Dom Erazma Barącza w Krakowie


Dom Erazma Barącza to zabytkowa kamienica, która zdobi Kraków swoją bogatą historią i architekturą. Położona jest w dzielnicy I, co czyni ją integralną częścią historycznego centrum miasta.

Kamilica znajduje się przy ul. Karmelickiej 51, na rogu z ul. Henryka Siemiradzkiego. To miejsce jest nie tylko atrakcyjne turystycznie, ale również odzwierciedla bogaty kontekst kulturowy Krakowa, przyciągając miłośników historii oraz architektury.

Warto zaznaczyć, że kamienica ta jest symbolem dawnej architektury Krakowa, która przetrwała próbę czasu, a jej wygląd oraz charakterystyczne detale ożywiają okolicę, tworząc niepowtarzalny klimat.

Historia

Kamienica, znana jako dom Erazma Barącza, została wzniesiona w roku 1867. W 1922 roku budynek ten przeszedł w ręce emerytowanego naczelnika salin wielickich, Erazma Barącza, który podjął się jego gruntownej przebudowy. Nowy właściciel skupił w obiektach bogatą kolekcję, w której znajdowały się dzieła sztuki współczesnych polskich artystów, w tym Malczewski, Wyczółkowski oraz ponad 100 prac Axentowicza, a także rzeźby, stylowe meble oraz zegary. Dodatkowo, w zbiorach pojawiły się orientalne tkaniny, broń oraz różnorodne wyroby rzemiosła artystycznego.

Po śmierci Barącza w 1928 roku, zgodnie z jego wolą zawartą w testamencie, budynek oraz jego bogate zbiory, obejmujące ponad 500 eksponatów, zostały przekazane Muzeum Narodowemu w Krakowie. Z tego daru powstał nowy oddział muzeum, znany jako IV oddział im. Erazma Barącza.

Oddział ten funkcjonował w kamienicy aż do 1939 roku. W okresie II wojny światowej, niestety, zbiory zostały rozgrabione przez niemieckiego okupanta, szczególnie dotknęło to dzieł malarskich oraz tkanin. Dzięki determinacji ówczesnego dyrektora Muzeum Narodowego, Feliksa Kopery, oraz innych pracowników udało się ocalić część eksponatów, które przeniesiono do różnych lokalizacji, takich jak magazyn znajdujący się na ul. Karmelickiej i Dom Jana Matejki.

W 1944 roku nastąpiła brutalna akcja, podczas której Niemcy opróżnili dom, eksmitując kustosza oraz pracownika muzeum, a obiekt został przekształcony w koszary policji. Po zakończeniu wojny oddział im. Erazma Barącza nie został przywrócony do działalności, a rozproszone zbiory zasiliły różne oddziały Muzeum Narodowego. W międzyczasie wnętrza kamienicy zostały zaadaptowane na mieszkania, co zmieniło jej pierwotny charakter.

Architektura

Kamienica, znana z lokalizacji przy ulicy Karmelickiej, to budynek o jednopiętrowej konstrukcji, zachwycający swoją elegancją. Posiada sześcioosiową fasadę, co nadaje jej wyrazistego charakteru oraz klasę.

Źródła

Oto zbiór istotnych źródeł, które mogą posłużyć do zgłębienia wiedzy na temat Domu Erazma Barącza oraz kultury i historii Krakowa.

  • Praca zbiorowa: Zabytki Architektury i budownictwa w Polsce. Kraków, Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków, Warszawa 2007, ISBN 978-83-9229-8-1,
  • Diana Błońska, O Muzeum Narodowym w Krakowie w czasie drugiej wojny światowej, Klio. Czasopismo poświęcone dziejom Polski i powszechnym, t. 28 (1)/2014, s. 85–128, PL ISSN 1643-8191,
  • p- d- e,
  • Muzeum Narodowe w Krakowie.
aktualne oddziały
  • Gmach Główny
  • Galeria w Sukiennicach
  • Pałac bpa Ciołka
  • Dom Matejki
  • Dom Mehoffera
  • Europeum
  • Muzeum Emeryka Hutten-Czapskiego
  • Willa „Atma” w Zakopanem
  • Muzeum Książąt Czartoryskich
  • Biblioteka Książąt Czartoryskich
  • Hotel „Cracovia”
  • Muzeum Stanisława Wyspiańskiego
historyczne oddziały
  • Wieża północna (hejnalica) kościoła Mariackiego
  • Dom Erazma Barącza
  • Muzeum Techniczno-Przemysłowe

Przypisy

  1. Gminna ewidencja zabytków Krakowa. Biuletyn Informacji Publicznej Miasta Krakowa. [dostęp 20.10.2021 r.]

Oceń: Dom Erazma Barącza w Krakowie

Średnia ocena:4.46 Liczba ocen:21