Iwo Gall

Kultura i sztuka

Iwo Wiktor Gall, urodzony 1 kwietnia 1890 roku w Krakowie, to postać znana w polskim świecie teatralnym. Jego talent oraz zaangażowanie przyczyniły się do rozwoju sztuki teatralnej w Polsce.

Gall był nie tylko reżyserem teatralnym, ale również utalentowanym scenografem, pedagogiem oraz dyrektorem teatralnym. Jego kariera obejmowała wiele lat pracy w różnych teatrach, gdzie wprowadzał innowacyjne pomysły i style artystyczne.

Zmarł 12 lutego 1959 roku w swoim rodzinnym mieście, gdzie pozostawił trwały ślad w historii polskiego teatru.

Życiorys

W życiu Iwony Galla, urodzonego w pełnej artystycznego dziedzictwa rodzinie, jego ojcem był kompozytor Jan Karol Gall, a matką śpiewaczka Maria z Wójcikiewiczów. Swoją edukację artystyczną rozpoczął w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, a następnie kontynuował studia w Berlinie oraz Wiedniu. W okresie I wojny światowej nawiązał współpracę z Teatrem Polskim.

Po zakończeniu wojny, Iwo Gall objął stanowisko w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie, a także współpracował z teatrze „Reduta” Juliusza Osterwy, w której pełnił funkcję głównie jako scenograf. W latach 1932-1935 miał zaszczyt być dyrektorem Sceny Kameralnej teatru w Częstochowie.

W kolejnych latach, od 1936 do 1938, był dyrektorem Teatru im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu, który został odbudowany po zniszczeniach wojennych. W czasie okupacji niemieckiej prowadził tajne studio dramatyczne, które działało aż do wybuchu powstania warszawskiego. Po 1945 roku wznowił tę działalność w Krakowie, co stanowiło kluczowy krok w odbudowie życia teatralnego.

W 1946 roku, jego studio połączyło się z dwoma innymi studiami teatralnymi, należącymi do krakowskich teatrów: Starego Teatru oraz Teatru im. Juliusza Słowackiego. Dzięki temu w Krakowie powstała nowa uczelnia kształcąca aktorów.

W latach 1946-1949 Iwo Gall pełnił funkcję dyrektora artystycznego Teatru Wybrzeże w Gdańsku. Z jego inicjatywy i zasług uzyskał uznanie, a za inscenizację dzieła „Sędziowie” Stanisława Wyspiańskiego został uhonorowany nagrodą Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego.

Po zakończeniu swojej kariery teatralnej, spoczął w alei zasłużonych cmentarza Rakowickiego w Krakowie, w kwaterze LXVII-płn. 2-2, co stanowi symboliczne uhonorowanie jego wkładu w polski teatr.

Życie prywatne

Iwo Gall był mężem aktorek, wśród których wymienić można Różę z Łuszczkiewiczów, która żyła w latach 1892–1919. Po jej śmierci, jego serce skradła Halina z Kacickich, co stanowi ważny rozdział w jego życiu osobistym.

Ordery i odznaczenia

W życiorysie Iwo Galla można dostrzec wiele znaczących wyróżnień, które odzwierciedlają jego wkład w życie publiczne oraz działania na rzecz społeczeństwa. Oto niektóre z najważniejszych nagród i odznaczeń, które otrzymał w ciągu swojej kariery zawodowej:

  • Order Sztandaru Pracy II klasy, nadany 22 lipca 1949 roku,
  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany w 1957 roku,
  • Złoty Krzyż Zasługi, przyznany dwukrotnie: po raz pierwszy 23 czerwca 1927 roku, a następnie 15 czerwca 1946 roku.

Upamiętnienie

W 1998 roku powstał dokumentalny film o Iwonie Gallu, który był częścią cyklu Wielcy reformatorzy teatru, zatytułowany Iwo Gall 1890–1959. Film ten stanowi ważny element upamiętnienia życia i działalności tego znaczącego reformatora.

Warto również zaznaczyć, że imię Iwona Galla nosi scena kameralna Teatru im. A. Mickiewicza w Częstochowie, co świadczy o jego zasługach dla polskiego teatru oraz trwałym wpływie na kulturę.

Publikacje

W dorobku Iwo Galla znajduje się kilka ważnych publikacji, które znacząco przyczyniły się do rozwoju polskiego teatru. Oto niektóre z nich:

  • Iwo Gall: Budowniczy tła scenicznego. Warszawa: Drukarnia Państwowa, 1937, s. 93,
  • Iwo Gall: Mój teatr. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1963, s. 246,
  • Iwo Gall: Pisma o teatrze. Wrocław: Wiedza o Kulturze, 1993, s. 272.

Oceń: Iwo Gall

★★★★★
Średnia ocena:4.46 Liczba ocen:9