Krzysztof Najmanowicz, który przyszedł na świat około 1590 roku w Krakowie, był znaczącą postacią w historii medycyny. Zmarł 23 listopada 1651 roku w Rzymie, pozostawiając po sobie trwały ślad w dziedzinie edukacji i nauki.
Jako lekarz, pełnił rolę profesora medycyny, co pozwoliło mu na szerzenie wiedzy medycznej wśród studentów. Jego akademickie osiągnięcia nie ograniczały się jedynie do katedry, ponieważ był także rektorem Akademii Krakowskiej, instytucji, która odegrała kluczową rolę w kształceniu przyszłych pokoleń lekarzy i naukowców.
Dodatkowo, Krzysztof Najmanowicz był czynny w życiu społecznym swojego miasta, Krakowa, gdzie pełnił funkcje rajcy oraz burmistrza. Jego zaangażowanie w sprawy lokalne przyczyniło się do rozwoju miasta oraz poprawy warunków życia jego mieszkańców.
Życiorys
Krzysztof Najmanowicz pochodził z zamożnej rodziny, której korzenie sięgają mieszczańskich tradycji. Jako syn kupca Jakuba, miał także młodszego brata o tym samym imieniu. W 1601 roku podjął studia w Akademii Krakowskiej. Jako ambitny młody człowiek, wyjechał z bratem za granicę, gdzie w latach 1602–1609 spędził czas na zdobywaniu wiedzy medycznej w Bolonii, Pizie oraz Padwie. W Bolonii jego zapis na studia datowany jest na 4 listopada 1605 roku, a ok. 1609 roku uzyskał tytuł doktora medycyny.
Jego doktorat został nostryfikowany w marcu 1610 roku na Akademii Krakowskiej. Po przyjęciu na Wydział Lekarski, działał tam do 1614 roku, a następnie przeszedł na katedrę botaniki lekarskiej, utworzonej dzięki fundacji Jana Zemełki. W ciągu swojego działania akademickiego, zarówno w 1619 jak i 1627 roku pełnił funkcję dziekana Wydziału Lekarskiego. W kokardzie jego kariery zawodowej, od 1610 do 1616 roku, był lekarzem przybocznym biskupa krakowskiego Piotra Tylickiego, który w swoim testamencie zostawił mu znaczny legat pieniężny.
Znajomości zawdzięczał również kasztelanowi krakowskiemu Jerzemu Zbaraskiemu, dzięki któremu w 1620 roku zasiadł w Radzie Miejskiej, gdzie obecny był przez ponad dwadzieścia lat, aż do 1646 roku. Jako burmistrz Krakowa sprawował swoje obowiązki w latach 1620, 1625 oraz 1635. Oprócz aktywności politycznej, Krzysztof utrzymywał dobre relacje z królewiczem Władysławem, starając się zyskać jego przychylność jako rektor Uniwersytetu, zwłaszcza w sporach z jezuitami.
Jego sukcesy zarówno w zakresie medycyny, jak i spraw majątkowych, przyczyniły się do znacznego wzrostu fortuny. Bogactwa te pochodziły z rodzinnej kamienicy przy ul. Szpitalnej, domu z ogrodem na Podbrzeziu, sprzedanego w 1624 roku oraz kamienicy przy ul. Grodzkiej. W 1642 roku stał się również właścicielem ogrodu na Kazimierzu i odziedziczył po bracie Jakubie część domu przy placu Św. Ducha. Dodatkowo, w jego majątku znajdowały się trzy ogrody w Wieliczce oraz grunt z zabudowaniami na Kotłowem, a poza Krakowem posiadał dwa domy w Olkuszu, wieś Gorzków oraz gospodarstwa w Nasiechowicach, Sieborowicach i Pielgrzymowicach.
W 1633 roku wydał edykt rektorski Maiores nostri, który zabraniał studentom jakiejkolwiek współpracy z osobami niezwiązanymi z Uniwersytetem. Jego kariera uległa poważnemu załamaniu w 1635 roku, gdy wdał się w spory dotyczące dzierżawy Sieborowic i Pielgrzymowic. Skutkiem tego były liczne procesy sądowe, zarówno rektorskie, jak i cywilne, które doprowadziły do jego ekskomuniki nałożonej przez rektora Jakuba Papenkowica 23 października 1643 roku. Po wykluczeniu z Akademii 8 lipca 1644 roku, Krzysztof próbował dochodzić swoich praw przed Radą Miejską, zyskując nieco poparcia także w Nuncjaturze Papieskiej, która w grudniu 1644 roku wydała dekret nakładający ekskomunikę na Akademię oraz Magistrat Krakowski.
Także oskarżony o przywłaszczenie spadku po Jakubie, w grudniu 1645 roku Krzysztof został skazany na półroczne więzienie, pozbawienie urzędów oraz publiczne przeprosiny Rady Miejskiej. W obawie przed dalszymi konsekwencjami i inkwizycją, postanowił uciec do Rzymu, jednak później znalazł się w kondycji, która doprowadziła go do śmierci w szpitalu S. Spiritio in Sassia.
Z małżeństwa zawartego w 1620 roku pozostało mu czterech synów i kilka córek. Gdy ojciec opuścił Kraków, dzieci, które pozostały w mieście, zdołały wynegocjować dekret królewski, który przenosił cały majątek na synów Jakuba, Krzysztofa oraz córkę Jadwigę. W kościele Mariackim zachował się nagrobek rodzinny, fundowany przez Krzysztofa w 1642 roku, w hołdzie jego matce Jadwidze, żonie Katarzynie oraz innym członkom rodziny.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Danuta Gierulanka | Alfred Rosenblatt | Romana Czapik | Kazimierz Hofman | Karol Łukaszewicz | Julita Jabłecka-Prysłopska | Juliusz Reiss | Janusz Rieger | Beatrix Podolska | Leon Kulczyński | Jan Puszka | Irena Nalepa | Andrzej Białko | Szymon Peszat | Adam Cyra | Jakub Girtler | Adam Grobler | Franciszek Bylicki | Jerzy Łomnicki | Jadwiga PstrusińskaOceń: Krzysztof Najmanowicz