Kazimierz Julian Kaczor, urodzony 9 lutego 1941 roku w Krakowie, to postać o wielu talentach i osiągnięciach, która wpisała się w historię polskiej kultury. Jako aktor teatralny i filmowy, zyskał uznanie zarówno wśród widzów, jak i krytyków.
W swojej karierze artystycznej Kaczor zajmował się także prezentacją telewizyjną, a jego działalność wykraczała poza scenę, obejmując również aktywne uczestnictwo w życiu kulturalnym oraz działalność opozycyjną w okresie PRL.
W latach 1996–2002 pełnił funkcję prezesa Związku Artystów Scen Polskich, co podkreśla jego wpływ na rozwój polskiej sceny artystycznej.
Życiorys
20 grudnia 1959 roku, Kazimierz Kaczor zadebiutował na scenie teatralnej, co otworzyło przed nim drzwi do fascynującego świata aktorstwa. Przez okres półtora roku studiował w Krakowskiej Wyższej Szkole Rolniczej, gdzie zdobył podstawowe wykształcenie, które później wykorzystał w swojej karierze. Pracował również jako magazynier oraz dyspozytor w Krakowskim Przedsiębiorstwie Budownictwa Przemysłowego, zanim stał się maszynistą sceny i aktorem w Teatrze Lalki, Maski i Aktora „Groteska” w Krakowie. W 1965 roku uzyskał dyplom na Wydziale Lalkarskim Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Ludwika Solskiego.
W swoim zawodowym życiu Kaczor był związany z Teatrem Starym w Krakowie między 1965 a 1973 rokiem, a następnie przeniósł się do Warszawy, gdzie występował w teatrze Współczesnym (1973–1974) oraz Powszechnym (1974-2014). W 2014 roku związał się z Teatrem 6. piętro w Warszawie, kontynuując swoją pasję do sztuki teatralnej.
W latach 1965–1976 był aktywnym członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W 1977 roku podpisał petycję przeciwko represjom wobec protestujących w Radomiu i Ursusie. Angażując się w działalność społeczną, w latach 1965–1980 był także członkiem Związku Zawodowego Pracowników Kultury i Sztuki. Dodatkowo, w 1966 roku przystąpił do Związku Artystów Scen Polskich oraz w latach 1974–1979 współtworzył niezależny salon kultury Anny i Tadeusza Walendowskich w Teatrze Powszechnym w Warszawie.
Wrzesień 1980 był okresem wielkiej mobilizacji w jego życiu – Kaczor stał się jednym z organizatorów struktury „Solidarności” w Teatrze Powszechnym. Brał udział w I i II Walnym Zebraniu Delegatów Regionu Mazowsze, a także w I Krajowym Zjeździe Delegatów „NSZZ Solidarność”. W latach 1981–1987, Kaczor protestował przeciwko zamachowi na wolność słowa i obrońców praw człowieka, uczestnicząc w bojkocie mediów oraz organizując działania związane z „Solidarnością” Artystów Teatralnych i Filmowych.
W trudnych czasach PRL, Kazimierz Kaczor występował w kościołach, biorąc udział w wydarzeniach organizowanych przez Muzeum Archidiecezji Warszawskiej oraz Tygodniach Kultury Chrześcijańskiej. Niestety, jego działalność nie pozostała bez echa; wielokrotnie stawał się obiektem nękania ze strony Służby Bezpieczeństwa, co prowadziło do drastycznych incydentów, takich jak spalenie jego samochodu w 1982 roku. Archiwalne zasoby Instytutu Pamięci Narodowej wskazują, że jego działania zostały poddane inwigilacji w ramach operacji SOR Krakus.
W kolejnych latach Kaczor prowadził program o grach komputerowych o nazwie Joystick w Telewizji Polskiej, a w okresie 1996–2003 był gospodarzem popularnego teleturnieju Va Banque w TVP2. Po zakończeniu swojej kariery scenicznej, w latach 1990-1993 pełnił funkcję przewodniczącego Sekcji Dramatu Związku Artystów Scen Polskich i był członkiem Rady Kultury przy Prezydencie RP w latach 1992–1993.
Kazimierz Kaczor miał również na swoim koncie przynależność do Związku Artystów Scen Polskich jako prezes w latach 1996–2002, chociaż odszedł z tego stanowiska w wyniku konfliktu. Jego historia została uwieczniona w książce „Kazimierz Kaczor. Nie tylko polskie drogi” (Wydawnictwo SQN, Kraków, 2013), która jest wyjątkowym wywiadem-rzeką przeprowadzonym przez dziennikarza Pawła Piotrowicza.
Życie prywatne
Kazimierz Kaczor, znany polski aktor, jest synem Antoniego i Anieli. Jest trzykrotnie żonaty, właściwie dwa z jego wcześniejszych związków zakończyły się rozwodami. Aktualnie jest w związku z Bożeną Michalską, która pełni rolę reżyserki oraz producentki filmowej.
W jego rodzinie znajdują się dwie córki: Katarzyna oraz Agnieszka, a także wnuk o imieniu Hubert. Z pasji zajmuje się żeglarstwem, posiadając patent Kapitana jachtowego.
W okresie lat 60. Kazimierz uprawiał wioślarstwo, będąc aktywnym członkiem klubu sportowego. Z czasem przeszedł na żeglarstwo, co stało się jego wielką pasją. W 1984 roku odbył niesamowitą podróż po Karaibach, w towarzystwie Tony’ego Halika, która trwała kilka miesięcy.
Oprócz swojej działalności artystycznej, Kaczor zdobył również uprawnienia operatora dźwigu samojezdnego, co wiązało się z potrzebami realizacyjnymi w produkcji serialu Alternatywy 4.
Filmografia (wybór)
Kazimierz Kaczor ma na swoim koncie wiele niezapomnianych ról filmowych, które przyczyniły się do jego uznania w polskim przemyśle filmowym. Oto niektóre z najważniejszych produkcji, w których wystąpił:
- Potop (1974) – oficer księcia Bogusława Radziwiłła,
- Co jest w człowieku w środku (1969) – kapral Michalik,
- Ziemia obiecana (1974) – Kipman,
- Dyrektorzy (1975) – Cegielski,
- Człowiek z marmuru (1976) – pułkownik UB,
- Polskie drogi (serial telewizyjny) (1976–1977) – kapral Leon Kuraś,
- Hallo Szpicbródka, czyli ostatni występ króla kasiarzy (1978) – Mikuś, człowiek Maksa,
- Rodzina Leśniewskich (1978) – pilot Idziak,
- Justyna (1978) – Karol, mąż Justyny,
- Dorota (1978) – Stefan, mąż Doroty,
- Urodziny młodego warszawiaka (1980) – Karczewski,
- Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy (serial telewizyjny) (1981) – Ludwig Franke,
- Amnestia (1981) – Morawski, dyrektor „Pafawagu”,
- Jan Serce (1981) (serial telewizyjny) – Jan Serce,
- Alternatywy 4 (1983) (serial telewizyjny) – dźwigowy Zygmunt Kotek,
- Planeta krawiec (1983) – Józef Romanek,
- Zmiennicy (1986) (serial telewizyjny) – strażak Zenon Kuśmider,
- Łuk Erosa (1987) – doktor Smolarski,
- Obywatel Piszczyk (1988) – Zdzisław Pasionka, dyrektor OBOP,
- Po upadku. Sceny z życia nomenklatury (1989) – Jan Soloch, sekretarz wojewódzki PZPR,
- Panny i Wdowy (1991–1992) – komendant łagru, potem pułkownik SB,
- Jest jak jest (1994) – poseł Jan Chmiel,
- Awantura o Basię (1995) – doktor Anzelm Budzisz,
- Maszyna zmian. Nowe przygody (1996) – piekarz (odc. 5),
- Awantura o Basię (1996) – doktor Anzelm Budzisz,
- Złotopolscy (1997–2010) – senator Marek Złotopolski, syn Dionizego i Julii, ojciec Waldka,
- Dylematu 5 (2006) – dźwigowy Zygmunt Kotek,
- Hela w opałach (2007–2008) – Władek Baran, szef Heli,
- Popiełuszko. Wolność jest w nas (2009) – Łaniecki,
- Apetyt na życie (2010) – Marek Rylski, ojciec Witolda,
- Układ zamknięty (2013) – Mirosław Kamiński, naczelnik Urzędu Skarbowego,
- Piąty stadion (2014) – ojciec Bernarda i Radosława,
- Chłopski Skarga (2015) – Jakub Bojko,
- Druga szansa (2016–2018) – Zygmunt Borecki, ojciec Moniki i Lidki.
Polski dubbing
- 1976: Ja, Klaudiusz – niewolnik Klaudiusza,
- 1998: Książę i Tchórz – czarodziej Arivald,
- 2012: Hobbit: Niezwykła podróż – stary Bilbo Baggins,
- 2014: Hobbit: Bitwa Pięciu Armii – stary Bilbo Baggins,
- 2018: Wojna Krwi: Wiedźmińskie Opowieści – Brouver Hoog.
Odznaczenia i nagrody
Kazimierz Kaczor, wybitny polski aktor, odznaczony został licznymi nagrodami i wyróżnieniami za swoje osiągnięcia artystyczne oraz kontrybucję do rozwoju kultury w Polsce. Poniżej przedstawiamy przegląd najważniejszych z nich:
- Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski (2022, uhonorowanie za znaczące osiągnięcia w pracy artystycznej oraz wkład w rozwój polskiej kultury, szczególnie za działalność na rzecz demokratycznych przemian),
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1998, w uznaniu wybitnych zasług w pracy artystycznej i działalności społecznej na rzecz środowiska aktorskiego),
- Srebrny Krzyż Zasługi (1979),
- Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2022),
- Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2010),
- Nagroda Komitetu do Spraw Radia i Telewizji I stopnia za kreację aktorską w serialu Polskie drogi (1978),
- Nagroda na Festiwalu Filmów i Widowisk TV w Olsztynie za rolę Leona Kurasia w serialu telewizyjnym Polskie drogi (1978),
- „Złoty Ekran” – nagroda czasopisma „Ekran” (1978),
- „Złoty Gwóźdź Sezonu” – nagroda czytelników „Kuriera Polskiego” (1978),
- Nagroda Prezydenta m. st. Warszawy (1979),
- Nagroda Przewodniczącego Komitetu do Spraw Radia i Telewizji I stopnia (zespołowa) za osiągnięcia aktorskie, w szczególności za przybliżenie postaci historycznych w serialu Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy (1982),
- Nagroda im. Aleksandra Zelwerowicza – wyróżnienie miesięcznika „Teatr” za rolę Browarnika w spektaklu Audiencja Václava Havla w Teatrze Powszechnym w Warszawie (1990),
- „Feliks Warszawski” w kategorii najlepsza drugoplanowa rola męska za rolę Pana Mariana w spektaklu Kieszonkowy atlas kobiet w Teatrze Powszechnym w Warszawie (2009),
- Splendor Splendorów (2010).
Wszystkie te nagrody i odznaczenia świadczą o niezwykłym talencie i wkładzie Kazimierza Kaczora w polski świat sztuki teatralnej oraz filmowej. Jego dorobek artystyczny pozostanie w pamięci wielu pokoleń.
Przypisy
- 35 lat serialu "Alternatywy 4". Kazimierz Kaczor: Naprawdę nauczyłem się operować dźwigiem! - haloursynow.pl [dostęp 23.04.2024 r.]
- Joystick – a mogło być tak pięknie [online] [dostęp 07.06.2021 r.]
- Znani i nieznani: Kazimierz Kaczor [online], Portal Informacyjny » Żeglarski.info, 09.06.2021 r. [dostęp 29.08.2021 r.]
- Kazimierz Kaczor. Nie tylko polskie drogi | Wydawnictwo SQN [online], www.wsqn.pl [dostęp 09.07.2020 r.]
- "Jan serce": Kazimierz Kaczor długo czekał na miłość swojego życia [online], swiatseriali.interia.pl [dostęp 28.12.2020 r.]
- Aparat represji wobec księdza Jerzego Popiełuszki 1982-1984, t. I, Warszawa 2009.
- M.P. z 2022 r. poz. 935.
- M.P. z 1998 r. nr 20, poz. 305.
- Aktorzy teatralni i filmowi odznaczeni medalami „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. dzieje.pl, 20.12.2022 r. [dostęp 22.12.2022 r.]
- Polskie Radio. Wielki Splendor – nagrody Teatru Polskiego Radia przyznane!. e-teatr.pl, 06.12.2010 r. [dostęp 06.12.2010 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Wojsław Brydak | Artur Górski (krytyk literacki) | Zygmunt Konieczny (kompozytor) | Robert Kubiszyn | Juliusz Osterwa | Jan Włodzimierz Malik | Krzysztof Raynoch | Roman Stankiewicz (aktor) | Rafał Zawierucha | Tomasz Radziszewski (gitarzysta) | Józefina Amalia Potocka | Jerzy Łukowicz | Marek Sochacki | Mira Rychlicka | Stanisław Wyspiański | Andrzej Banach (pisarz) | Marcin Zaleski | Michał Borwicz | Jerzy Pal | Sławomir ShutyOceń: Kazimierz Kaczor (aktor)