Władysław Bogusz

---

Życiorys

Władysław Bogusz przyszedł na świat w Krakowie i swoje pierwsze kroki edukacyjne stawiał w Gimnazjum im. B. Nowodworskiego w Krakowie. Jego intelektualna droga kontynuowana była na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie w 1938 roku zdobył dyplom magistra filozofii z zakresu matematyki.

Okres II wojny światowej

W trakcie drugiej wojny światowej Władysław Bogusz aktywnie uczestniczył w walkach, od momentu wybuchu konfliktu aż do jego zakończenia w maju 1945 roku. Po zakończeniu studiów został powołany do Szkoły Podchorążych w Zambrowie, gdzie rozpoczął służbę jako podchorąży biorąc udział w kampanii wrześniowej. Został wzięty do niewoli niemieckiej pod Zamościem, jednak zdołał uciec wyskakując z pociągu transportującego jeńców w chwili, gdy przejeżdżał obok jego rodzinnego domu w dzielnicy Podgórze w Krakowie.

Po kilku miesiącach spędzonych w okupowanym Krakowie, Władysław dotarł przez Słowację, Węgry, Rumunię i Turcję na Bliski Wschód, gdzie wstąpił do polskiej armii. Wraz z Samodzielną Brygadą Karpacką, a później Dywizją Karpacką, przemierzył całą drogę bojową: Egipt, Libię oraz Włochy. Walczył pod Tobrukiem, uczestniczył w walkach pod El-Ghazalą, a także w bitwie o Monte Cassino oraz pod Ankoną, gdzie zakończył swoją służbę wojskową w Bolonii. W czasie wojny pełnił służbę w stopniu porucznika.

W uznaniu za swoje zasługi, odznaczony został wielokrotnie, otrzymując m.in. czterokrotnie Krzyż Walecznych, Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami, Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino, a także brytyjskie odznaczenia: Military Medal, Gwiazdę za Wojnę, Gwiazdę Afryki, Gwiazdę Italii, Brytyjski Medal Wojny 1939-1945, oraz Medal Jerzego.

Okres po II wojnie światowej

Po zakończeniu działań wojennych, Władysław Bogusz osiedlił się w Wielkiej Brytanii, gdzie podjął pracę na Uniwersytecie w Oksfordzie. Po powrocie do kraju, związał się ze Zjednoczeniem Przemysłu Odlewniczego w Krakowie, a wkrótce rozpoczął pracę jako nauczyciel matematyki w VIII Gimnazjum i Liceum w Krakowie. Równocześnie kontynuował naukę na Wydziale Elektromechanicznym Akademii Górniczej, gdzie w 1952 roku uzyskał tytuł inżyniera mechanika hutniczego.

W styczniu 1950 roku rozpoczął pracę na AGH. W ciągu swojej kariery przeszedł wszystkie szczeble od asystenta do profesora zwyczajnego. W 1955 roku obronił pracę doktorską na temat „Wyznaczanie sił wewnętrznych powodujących tłumienie drgań metodą drgań swobodnych zanikających dla materiałów konstrukcyjnych”, a w 1960 roku uzyskał habilitację na podstawie rozprawy „Wyznaczanie obszarów stateczności nieliniowych układów dynamicznych”.

Działalność naukowa i dydaktyczna

Profesor Bogusz jest autorem ponad 100 publikacji, a jego prace ukazywały się w wielu międzynarodowych czasopismach naukowych. Jego badania koncentrowały się głównie na zagadnieniach związanych z drganiami liniowymi i nieliniowymi, dynamiką maszyn oraz wibroakustyką. Stworzył oryginalną metodę analizy nieliniowych układów dyskretnych, nazywaną „dwutensorową”, która została opublikowana w artykule pt. „A Two Tensor Method of Investigating Nonlinear Systems” (w: „Proceeding of Vibration problems”, t.2, nr 3, 1961).

Dzięki tej metodzie profesor Bogusz rozwiązał wiele problemów naukowych i technicznych, w tym określenie bezpiecznych warunków przesuwania smukłych obiektów, co stało się podstawą do przeprowadzenia przesunięcia wielkiego pieca w hucie „Pokój” w Rudzie Śląskiej.

Do jego osiągnięć można zaliczyć także organizację licznych krajowych i międzynarodowych sympozjów i konferencji naukowych, w tym Międzynarodowe Konferencje Dynamiki Maszyn oraz Konferencje Drgań Nieliniowych. Władysław Bogusz był w bliskim kontakcie z licznie pracownikami z wielu krajów, takich jak Stany Zjednoczone, Czechosłowacja, Niemcy, ówczesny Związek Radziecki, Japonia, Węgry i Rumunia. Angażował się w prace komitetów Polskiej Akademii Nauk oraz Polskiego Towarzystwa Mechaniki Teoretycznej i Stosowanej.

Za swoją działalność w dziedzinie naukowej, dydaktycznej oraz organizacyjnej, otrzymał liczne nagrody i odznaczenia. Wśród nich znalazły się m.in. Krzyż Oficerski i Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, oraz Medal Komisji Edukacji Narodowej. Władysław Bogusz został pochowany na Cmentarzu Podgórskim w Krakowie (kwatera XIa-4-8).

---

Oceń: Władysław Bogusz

---