Lubocza


Lubocza to malowniczy obszar położony w granicach Krakowa, który niegdyś stanowił samodzielną wieś podkrakowską.

Obecnie, Lubocza zyskała status osiedla, które jest częścią Dzielnicy XVII Wzgórza Krzesławickie.

Historia

Pierwsza wzmianka o Luboczy sięga przywilejów Bolesława Wstydliwego, datowanych na 30 maja 1254 roku, które zostały wystawione w Korczynie. Dokument ten potwierdzał własność Sióstr Norbertanek z Zwierzyńca, które były właścicielkami aż 37 wsi, w tym także Luboczy. Warto zaznaczyć, że 13 grudnia 1527 roku zachował się odpis tego dokumentu, który znajduje się w dyplomie Zygmunta Starego.

W 1276 roku wieś została osadzona na prawie magdeburskim przez krakowskich mieszczan, Henryka i Gerarda. To oni wytyczyli centralne miejsce zabudowy w formie owalnego placu, a także ustalili rozłóg pól wzdłuż współczesnej ulicy Lubockiej. Do 1573 roku dzierżawcą wsi był Erazm Czeczotka, natomiast folwark i dwór zostały zbudowane w 1780 roku.

Prawdopodobnie w 1794 roku przez Luboczę przeszedł Tadeusz Kościuszko, prowadząc swoje oddziały w kierunku Połańca. Szkoła jednoklasowa, która powstała w 1867 roku, miała swój budynek gotowy w 1880 roku.

Rok 1914 to czas, kiedy duża część wsi została zniszczona (46 domów oraz drzewa owocowe) z powodów strategicznych dla armii austriackiej, a drewno z budynków posłużyło do budowy schronów i rowów strzelniczych. W wyniku tych wydarzeń ludność musiała się ewakuować na przedmieścia Krakowa. Powrócili oni do domów w marcu 1915 roku, kiedy to Rosjanie wycofali się przed zbliżającą się armią pruską. W tym czasie we wsi można było spotkać dwóch stolarzy, szewców, a także dwa warsztaty kowalskie oraz dwa prywatne sklepy spożywcze.

W 1928 roku przybyły do Luboczy siostry norbertanki, za sprawą narady księcia metropolity Adama Stefana Sapiehy, aby zapewnić dzieciom katolickie, bezpłatne wychowanie. Do tego celu przeznaczono dom byłego rządcy. Klasztor zwierzyniecki podjął się remontu, a także wyposażenia i utrzymania sióstr. Akcja ta była wyrazem wdzięczności za odzyskanie wsi od długoletnich dzierżawców Grzymków. Uroczystość poświęcenia ochronki odbyła się 17 października 1928 roku.

Od 3 maja 1930 roku w Luboczy funkcjonowała Ochotnicza Straż Pożarna aż do 1950 roku, kiedy to została wchłonięta przez Hutę. W roku 1936 na skutek starań Rady Gromadzkiej powstał Dom Ludowy, który stał się centrum życia kulturalnego i społecznego w miejscowości. W obiekcie tym znajdowała się sala ze sceną oraz sklep.

20 września 1946 roku Lubocza po raz pierwszy uzyskała dostęp do prądu elektrycznego. Natomiast 1 stycznia 1951 roku wieś została przyłączona do Krakowa. Od 1991 roku znajduje się w granicach dzielnicy XVII Wzgórza Krzesławickie. W wyjątkowym momencie, 14 listopada 2014 roku, otwarto przy ul. Darwina 49a Narodowe Centrum Rugby 7, które daje możliwość treningu zarówno reprezentacji Polski, jak i lokalnym mieszkańcom. Kompleks składa się z boisk trawiastych (100×70 m), ze sztuczną trawą (60×30 m) i wielofunkcyjnego, a także budynku z szatniami i świetlicą, co pozwala na uprawianie piłki nożnej, siatkówki i koszykówki. Operatorem centrum jest Nowa Huta Rugby Klub.

Gospodarka

W Luboczy jest wiele przedsiębiorstw oraz zakładów pracy, które przyczyniają się do rozwoju lokalnej gospodarki.

Warto zwrócić uwagę na kilka znaczących firm, w tym:

  • „Anpol” Janusz Partyła,
  • Zakład Ślusarsko-Tokarsko-Spawalniczy J. Tapka & R. Tapka,
  • Dorapol Domagała Skwara Sp.j.,
  • „Zbois” Zakład Ogólnobudowlany,
  • „ABC Colorex” Sp. z o.o.

Życie religijne

W Luboczy funkcjonuje parafia, która została erygowana w 1985 roku. Na terenie tej miejscowości znajduje się kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa, stanowiący istotny punkt dla lokalnej społeczności. Dodatkowo, istnieje również kaplica, która została poświęcona w 1930 roku, a w latach 80. przeszła modernizację, co znacząco wpłynęło na jej obecny wygląd.

Edukacja i nauka

W miejscowości Lubocza obszar edukacyjny przeszedł istotne zmiany. Do 2019 roku funkcjonowało Gimnazjum nr 43, które obecnie zostało przekształcone i działa jako filia Szkoły Podstawowej nr 78 noszącej imię Piotra Michałowskiego.

Opieka zdrowotna

W Luboczy, na ulicy Lubockiej 53, znajduje się przychodnia zdrowotna, która zapewnia szeroki zakres usług medycznych. Oferowane są różnorodne poradnie, aby zaspokoić potrzeby mieszkańców.

W ofercie przychodni można znaleźć:

  • poradnię chorób wewnętrznych,
  • poradnię chorób dzieci,
  • punkt szczepień,
  • poradnię stomatologiczną,
  • gabinet pielęgniarki środowiskowo-rodzinnej,
  • gabinet zabiegowy.

Dzięki tym usługom, placówka przyczynia się do poprawy zdrowia i samopoczucia lokalnej społeczności.

Inne obiekty

W Luboczy, przy ul. Sybiraków 1, istnieje Rodzinny Ogród Działkowy Lubocza-1, założony 1 września 1969 roku. Ogród ten zajmuje rozległy teren o powierzchni 14 hektarów, który został podzielony na 286 działek. W 1978 roku na tym terenie powstał także budynek świetlicy, zdolny pomieścić około 200 osób.

Ulice Luboczy

W Luboczy znajduje się wiele ulic, które odgrywają kluczową rolę w codziennym życiu mieszkańców oraz w strukturze urbanistycznej tej miejscowości. Oto lista ulic, które można spotkać w tej malowniczej okolicy:

  • ul. Burzowa,
  • ul. Darwina,
  • ul. Grzegorza z Sanoka,
  • ul. Lubocka,
  • ul. Łazowa,
  • ul. Łuczanowicka,
  • ul. Marglowa,
  • ul. Rowida,
  • ul. Stefczyka,
  • ul. Studzienna,
  • ul. Pomykany,
  • ul. Niewielka.

Literatura

W 2004 roku doszło do znaczącego wydarzenia dotyczącego osady Lubocza, która ma długą i ciekawą historię sięgającą 1253 roku. Ksiądz Stanisław Dolasiński w swoim dziele dostarcza cennych informacji na temat tej miejscowości, która przez wieki istnienia przeszła przez różne etapy rozwoju.

Dojazd

Osiedle jest doskonale skomunikowane, ponieważ obsługiwane jest przez trzy linie autobusowe miejskiej komunikacji MPK. Wybrane linie to: 110, która kursuje na trasie Aleja Przyjaźni – Aleja Przyjaźni – Węgrzynowice, 117 z Kombinatu do Łuczanowic, a także 160 z Alei Przyjaźni do Ruszczy. Dodatkowo, linia 242 również łączy Kombinat z Krzysztoforzycami.

Poza tym, w bezpośredniej bliskości osiedla znajduje się osobowy przystanek kolejowy Kraków Lubocza, co zwiększa możliwości transportowe mieszkańców i ułatwia podróże do innych rejonów.

Przypisy

  1. a b c d e f Lubocza, [w:] Encyklopedia Krakowa, