Artur Gruszczak

---

Życiorys i działalność naukowa

Artur Gruszczak rozpoczął swoją akademicką podróż w latach 1983–1988, kiedy to studiował nauki polityczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. Po ukończeniu studiów, kontynuował naukę jako doktorant w Instytucie Nauk Politycznych tego samego uniwersytetu. W 1993 roku uzyskał tytuł doktora nauk humanistycznych w zakresie nauki o polityce, na podstawie pracy zatytułowanej „Polityka państw Ameryki Łacińskiej wobec kryzysu środkowoamerykańskiego”. Następne kilkanaście lat przyniosło mu kolejne sukcesy akademickie, ponieważ w 2010 roku uzyskał stopień doktora habilitowanego w zakresie nauki o polityce, ze specjalnością w relacjach międzynarodowych, na Wydziale Studiów Międzynarodowych i Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 2018 roku otrzymał tytuł profesora nauk społecznych.

W swojej karierze akademickiej, Gruszczak pełnił różnorodne funkcje. Lata 1994–1996 spędził jako asystent, a następnie w latach 1996–2013 był adiunktem. W latach 2013–2014 uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego w Katedrze Stosunków Międzynarodowych i Polityki Zagranicznych w Instytucie Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Jagiellońskiego. Od 2015 roku piastuje stanowisko kierownika Zakładu Bezpieczeństwa Narodowego w tym instytucie. W latach 2007–2008 oraz 2012 pełnił dodatkowo funkcję zastępcy dyrektora ds. ogólnych tego instytutu.

W okresie od 2011 do 2012 roku był profesorem nadzwyczajnym w Wyższej Szkole Humanitas w Sosnowcu, a następnie, od 2012 do 2017 roku, w Wyższej Szkole Biznesu, obecnie znanej jako Akademia WSB w Dąbrowie Górniczej. W latach 2004–2015 pełnił rolę eksperta koordynującego Forum „Wymiar Sprawiedliwości i Sprawy Wewnętrzne UE” w Centrum Europejskim Natolin.

Gruszczak prowadził również szereg badań międzynarodowych. Był stypendystą Junior Visiting Fellow w Instytucie Nauk o Człowieku w Wiedniu, a także profesorem wizytującym na Uniwersytecie w Rochester oraz wykładowcą na czołowych uczelniach, takich jak Uniwersytet Complutense w Madrycie czy Papieski Uniwersytet Katolicki w São Paulo, a także w Bogocie na Narodowym Uniwersytecie Kolumbii czy na Uniwersytecie w Burgos. Od 2014 roku współpracuje z Międzynarodowym Centrum Edukacji Europejskiej w Nicei (Centre international de formation européenne – CIFE), gdzie jest wykładowcą na studiach magisterskich The Executive Master in EU Studies.

Jego działalność ekspercka obejmuje również współpracę z takimi organizacjami jak Statewatch Advisory Group w Londynie (od 2010), TEAM Europe (2010-2016), Observatoire des think tanks w Paryżu (od 2013), Research Institute for European and American Studies (RIEAS) w Atenach (od 2014) oraz Fundacją Instytut Bezpieczeństwa i Strategii (od 2019). Gruszczak opracował ekspertyzy dla szeregu instytucji, w tym Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji RP, Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP oraz w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów RP. W 2019 roku uzyskał członkostwo w Radzie Doskonałości Naukowej I kadencji w Zespole V Nauk Społecznych.

W zakresie jego badań i zainteresowań naukowych znajdują się:

1. studia strategiczne, przemiany w zakresie wojskowości, hybrydyzacja bezpieczeństwa,
2. bezpieczeństwo wewnętrzne Unii Europejskiej, ze szczególnym naciskiem na współpracę policyjną, ochronę granic, zarządzanie migracjami oraz funkcjonowanie strefy Schengen,
3. studia wywiadowcze, obejmujące współpracę wywiadowczą w Unii Europejskiej oraz na poziomie transatlantyckim.

