Plac Mariacki to wyjątkowe miejsce w sercu Krakowa, zlokalizowane w dzielnicy I Stare Miasto. Jego usytuowanie na Starym Mieście sprawia, że stanowi istotny element miejskiego krajobrazu, łącząc historię z codziennym życiem mieszkańców i turystów. Położony w pobliżu Rynku Głównego, plac ten zachwyca swoją architekturą i dużą ilością zieleni.
W samym centrum placu wyróżnia się majestatyczny kościół Mariacki, który przyciąga wzrok każdego, kto odwiedza to miejsce. Interesującym jest fakt, że plac został utworzony po roku 1802 w miejsce dawnego cmentarza parafialnego, co czyni go osobliwym świadkiem historii miasta. Aktualnie obszar, który kiedyś był nekropolią, zdobi elegancka biała kostka, nadająca przestrzeni nowoczesny charakter.
Warto również zwrócić uwagę na fontannę znajdującą się w południowej części placu, która pełni rolę pomnika żaka. Projektantem tego wyjątkowego dzieła był Jan Budziło, a obiekt został wzbogacony o figurę, będącą powiększoną repliką jednej z rzeźb proroków z obramienia szafy środkowej ołtarza Wita Stwosza, wykonanej przez Franciszka Kalfasa. Pomnik ten jest darem krakowskich rzemieślników dla miasta, a jego powstanie datuje się na rok 1958.
Budynki
W sąsiedztwie placu Mariackiego zlokalizowanych jest wiele interesujących obiektów, które warto poznać. Oto ich lista:
- nr 1 – Kamienica pod Etiopy,
- nr 2 – kamienica księży penitencjarzy mariackich, której budowę rozpoczęto w końcu XIV wieku i w 1637 r. została nabyta przez penitencjarzy od rodziny Ryniewiczów. Ostateczny wyraz architektoniczny nadano jej w drugiej połowie XIX wieku,
- nr 3 – dom Hipolitów – przedstawia typową kamienicę mieszczańską z licznymi detalami architektonicznymi, takimi jak kamienne portale gotyckie, elementy renesansowe, barokowe stropy belkowe oraz renesansowe stiuki Baltazara Fontany, a także XVIII-wieczne malowidła. Niegdyś zdobiła go dekoracja sgraffitowa. Nazwa kamienicy wywodzi się od jej wcześniejszych właścicieli – włoskiej rodziny kupieckiej,
- nr 4 (na rogu z ulicą Szpitalną) – Prałatówka, która została wzniesiona w latach 1618–1619 przez Macieja Litwinkowicza w miejscu dwóch starszych budynków i ozdobiona sgraffitem. Attyka, uważana za wzór krakowskiej architektury tego typu, powstała w roku 1625 według projektu Jana Zatorczyka. Na bryle budynku znajduje się łacińska sentencja „Pateat amicis et miseris” (Niech będzie otwarty dla przyjaciół i biednych) oraz herb Sulima archiprezbitera Krzysztofa Trzcińskiego. Wnętrze zdobią zabytkowe stiuki oraz drewniane stropy,
- nr 5 – Wikarówka. Dawna wersja budynku została zburzona w 1931 roku, a nowa, zaprojektowana przez Franciszka Mączyńskiego, powstała w 1932 roku,
- nr 6 – Dom Nad Bramką,
- nr 7 – Kościół archiprezbiterialny Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny,
- nr 8 – kościół św. Barbary, który ma swoją główną fasadę od strony placu Mariackiego, mimo iż adres jest podany jako Mały Rynek 9,
- nr 9 – Dom Księży Mansjonarzy, wzniesiony w 1912 roku według projektu Adolfa Szyszko-Bohusza,
- nr 10 – Dom Pod Ogrojcem, wcześniej zdobiony rzeźbą autorstwa Wita Stwosza „Chrystus w Ogrojcu”. Przed I wojną światową jego właściciel, Ludwig Halski, oddał rzeźbę Muzeum Narodowemu, a na jej miejscu osadzono kopię, która nadal ozdabia budynek,
- nr 11 – na rogu placu Mariackiego oraz Rynku Głównego znajdowała się kamienica na Barszczowem, w której mieszkał i tworzył utwory, takie jak Warszawianka, Legion, Klątwa, Wesele, Stanisław Wyspiański. Wydarzenie to upamiętnia tablica stworzona według projektu Karola Hukana. Obecny obiekt jest uznawany za przykład architektury secesyjnej.
Przypisy
- JerzyJ. Kossowski JerzyJ., LeszekL. Ludwikowski LeszekL., Ulicami Krakowa, Kraków: Wydawnictwo Artystyczno-Graficzne, 01.01.1968 r., s. 74–75.
Pozostałe obiekty w kategorii "Ulice i place":
Ulica Zwierzyniecka w Krakowie | Plac Szczepański w Krakowie | Ulica Adama Asnyka w Krakowie | Ulica Armii Krajowej w Krakowie | Ulica Bernardyńska w Krakowie | Ulica Bonerowska w Krakowie | Aleja 29 Listopada w Krakowie | Aleja Juliusza Słowackiego w Krakowie | Aleja Kijowska w Krakowie | Plac Bohaterów Getta w Krakowie | Ulica Zagrody w Krakowie | Rondo Polsadu w Krakowie | Plac Inwalidów w Krakowie | Rondo Czyżyńskie w Krakowie | Ulica Włóczków w Krakowie | Ulica Władysława Warneńczyka w Krakowie | Ulica Władysława Łokietka w Krakowie | Plac Bawół w Krakowie | Ulica Wiślicka w Krakowie | Ulica Wincentego Witosa w KrakowieOceń: Plac Mariacki w Krakowie