Stanisław Szeligowski


Stanisław Sabin Szeligowski, urodzony 5 grudnia 1887 roku w Krakowie, to postać wybitna w polskim naukowym środowisku astronomicznym. Zmarł 11 marca 1966 roku we Wrocławiu, pozostawiając po sobie cenioną wiedzę i badania.

Był on astronomem oraz doktorem habilitowanym, którego specjalizacja obejmowała mechanikę nieba, a także obserwacje gwiazd zmiennych oraz zjawisk zaćmień gwiazd. Jego prace przyczyniły się do rozwoju astronomii w Polsce.

Życiorys

Stanisław Szeligowski rozpoczął swoją edukację w C.K. Gimnazjum św. Anny w Krakowie w roku szkolnym 1907/08. Po zakończeniu tego etapu nauki podjął studia na Politechnice Lwowskiej, jednak był zmuszony je przerwać z powodów zdrowotnych. Przez lata 1913–1918 kształcił się w dziedzinach matematyki, fizyki oraz astronomii na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Ukończenie studiów 20 listopada 1918 roku przyniosło mu miano pierwszego astronomu, który zdobył wykształcenie wyższe w nowo powstałej, wolnej Polsce.

Po uzyskaniu dyplomu został zatrudniony w Obserwatorium Astronomicznym na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie miał zaszczyt pracować pod kierownictwem Tadeusza Banachiewicza. W roku 1919 zdecydował się na przenosiny do Wilna, gdzie przyjął stanowisko starszego asystenta na Uniwersytecie Stefana Batorego. Tamże, w 1923 roku, obronił doktorat, którego tematem była „Orbita ostateczna komety 1904 II”. W czasie swojej pracy na Uniwersytecie Wileńskim, aktywnie angażował się również w działalność sekcji wioślarskiej AZS Wilno. W instytucji tej spędził czas aż do wybuchu II wojny światowej, pełniąc rolę adiunkta.

W 1945 roku, razem z profesorami z Uniwersytetu Wileńskiego, przeniósł się do Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, gdzie uzyskał habilitację w 1947 roku. Dwa lata później jego kariera zawodowa prowadziła go na Uniwersytet Wrocławski, gdzie zajmował się nauczaniem i prowadzeniem wykładów z zakresu mechaniki nieba. Zajmował też stanowisko prodziekana ds. studenckich na Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii tej uczelni.

Jego dorobek naukowy obejmuje 23 prace, które kładły nacisk głównie na obserwacje gwiazd zmiennych, zjawiska zakryć gwiazd przez Księżyc, zaćmienia oraz mechanikę nieba. Wśród jego znaczących osiągnięć należy wyróżnić obliczenie definitywnej orbity komety 1904 II w 1923 roku oraz perturbacji wiekowych planetoidy (1221) Amor w 1948. Wysoka jakość jego pracy została doceniona, a w 1960 roku przeszedł na zasłużoną emeryturę.

Życie osobiste Szeligowskiego było zgoła skromne; krótko był żonaty. Pasjonował się sportem, a w młodości aktywnie uprawiał piłkę nożną, będąc jednym z czołowych zawodników Galicji, grając dla Cracovii w latach 1906–1917. Ostatnie lata swojego życia spędził na Cmentarzu Grabiszyńskim we Wrocławiu, gdzie spoczywa po swojej śmierci.

Przypisy

  1. Akademicki Związek Sportowy przy Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie – zarys działalności, Patryk Tomaszewski, Kultura Fizyczna, 2016 r., t. XV, nr 2, s. 33.

Oceń: Stanisław Szeligowski

Średnia ocena:4.98 Liczba ocen:20