Aleksandra Trapszo

Kultura i sztuka

Aleksandra Julianna Trapszo, znana również pod pseudonimem Aleksandra Milońska, to jedna z wybitnych postaci polskiej sceny artystycznej. Urodziła się 19 lutego 1854 roku w Krakowie, gdzie rozpoczęła swoją karierę, która z czasem przeniosła ją do stolicy.

Przez lata swojej działalności artystycznej, Trapszo zyskała sobie uznanie jako aktorka i śpiewaczka, a jej talent przekładał się na liczne występy, które zapisały się w historii polskiego teatru. Jej intensywne życie zakończyło się 22 stycznia 1909 roku w Warszawie, pozostawiając po sobie bogate dziedzictwo artystyczne.

Życiorys

Aleksandra Trapszo była córką aktora prowincjonalnego działającego w Galicji, Antoniego Ficzkowskiego, oraz Marianny z Motłoszyńskich (motłosińskich). W życiu prywatnym była żoną aktora Marcelego Trapszo oraz matką znanej aktorki Mieczysławy Ćwiklińskiej.

W swojej karierze artystycznej zdobywała umiejętności gry aktorskiej oraz śpiewu pod okiem Antoniny Hoffmann. Do roku 1878 występowała na deskach teatru krakowskiego, posługując się swoim panieńskim nazwiskiem. W latach 1878-1882 była członkinią zespołu prowincjonalnego Anastazego Trapszy, z którym występowała w miastach takich jak Lublin, Łowicz, Puławy i Kalisz.

W 1881 roku wyszła za mąż za Marcelego Trapszo i przez pewien okres korzystała z jego pseudonimu „Milońska”, aby od około 1883 roku przyjąć nazwisko Trapszo. W lecie 1883 zadebiutowała na scenie warszawskiego teatrzyku ogródkowego „Eldorado”. Przez kolejne lata, od 1883 do 1890, była związana z zespołem teatru miejskiego w Poznaniu, a w latach 1890-1894 występowała w teatrze łódzkim, aktywnie biorąc udział w przedstawieniach w Lublinie i Piotrkowie w roku 1893. Jej artystyczna droga zabrała ją w 1896 roku do warszawskiego Cyrku.

Debiut w Warszawskim Teatrze Rewiowym (WTR) miała miejsce w 1899 roku, jednak w 1906, ze względu na pogarszający się stan zdrowia, musiała zrezygnować z dalszej kariery artystycznej. W początkowym okresie swojej działalności artystycznej śpiewała w operetkach, wykonując takie partie jak Orest w „Pięknej Helenie” oraz Ganimed w „Pięknej Galatei”. Dodatkowo, występowała w operach, m.in. w roli Zofii w „Halce” oraz Azuceny w „Trubadurze”. Jej talent aktorski w późniejszych latach ukierunkował się w stronę ról charakterystycznych, które podkreślały jej wszechstronność – grała m.in. Podstolinę w „Zemście”, Mirska w „Klubie kawalerów”, Macochę w „Popychadle” oraz Teściową w „Nocy poślubnej”.

Aleksandra Trapszo spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, w kwaterze 29-1/2-1/2.

Źródła

Wśród kluczowych materiałów dokumentujących życie i twórczość Aleksandry Trapszo wyróżniają się następujące źródła:

  • – Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, (red. Zbigniew Raszewski), PWN Warszawa 1973,
  • – Mieczysława Ćwiklińska, „Teatr”, 1953, nr 1,
  • – Adam Grzymała-Siedlecki, Świat aktorski moich czasów, Warszawa 1973,
  • – Jerzy Got, Teatr krakowski pod dyrekcją Adama Skorupki i Stanisława Koźmiana. 1865-1885, Wrocław 1962.

Przypisy

  1. Cmentarz Stare Powązki: FRANCISZKA OSTROWSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 24.05.2020 r.]
  2. Adam Grzymała-Siedlecki, Świat aktorski moich czasów, Warszawa 1973 r.
  3. Edward Webersfeld, Teatr prowincjonalny w Galicji. 1850-1908 „Scena i Sztuka” 1908, nr 46.

Oceń: Aleksandra Trapszo

★★★★★
Średnia ocena:4.78 Liczba ocen:17