Plac Bawół w Krakowie

---

Historia

W średniowiecznych czasach teren dzisiejszego placu Bawół był sercem wsi Bawół, która została włączona do miasta Kazimierz w 1340 roku. W kolejnych latach, od końca XV wieku, zaczęli osiedlać się tutaj Żydzi, co doprowadziło do powstania odrębnej dzielnicy, otoczonej własnymi murami miejskimi. Pomimo że w okół placu koncentrowała się architektura zarówno sakralna, jak i świecka, w XIX wieku bogatsi mieszkańcy zaczęli opuszczać ten teren, a obszar wokół placu stał się miejscem zamieszkania żydowskiej biedoty.

W XV wieku powstała w okolicach placu Stara Synagoga. Niestety, w 1557 roku wybuchł pożar, który zniszczył budynek. W czasach II wojny światowej synagoga została zdewastowana przez hitlerowców, a mieszkańcy Żydzi zostali przesiedleni do getta na Podgórzu. Po zakończeniu działań wojennych synagoga przeszła proces odbudowy.

W drugiej połowie XVI wieku część obszaru, na którym obecnie znajduje się plac, została przyłączona do Kazimierza. Nazwa 'Bawół’ upamiętnia dawną wieś, która została udokumentowana w źródłach od 1198 roku, a w 1340 roku włączona przez Kazimierza Wielkiego do nowo powstającego miasta. Na południowej stronie placu znajdował się kościół św. Wawrzyńca, który został zbudowany około 1276 roku, ale zburzono go w 1785 roku.

Na północnej części placu znajduje się synagoga Stara, która przetrwała do naszych czasów i została wybudowana w XV wieku. W przeszłości przez plac przebiegał drewniany płot, który oddzielał żydowską część miasta od chrześcijańskiej, a od 1627 roku istniał tam kamienny mur, którego fragmenty zachowały się po dziś dzień. W XIII oraz XX wieku plac borykał się z problemem nieuporządkowanej lokalizacji, co skutkowało wieloma zmianami na jego terenie.

W 1975 roku na tym pięknym placu zrealizowano sceny pożaru Kalińca w filmie „Noce i dnie”, reżyserowanym przez Jerzego Antczaka.

Zabudowa

Na placu Bawół znajdują się interesujące obiekty architektoniczne, które przeszły do historii Krakowa. W szczególności wyróżniają się dwie kamienice, które zasługują na uwagę ze względu na swoich projektantów oraz daty powstania.

• pl. Bawół 3 – Kamienica zaprojektowana przez Nachmana Kopalda, której konstrukcja miała miejsce w roku 1908,
• pl. Bawół 5 (ul. Bartosza 2) – Kamienica wykonana według projektu Leopolda Tlachny z 1888 roku.

Informacje te zostały opracowane na podstawie Gminnej ewidencji zabytków w Krakowie.

---

Oceń: Plac Bawół w Krakowie

---