Willa „Modrzejówka” w Krakowie

W 1884 roku Heleny Modrzejewska zdecydowała się na zakup parceli, na której wcześniej znajdowały się tereny folwarczne, uczynione na obszarze, gdzie dzisiaj usytuowane są ulice takie jak Grottgera, Gzymsików, Mazowiecka i częściowo Sienkiewicza. Te działki były wówczas w gestii krakowskiego szpitala św. Łazarza. Z zamiarem wybudowania nowego domu, artystka zleciła zaprojektowanie i budowę willi swemu przyrodniemu bratu, Adolfowi Opidowi, który czuwał nad realizacją tego przedsięwzięcia. Cały obiekt, w tym oranżeria, został wzniesiony pod adresem 14c ul. Mazowieckiej, a jego otoczenie zdobił malowniczy park modrzewiowy oraz ogród.

Pomimo dokładania wszelkich starań, aby urządzić ten piękny dom, Modrzejewska z mężem nigdy nie zamieszkali w „Modrzejówce”. W 1895 roku Helena Modrzejewska rozpoczęła działalność na światowej scenie, uczestnicząc w Kongresie Kobiet w Chicago, gdzie jako osoba utalentowana i charyzmatyczna wygłaszała przemówienia nawołujące do patriotyzmu. Jej aspiracje dotyczące kariery w Stanach Zjednoczonych były determinowane chęcią zagrania w sztukach Szekspira na londyńskich deskach. Jednak jednocześnie czuła się ograniczona przez obowiązujące zakazy w Europie, w tym ograniczenia nałożone przez władze rosyjskie, które dotyczyły jej wjazdu na obszar ich imperium.

W 1897 roku willa „Modrzejówka” została sprzedana, a cała nieruchomość przeszła w ręce Towarzystwa Tanich Mieszkań dla robotników katolików, zwanego „Towarzystwem”, które założył Henryk Jordan w maju tego roku. Celem tej organizacji było budowanie przystępnych mieszkań dla najuboższych mieszkańców Krakowa, aby poprawić ich sytuację bytową. Prace projektowe, które realizowano na rzecz budowli dla robotników, nadzorowali znani krakowscy architekci. Dnia 1 czerwca 1900 roku uroczyście otwarto dwa pierwsze domy, a w willi zorganizowano miejsce noclegowe dla kawalerów, którzy potrzebowali wsparcia, z myślą o bezdomnych weteranach z 1863 roku.

W wyniku zmiany sytuacji formalno-prawnej, Towarzystwo zakończyło działalność w 1937 roku, a wszystkie jego aktywa zostały przekazane krakowskiemu Arcybractwu Miłosierdzia. W roku 2000 willa, a także historyczne budynki robotnicze osiedla Modrzejówka, zostały wpisane do rejestru zabytków. Obecnie, Arcybractwo Miłosierdzia planuje udostępnić część nieruchomości Fundacji dla Modrzejewskiej, aby stworzyć przestrzeń przypominającą salon aktorki, który do tej pory funkcjonował w siedzibie Arcybractwa.