Uroczysko Kowadza stanowi wyjątkowy element ekologiczny usytuowany na wzgórzu Kowadza, przy Tyńcu w Krakowie. Jego powstanie miało miejsce na podstawie uchwały Rady Miasta Krakowa z dnia 17 grudnia 2008 roku. To wzgórze jest częścią jednego z wielu zalesionych obszarów, jakimi są Wzgórza Tynieckie, wpisujące się w granice Bielańsko-Tynieckiego Parku Krajobrazowego.
Całkowita powierzchnia Uroczyska Kowadza wynosi niemal 10 ha, jednakże w obręb użytku ekologicznego włączono zaledwie 1,82 ha terenu. Wzgórze, zbudowane z wapieni, jest głównie porośnięte lasem bukowo-grabowym, a jego szczyt oraz południowe stoki są pokryte murawami kserotermicznymi, które stanowią kluczowy element ochrony tego obszaru. Urok tych muraw tkwi w występowaniu roślin wapieniolubnych i ciepłolubnych, które rosną na niezwykle cienkiej warstwie gleby nad wapiennym podłożem. Aby zachować tę unikalną florę, co roku przeprowadzane są zabiegi ochronne, polegające na usuwaniu nadmiernych zadrzewień.
Oprócz unikalnych walorów przyrodniczych, z wierzchołka Kowadzy rozciąga się imponująca panorama widokowa. W dolinie leży Uroczysko Tyniec, natomiast w kierunku południowo-zachodnim można dostrzec wzgórza Wielkanoc i Bogucianka, a w kierunku południowym zaobserwować wzgórze Guminek oraz wschodnie zbocze, na którym znajduje się Duża Kowodrza. Dodatkowo, przez szczyt wzgórza przebiega znakowany szlak turystyczny, na którym przygotowano infrastrukturę turystyczną, taką jak ławki, kosze na śmieci, wiaty oraz tablice informacyjne dla odwiedzających.
Uroczysko zostało zainicjowane przez Fundację Miejski Park oraz Ogród Zoologiczny. Obszar ten obejmuje również siedem innych obiektów leśnych w Krakowie, w tym Uroczysko Górka Pychowicka, Las Wolski, Skałki Twardowskiego, Uroczysko Kostrze, Uroczysko Kowadza, Uroczysko Wielkanoc oraz Uroczysko Tyniec. Zostały one dokładnie opisane w broszurze „Szlak lasów miejskich Krakowa”, ukazującej przyrodnicze piękno i bogactwo krakowskich lasów.
Szlaki turystyczne
Warto zwrócić uwagę na zieloną pętlę, która prowadzi z opactwa benedyktynów w Tyńcu. Trasa ta ma długość około 8 km, a jej przebieg obejmuje Wielkanoc, Kowadzę oraz Dużą Kowodrzę.
W trakcie wędrówki można podziwiać malownicze zakątki, wśród których znajduje się rezerwat Skołczanka, a także wzniesienie znane jako Ostra Góra. Na trasie warto również zatrzymać się przy Grodzisku, które stanowi ważny punkt historyczny regionu.
Na zakończenie szlak powraca wzdłuż brzegu Wisły, aż ponownie dociera do opactwa benedyktynów, co czyni tę trasę niezwykle atrakcyjną dla miłośników przyrody oraz historii.
Przypisy
- a b Użytek ekologiczny Uroczysko Kowadza. [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [on-line]. [dostęp 22.06.2018 r.]
- Użytki ekologiczne. [w:] Biuletyn Informacji Publicznej – Miasto Kraków [on-line]. 31.03.2017 r. [dostęp 16.11.2017 r.]
- a b c d Zbigniew Sikora, Miłosz Podwika. Szlak lasów miejskich Krakowa. [w:] Biuletyn Informacji Publicznej – Miasto Kraków [on-line]. 31.03.2017 r. [dostęp 16.11.2017 r.]
- a b Okolice Krakowa. Mapa 1:50 000. Kraków: Compass, 2008. ISBN 978-83-89165-99-2.
Pozostałe obiekty w kategorii "Rezerwaty przyrody i parki narodowe":
Zakrzówek (użytek ekologiczny) | Źródło Świętojańskie | Łąki na Klinach | Bielańsko-Tyniecki Park Krajobrazowy | Rezerwat przyrody Panieńskie Skały | Schronisko w Winnicy Pierwsze | Skawiński obszar łąkowy | Dąbrowa (użytek ekologiczny) | Lasek Łęgowski | Rezerwat przyrody Skołczanka | Las Wolski | Łąki Nowohuckie | Dębnicko-Tyniecki obszar łąkowy | Dąb Jagielloński | Mokry Dół | Rezerwat przyrody Bonarka | Staw Królówka | Rezerwat przyrody Bielańskie Skałki | Rezerwat przyrody Skałki Przegorzalskie | FilarkiOceń: Uroczysko Kowadza