Franciszek Bylicki, urodzony 11 kwietnia 1845 roku w Krakowie, to postać o wielu talentach i osiągnięciach. Jego życie zakończyło się 29 kwietnia 1922 roku w Żyznowie. Bylicki był nie tylko powstańcem z 1863 roku, ale także sybirakiem, który zmagał się z trudnościami swojej epoki. Wspomniał również, że był literatem, pedagogiem oraz muzykiem, co podkreśla jego wszechstronność.
Warto zaznaczyć, że Franciszek był bratem Władysława Bylickiego, znakomitego ginekologa i położnika, co potwierdza, że rodzina Bylickich wydała więcej niż jednego uznanego przedstawiciela w różnych dziedzinach życia.
Życiorys
Franciszek Bylicki przyszedł na świat 11 kwietnia 1845 roku w Krakowie, w rodzinie szlacheckiej o nazwisku Bylicki, noszącej herb Pobóg. Jego rodzicami byli Wiktor i Paulina, z domu Domosławskich, herb Nałęcz. W wieku osiemnastej lat, w maju 1863, uczęszczając do szóstej klasy krakowskiego gimnazjum, dołączył do powstania styczniowego jako kawalerzysta.
Bylicki walczył w oddziałach dowodzonych przez Kononowicza, Żychlińskiego oraz Nadmilera. Jego bohaterskie działania objęły bitwy pod Ossą, Brenicą Żelazną oraz Chojnowem. W trakcie walk pod Młochowem odniósł kilka ran. Najbardziej dramatycznym momentem był jego pojmanie podczas starcia pod Życkiem, znajdującym się w obwodzie gostyńskim. Od tego momentu jego losy związały się z rosyjską niewolą.
W okresie od 24 maja do 16 grudnia 1863 roku wziął udział w powstaniu. Po ostrym postępowaniu wojskowym został skazany na zesłanie do Tobolska. W drodze na Syberię, w Małmyżu, spotkał się z brutalnym znieważeniem ze strony rosyjskiego oficera. W odpowiedzi na to, co spotkało go, został surowo ukarany, co skończyło się pobiciem oraz ranami zadanymi bagnetem.
W Tobolsku Bylicki podjął pracę jako nauczyciel muzyki. Dzięki swojej bystrości, inteligencji oraz charyzmie zyskał uznanie u gubernatora Despot–Zenowicza oraz jego zastępcy, Koziełł-Poklewskiego. W 1867 roku, dzięki interwencji austriackiego rządu, udało mu się powrócić do ojczyzny, gdzie zakończył gimnazjum i potem studia na uniwersytecie w Krakowie, zdobywając tytuł doktora filozofii.
Warto zaznaczyć jego wybitny talent muzyczny; swoje umiejętności gry na fortepianie doskonalił pod okiem Leszetyckiego w Wiedniu. Był uznawany za znakomitego pianistę estradowego. W swojej karierze nauczycielskiej był związany z gimnazjum, gdzie prowadził zajęcia z geografii i historii. Dodatkowo aktywnie współpracował z krakowskim czasopismem „Czas”, na którego łamach komentował wydarzenia związane z muzyką.
Bylicki był również współredaktorem zbiorowej pracy „Oesterreich – Ungarn in Wort und Bild”, w której napisał kilka rozdziałów dotyczących muzyki polskiej oraz ruskiej. Był osobą znaną oraz szanowaną w galicyjskim środowisku, w jego domu bywali wybitni przedstawiciele kultury, tacy jak Asnyk, Bałucki, Juliusz Kossak i Stanisław Tomkowicz, z którym łączyła go wieloletnia przyjaźń.
Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę, Bylicki został mianowany podporucznikiem i uhonorowany przez marszałka Piłsudskiego odznaczeniem Virtuti Militari. Franciszek Bylicki zmarł 29 kwietnia 1922 roku w Żyznowie, koło Strzyżowa, w majątku swojego syna Stanisława, gdzie spędził ostatnie lata swojego życia.
Wybrane publikacje
Franciszek Bylicki, wybitny polski krytyk i badacz muzyczny, zapisał się w historii swoją bogatą twórczością. Wśród jego najbardziej znaczących dzieł znajdują się publikacje wnikliwie analizujące postacie wielkich kompozytorów oraz teoretyków muzyki.
- charakter i rządy Marka Aureliusza (1877),
- Antoni Rubinstein studium (1879),
- Stanisław Moniuszko studium (1880),
- Ryszard Wagner studium (1881),
- szkice: Esipow, d’Albert, Bulow, Teresina Tua, Aleksander Michałowski, Bianca Bianci, Materna (1888),
- podróż po Oceanie Lodowatym odbyta w r. 1887 (Warszawa – Biesiada Literacka 1887-88).
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Adam Grobler | Jakub Girtler | Adam Cyra | Szymon Peszat | Andrzej Białko | Irena Nalepa | Jan Puszka | Krzysztof Najmanowicz | Danuta Gierulanka | Alfred Rosenblatt | Jerzy Łomnicki | Jadwiga Pstrusińska | Anna Kowalska-Lewicka | Josef Ben Szlomo | Wojciech Truszkowski | Filip Neriusz Walter | Jadwiga Siemińska | Janusz A. Majcherek | Wojciech Bałus | Lucjan LewitterOceń: Franciszek Bylicki