około 65% zboczy kopca zaczęło ulegać erozji. Remont trwał przez pięć lat, a w 2010 roku dalsze intensywne opady spowodowały zniszczenie 50-70 m² zbocza.
W otoczeniu kopca znajduje się największa polana Lasu Wolskiego – Polana na Sowińcu, która jest wyposażona w ławki, wiaty, boisko oraz plac zabaw dla dzieci.
Wymiary
Kopiec Józefa Piłsudskiego w Krakowie to wspaniała konstrukcja o imponujących wymiarach. Możemy wyróżnić następujące szczegóły dotyczące jego rozmiarów:
- wysokość wynosi około 35 metrów (393,6 m n.p.m.),
- średnica podstawy to 111 metrów,
- objętość kopca osiąga 130 tysięcy metrów sześciennych,
- wysokość wzniesienia Sowiniec, na którym został usytuowany, to 358 m n.p.m.
Przypisy
- Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 03.12.2010 r.]
- Kraków. Ile jest kopców w mieście i okolicy? [online], krajoznawcy.info.pl [dostęp 10.01.2018 r.]
- a b PAP: Deszcz spowodował zniszczenia kopca Piłsudskiego.. gazeta.pl Wiadomości, 17.05.2010 r. [dostęp 17.05.2010 r.]
- ZofiaZ. Dworak ZofiaZ. (red.), Plan Krakowa, nakład 75210 egz., Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1976 r.
- Ziemia z wyspy Graciosa na kopiec Marszałka Piłsudskiego. „Wschód”. Nr 81, s. 7, 20.04.1938 r.
- Rocznik Krakowski. T. 52 (1986). s. 127.
Pozostałe obiekty w kategorii "Pomniki":
Nagrobek Kazimierza III Wielkiego | Pomnik Adama Mickiewicza w Krakowie | Pomnik Adama Stefana Sapiehy w Krakowie | Pomnik Martyrologii – Rozstrzelanych w Grębałowie | Pomnik Martyrologii Rozstrzelanych 20 października 1943 roku w Krakowie | Pomnik Bohdana Zaleskiego w Krakowie | Pomnik Tadeusza Żeleńskiego „Boya” w Krakowie | Pomnik Wincentego Bogdanowskiego w Krakowie | Pomnik Franciszka Mączyńskiego w Krakowie | Pomnik Piotra Skargi w Krakowie | Kopiec Jana Pawła II w Krakowie | Fragmenty muru getta w Krakowie | Nagrobek Stefana Batorego | Nagrobek Piotra Tomickiego | Krzyż Katyński w Krakowie | Pomnik Henryka Jordana w Krakowie | Nagrobek Andrzeja Zebrzydowskiego | Nagrobek biskupa Andrzeja Trzebickiego | Studzienka Badylaka | Pomnik Żołnierzy Polski Walczącej w KrakowieOceń: Kopiec Józefa Piłsudskiego w Krakowie