Gruszczak jest również redaktorem naczelnym „Jagiellońskiego Przeglądu Bezpieczeństwa” i autorem licznych publikacji naukowych dotyczących szerokiego zakresu tematów związanych z bezpieczeństwem, stosunkami międzynarodowymi czy historią współczesną. Wśród jego ważniejszych prac można wspomnieć „Problemy rządzenia w krajach Europy Środkowowschodniej” (2000), „Unia Europejska wobec przestępczości. Współpraca w ramach III filara” (2002), a także „Współpraca policyjna w Unii Europejskiej w wymiarze transgranicznym. Aspekty polityczne i prawne” (2009) oraz „Intelligence Security in the European Union. Building a Strategic Intelligence Community” (2016).

W uznaniu jego osiągnięć naukowych, Artur Gruszczak został odznaczony Brązowym Medalem „Za zasługi dla obronności kraju” w 2010 roku oraz Medalem Srebrnym za Długoletnią Służbę w 2015 roku.

Publikacje książkowe

Autor lub współautor

Artur Gruszczak jest autorem oraz współautorem wielu istotnych publikacji książkowych, które koncentrują się na zagadnieniach związanych z bezpieczeństwem, polityką i stosunkami międzynarodowymi. Jego first work, „Ameryka Łacińska wobec kryzysu środkowoamerykańskiego”, po raz pierwszy ukazała się w 1996 roku, a później, w wersji zmodyfikowanej, w 2001 roku, wydana przez Wydawnictwo Adam Marszałek. Kolejnym znaczącym tytułem jest „Problemy rządzenia w krajach Europy Środkowowschodniej”, opublikowany w 2000 roku przez Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

W 2002 roku Gruszczak zajął się tematyką przestępczości w kontekście unijnym, wydając książkę „Unia Europejska wobec przestępczości. Współpraca w ramach III filara”. W kolejnych latach wydał również prace takie jak „Ameryka Środkowa”, która ukazała się w 2007 roku nakładem Wydawnictwa TRIO, a także wielotomowe dzieło „Dzieje powszechne ilustrowane. Suplement, Tom IV – Lata 1963-1985, Tom V – Dzieje najnowsze”, do którego współautorami byli M. Bankowicz, B. Bankowicz oraz A. Dudek, a które wydano w 2009 roku przez Oxford Educational.

W kontekście współpracy międzynarodowej, jego publikacja „Współpraca policyjna w Unii Europejskiej w wymiarze transgranicznym. Aspekty polityczne i prawne” wydana w 2009 roku, zgłębia istotne kwestie związane z polityką bezpieczeństwa w Europie. Kolejne lata przyniosły tytuły takie jak „Europejska wspólnota wywiadowcza. Prawo – instytucje – mechanizmy”, opublikowane w 2014 roku oraz „Intelligence Security in the European Union. Building a Strategic Intelligence Community”, która ukazała się w 2016 roku nakładem Palgrave Macmillan.

Redaktor lub współredaktor

Gruszczak także pełnił rolę redaktora oraz współredaktora w wielu ważnych projektach wydawniczych. Jednym z nich jest książka „Wpływ tarczy antyrakietowej na pozycję międzynarodową Polski”, w której współredaktorem był M. Chorośnicki, a która została wydana przez Instytut Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych UJ w 2008 roku. Kolejną istotną publikacją jest „Program Sztokholmski – implikacje i wyzwania dla Unii Europejskiej i Polski”, wydana przez Centrum Europejskie Natolin w 2010 roku.

W 2015 roku opublikował książkę „Euro-Atlantic Security Policy: Between NATO Summits in Newport and Warsaw”, a w 2018 roku, współredaktorskie projekty takie jak „Cross-Disciplinary Perspectives on Regional and Global Security” oraz „Technology, Ethics and the Protocols of Modern War” powstały dzięki współpracy z P. Frankowskim, wydane przez Palgrave Macmillan oraz Routledge. W tym samym roku ukazała się również publikacja „Meandry współczesnego bezpieczeństwa: między regionalizacją a globalizacją” nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Prace Gruszczaka w obszarze redakcji obejmują także „Między wiedzą a władzą: bezpieczeństwo w erze informacji”, w której współredaktorem był P. Bajor oraz „Security Outlook 2018”, obie wydane w Krakowie przez Wydawnictwo Księgarnia Akademicka w 2019 roku.

---

Oceń: Artur Gruszczak

---