Henryk Pstrusiński

---

Życiorys

Henryk Pstrusiński przyszedł na świat w Krakowie jako syn Gabrieli Schmeidel i Stanisława Pstrusińskiego, brązownika z zawodu. Jego życiorys był nierozerwalnie związany z rzemiosłem, w którym praca bliska brązownictwu była jego pasją. Częściowo prowadził swoją działalność także poza granicami kraju, w Czechach.

Przed wybuchem II wojny światowej, Pstrusiński stał na czele fabryki bakelitu mieszczącej się w Krakowie, natomiast w czasie wojny kierował Artystyczną Odlewnią Metali w tym samym mieście. Warto dodać, że w życiu osobistym, poślubił Antoninę Zofię Wiśniowską, a ich córką była Jadwiga Pstrusińska, która później zdobyła tytuł profesora na Uniwersytecie Jagiellońskim i Uniwersytecie Warszawskim.

W okresie niemieckiej okupacji, Pstrusiński aktywnie wspierał opór zorganizowany przez Armii Krajowej, w której działał w zgrupowaniu „Żelbet”. Przyjął przy tym pseudonim „Pik”, a za swoje heroiczne czyny w imieniu AK został odznaczony Złotą Odznaką, Krzyżem Walecznych oraz Brązowym Krzyżem Zasługi z Mieczami.

Henryk Pstrusiński nie tylko brał udział w działalności konspiracyjnej, ale także w trudnych warunkach okupacji okazał wiele odwagi, niosąc pomoc Żydom, którzy znaleźli się w dramatycznej sytuacji. Osoby te, wiele z nich później ocalonych, otrzymywały od niego schronienie oraz pomoc w kryjówkach i przemieszczaniu się.

Po wojnie, Pstrusiński pozostawał w Krakowie. Niestety, jego wolność została przerwana w 1951 roku, kiedy to został wydany przez jednego ze swoich byłych kolegów, co przyczyniło się do jego aresztowania za działalność konspiracyjną. W efekcie, skonfiskowano mu również odznaczenia. Spędził ponad rok w więzieniu na Montelupich.

W latach 50. Pstrusiński wykazał się talentem i umiejętnościami jako zawodnik w wyścigach i rajdach motocyklowych, reprezentując barwy klubu Cracovia. Później również angażował się jako działacz oraz sędzia sportowy.

Henryk Pstrusiński zmarł 26 listopada 1959 r. Jego prochy spoczywają w rodzinnej nekropolii na krakowskim cmentarzu Rakowickim (pas AA, płd.). Pośmiertnie, w dniu 19 sierpnia 2008 r., jego zasługi zostały uhonorowane przez Instytut Jad Waszem tytułem Sprawiedliwego wśród Narodów Świata.

---

Oceń: Henryk Pstrusiński

---