Dom Egipski to niezwykle cenny obiekt, który przyciąga uwagę swoim unikalnym stylem architektonicznym. Położony jest w dzielnicy I Krakowa, na rogu dwóch ulic: Retoryka 10–12 oraz Smoleńsk 10–12. Ten modernistyczny budynek wyróżnia się w krajobrazie miasta i jest znakomitym przykładem architektury z minionej epoki.
Znajduje się on na obszarze znanym jako Nowym Świecie, co czyni go miejscem o dużym znaczeniu zarówno kulturowym, jak i historycznym. Dom Egipski zachwyca nie tylko swoją formą, ale również bogatą historią, która zasługuje na odkrycie i docenienie.
Historia
Budynek, znany jako Dom Egipski, został zbudowany w latach 1893–1896 na zlecenie Józefa Kuleszy, który był właścicielem zakładu kamieniarsko-rzeźbiarskiego zlokalizowanego przy krakowskim Cmentarzu Rakowickim. Projektantem tego wyjątkowego obiektu był inżynier K. Lachnik, którego tożsamości nie udało się ustalić. Budową zajął się Beniamin Torbe, a jego architektura została wzbogacona o liczne motywy inspirowane starożytną kulturą Egiptu. Wśród tych pięknych dekoracji znajduje się zarówno figury sfinksów, jak i wizerunki faraonów, obeliski, pylony czy też płaskorzeźby bóstw.
W 1894 roku, Kulesza zdecydował się na sprzedaż obiektu Joelowi Baumingerowi, a następnie kamienicą zarządzał Józef Ostoja Zagórski. Po jego śmierci w 1905 roku, budynek przeszedł na własność Funduszu Stypendyjnego imienia Zagórskiego, co potwierdziła pozostająca do dzisiaj tablica pamiątkowa.
Pod adresem ul. Smoleńsk 10, w latach 1896–1914, mieszkał krakowski rzeźbiarz, profesor w Państwowej Szkole Przemysłowej, Alojzy Bunsch. To właśnie tutaj w 1898 roku przyszedł na świat jego syn, pisarz historyczny Karol Bunsch.
Na przełomie lat 20. i 30. XX wieku, budynek przeszedł gruntowną przebudowę w stylu modernistycznym, co niestety spowodowało zniknięcie większości oryginalnych zdobień. Jednak niektóre elementy przetrwały do dzisiaj, w tym drewniane drzwi wejściowe, zdobione motywami łodyg lotosu i papirusu, a także dyski słoneczne z ureuszami oraz kilka detali wewnątrz budynku.
Nazwa Dom Egipski pojawiła się po raz pierwszy w Kalendarzu Krakowskim Józefa Czecha w 1904 roku, co pozwala nam na lepsze zrozumienie historii tej niezwykłej budowli.
Przypisy
- a b Dom Egipski, [w:] Encyklopedia Krakowa, Wyd. 2 zm. i rozsz., t. 1, Kraków 2023, s. 269-270, ISBN 978-83-66334-91-5.
- a b c IwonaI. Fischer IwonaI., LeszekL. Zinkow LeszekL., Dom Egipski" w Krakowie. Przykład egiptomanii w architekturze polskiej, „Modus. Prace z Historii Sztuki” (V), 2004, s. 33-55.
- red. J. Knapik: Krakowska Księga Adresowa – Wielki Kraków 1908. Kraków: 1907, s. 161.
- Karol Bunsch. Polski pisarz historyczny – Kraków i dom rodzinny. [dostęp 05.08.2015 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Kamienice i domy":
Dom Erazma Barącza w Krakowie | Dom Esterki w Krakowie | Dom Włoski w Krakowie | Dom Izby Rzemieślniczej w Krakowie | Dom Konsystorski w Krakowie | Dom mieszkalny profesorów Uniwersytetu Jagiellońskiego (al. Słowackiego) | Dom mieszkalny profesorów Uniwersytetu Jagiellońskiego (plac Inwalidów) | Dom Pod Głowami w Krakowie | Dom Pod Obrazem w Krakowie | Dom pod Trzema Koronami w Krakowie | Dom Dziekański w Krakowie | Dom Dominikański w Krakowie | Dom Długosza w Krakowie | Dom Cechu Rzeźników i Masarzy w Krakowie | Dom Turecki w Krakowie | Dom „Pod Globusem” w Krakowie | Dom Suskiego w Krakowie | Dom Stu Balkonów w Krakowie | Budynek Feniksa w Krakowie (Rynek Główny) | Wikarówka na WaweluOceń: Dom Egipski w Krakowie