Maciej Stanisław Bieniasz, urodzony 22 grudnia 1938 roku w Krakowie, to wybitny polski artysta, który w swojej twórczości łączy różne formy ekspresji.
Jest nie tylko malarzem, lecz także grafikiem, rysownikiem oraz pedagogiem, co sprawia, że jego dorobek artystyczny jest niezwykle różnorodny.
Dodatkowo, Bieniasz to uznany poeta oraz autor eseistyki kulturalnej, co świadczy o jego głębokim zaangażowaniu w życie artystyczne i intelektualne Polski.
Życiorys
Maciej Bieniasz to artysta, który rozpoczął swoją edukację na Wydziale Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, gdzie studiował w pracowni Emila Krchy. Ukończył ten prestiżowy program w 1963 roku. W 1974 roku Bieniasz podjął się pracy pedagogicznej w katowickiej filii Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, obecnie znanej jako ASP w Katowicach. Przez 35 lat był profesorem tej uczelni. Dodatkowo, od 1996 roku wykładał w Instytucie Sztuki cieszyńskiej filii Uniwersytetu Śląskiego.
W 1966 roku, wspólnie z Zbylutem Grzywaczem, Jackiem Waltosiem oraz Leszkiem Sobockim, założył Grupę Wprost, z którą bierze udział w licznych wystawach. W trudnych czasach stanu wojennego, Maciej Bieniasz aktywnie wspierał biskupi komitet pomocy, zajmując się osobami uwięzionymi i internowanymi. W obliczu zagrożenia, ukrywał się, a w tym czasie pisał wiersze, które przepisane przez jego żonę Małgorzatę, były pozostawiane w miejscach publicznych, takich jak kościoły i autobusy. Jego utwór „Idą pancry na Wujek” odnosi się do tragicznych wydarzeń pacyfikacji kopalni Wujek w grudniu 1981 roku.
W latach 90-tych XX wieku, artysta był odpowiedzialny za graficzną oprawę katolickiego miesięcznika dla dzieci „Mały Gość Niedzielny”, redagowanego przez jego żonę. Skupił się również na działalności społecznej, będąc jednym z członków założycieli Związku Górnośląskiego, gdzie samodzielnie zaprojektował logo. Ostatecznie, z związku odszedł, urażony konfliktami Śląsk-Zagłębie.
Od 1969 roku aż do 2012 roku, Bieniasz mieszkał i tworzył w Katowicach. W 1993 roku został uhonorowany Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, a pięć lat później odebrał Nagrodę im. Wojciecha Korfantego od Związku Górnośląskiego. W 2012 roku otrzymał nagrodę Lux ex Silesia, z laudacją wygłoszoną przez rektora Akademii Sztuk Pięknych, Mariana Oslislo. Dziś mieszka w Tarnowie i ma dwoje dzieci: Bartłomieja (ur. 1970) oraz Agnieszkę (ur. 1971).
Prace Macieja Bieniasza można znaleźć w wielu renomowanych galeriach i muzeach, takich jak:
- Muzeum Narodowe w Krakowie,
- Muzeum Narodowe w Poznaniu,
- Muzeum Narodowe w Szczecinie,
- Muzeum Narodowe w Warszawie,
- Muzeum Górnośląskie w Bytomiu,
- Muzeum Śląskie w Katowicach,
- Muzeum Archidiecezjalne w Katowicach,
- Muzeum Lubelskie w Lublinie,
- Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie,
- Muzeum Historii Polski w Warszawie,
- Biblioteka Narodowa w Warszawie.
Bibliografia autorska
2011 – Wiersze, Księgarnia św. Jacka, Katowice, ISBN 978-83-7030-811-7.
Nagrody i odznaczenia
Maciej Bieniasz jest artystą, który w ciągu swojej kariery zdobył liczne wyróżnienia, dzięki którym jego wkład w kulturę został dostrzegnięty i doceniony. Poniżej przedstawiamy najważniejsze nagrody i odznaczenia, które otrzymał.
- 1967 – Nagroda Krytyki Artystycznej im. Cypriana Kamila Norwida,
- 1984 – Nagroda Muzeum Archidiecezji Warszawskiej dla grupy Wprost (wraz z innymi twórcami),
- 1987 – Nagroda Kulturalna „Solidarności” przyznawana przez Komitet Kultury Niezależnej,
- 1993 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
- 1994 – Nagroda Ministra Kultury i Sztuki za całokształt twórczości,
- 1998 – Nagroda im. Wojciecha Korfantego Związku Górnośląskiego,
- 2007 – Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”,
- 2012 – Nagroda Lux ex Silesia,
- 2023 – Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
Przypisy
- BeataB. Malec-Suwara, Tarnów: 135-lecie Muzeum Diecezjalnego [online], Gość Niedzielny, 09.11.2023 r. [dostęp 10.11.2023 r.]
- Wirtualne Muzeum. Sztuka współczesna. muzeum.katowicka.pl. [dostęp 23.06.2024 r.]
- Maciej Bieniasz TU BYŁEM. www.asp.katowice.pl. [dostęp 12.10.2017 r.]
- KatarzynaK. Nowak KatarzynaK., Laureaci nagrody im. Wojciecha Korfantego [online], archiwum.zwiazekg.type.pl [dostęp 02.11.2016 r.]
- a b Medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis. www.mkidn.gov.pl. [dostęp 27.05.2020 r.]
- Marta Sudnik-Paluch: Los padł na Macieja. katowice.gosc.pl, 15.10.2012 r. [dostęp 12.01.2014 r.]
- Przemysław Kucharczak: Ślązak z wyboru. katowice.gosc.pl, 11.10.2012 r. [dostęp 12.01.2014 r.]
- Profesor Maciej Bieniasz. gosc.pl, 23.08.2012 r. [dostęp 12.01.2014 r.]
- Laureaci nagrody im. Wojciecha Korfantego. www.zg.org.pl, 17.06.2011 r. [dostęp 12.01.2014 r.]
- Monitor Polski, poz. 13.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Tadeusz Zwoliński | Henryk Opieński | Marcin Kobierski (aktor) | Jan Kirsz | Jerzy Korczak | Paweł Kaczmarczyk | Joanna Bobrowa | Czesława Pszczolińska | Gabi Buzek | Aleksandra Trapszo | Antoni Krupa | Theresa Bernstein | Maciej Świerzawski | Krzysztof Meyer | Jan Jarczyk | Józefina Rapacka | Zbigniew Sztyc | Kazimierz Mikulski | Henryk Kossowski (1855–1921) | Barbara JonakOceń: Maciej Bieniasz