Bulwar Poleski to zabytkowa budowla hydrotechniczna z istotną funkcją przeciwpowodziową, która rozciąga się wzdłuż Wisły w Krakowie. Jego pierwotne założenia obejmowały również rolę pomocniczą dla nabrzeży portowych, co czyni go miejscem o dużym znaczeniu historycznym i praktycznym.
Budowla ta składa się z murów oporowych, które dzielą się na górny, wysoki oraz dolny, ujmujący koryto rzeki i tworzący nabrzeże przeładunkowe. W linii górnych murów umieszczone są murowane schody dla pieszych oraz brukowane pochylnie, które zapewniają komunikację kołową.
Należy jednak zaznaczyć, że bocznice kolejowe na poziomie dolnym nie zachowały się do dzisiejszych czasów. Bulwar Poleski, w połączeniu z innymi bulwarami w mieście oraz wałami w granicach Krakowa, tworzyły skuteczne zabezpieczenia przed powodzią. Historia pokazuje, jak ważne były te struktury, zwłaszcza podczas wielkich powodzi, które miały miejsce w latach 1970, 1997 i 2010.
Opis
Bulwar Poleski rozciąga się majestatycznie nad zakolem Wisły, między mostami Dębnickim oraz Grunwaldzkim, w malowniczej okolicy Dębników w dzielnicy VIII. W bezpośrednim sąsiedztwie bulwaru znajduje się Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej „Manggha”, które jest nie tylko instytucją kultury, ale również ważnym punktem turystycznym.
Ten wyjątkowy odcinek nadwiślańskiej promenady jest znaczącym elementem techniki urbanistycznej, stanowiąc część Krakowskiego Szlaku Techniki, który został utworzony 6 kwietnia 2006 roku. Bulwar Poleski jest również częścią rekreacyjnej Wiślanej Trasy Rowerowej, wpisując się w europejski szlak rowerowy EuroVelo 4, co czyni go atrakcyjnym miejscem dla miłośników aktywnego wypoczynku.
W 2009 roku, przy wspomnianym bulwarze, uruchomiono przystanek wodnego tramwaju miejskiego, oznaczonego jako „Most Grunwaldzki„. Teren ten charakteryzuje się również obecnością Schodów Czesława Miłosza, co dodaje mu kulturalnej wartości i znaczenia.
Obszar bulwaru, wzbogacony licznymi alejkami spacerowymi, zyskał mowę rekreacyjną i parkową, zamieniając się w popularne miejsce wypoczynku zarówno dla mieszkańców, jak i turystów. Przestrzeń ta jest doskonale zagospodarowana; można tu znaleźć ścieżki spacerowe oraz trasy rowerowe, które zachęcają do aktywności na świeżym powietrzu.
Malowniczość tego miejsca podkreśla zielona, trawiasta przestrzeń, która łagodnie schodzi ku Wiśle. Bulwar Poleski jest także miejscem, gdzie odbywają się różnorodne imprezy cykliczne i okolicznościowe, przyciągające licznych gości. Wraz z bulwarem Czerwińskim, znajdującym się po przeciwnej stronie Wisły, stanowią one doskonałą lokalizację dla Wianków – corocznego widowiska, które jest organizowane przez Krakowskie Biuro Festiwalowe.
Historia
Na początku XX wieku zrealizowano projekt Bulwaru Poleskiego, który stał się istotnym elementem krajobrazu Krakowa. W wyniku akumulacji rzecznej, w tym rejonie powstała jedyna w Krakowie piaszczysta plaża. Niemniej jednak, ze względu na zanieczyszczenie wód, nie spełnia ona funkcji rekreacyjnych. Piasek w tej okolicy jest regularnie usuwany z uregulowanego koryta rzeki poprzez zastosowanie pogłębiarek, co ma na celu utrzymanie estetyki i czystości terenu.
Warto zaznaczyć, że w latach czterdziestych XX wieku linia brzegowa w okolicy dzisiejszej ul. Zamkowej, usytuowanej przy bulwarze, była bardziej zbliżona do koryta rzeki. Na cyplu, który istniał wtedy w tym miejscu, w latach 1891–1938 wznosiła się willa Rożnowskich, charakteryzująca się wyjątkowym, zamkowym wyglądem.
Jednym z kluczowych wydarzeń związanych z Bulwarem Poleskim był jego wpis do rejestru zabytków nieruchomych, który nastąpił 13 czerwca 2011 roku. Razem z innymi bulwarami wiślanymi, Bulwar Poleski zyskał status miejsca o szczególnym znaczeniu dla dziedzictwa kulturowego Krakowa.
Przypisy
- Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 19.04.2024 r.]
- Velo Małopolska w budowie. 400 km tras w 2017 roku [online], www.transport-publiczny.pl [dostęp 19.04.2024 r.]
- Tramwaj wodny w Krakowie wznowił rejsy! Ile kosztują bilety? [online], www.eska.pl [dostęp 19.04.2034 r.]
- Uroczyście otwarto Schody Czesława Miłosza – Kraków Otwarty na Świat [online], www.krakow.pl [dostęp 19.04.2024 r.]
- a b Bulwary Wiślane [online], karnet.krakowculture.pl [dostęp 19.04.2024 r.]
- Wianki [online], krakow.travel [dostęp 19.04.2024 r.]
- Bulwar Poleski. zabytek.pl. [dostęp 19.04.2024 r.]
- Willa Rożnowskich – Kraków, Bulwar Poleski. poranny.pl. [dostęp 19.04.2024 r.]
- Praca zbiorowa: Kraków plan miasta. Kraków: 2023. ISBN 978-83-8190-859-7.
Pozostałe obiekty w kategorii "Ulice i place":
Bulwary wiślane w Krakowie | Ulica Trynitarska w Krakowie | Ulica Twardowskiego w Krakowie | Ulica Tyniecka w Krakowie | Ulica Westerplatte w Krakowie | Ulica Węgłowa w Krakowie | Ulica Wincentego Witosa w Krakowie | Ulica Wiślicka w Krakowie | Plac Bawół w Krakowie | Ulica Władysława Łokietka w Krakowie | Bulwar Czerwieński w Krakowie | Ulica Tadeusza Ptaszyckiego w Krakowie | Ulica Tadeusza Kościuszki w Krakowie | Ulica św. Sebastiana w Krakowie | Ulica św. Idziego w Krakowie | Ulica św. Gertrudy w Krakowie | Ulica św. Bronisławy w Krakowie | Ulica św. Anny w Krakowie | Ulica Szlak w Krakowie | Ulica bp. Jana Prandoty w KrakowieOceń: Bulwar Poleski w Krakowie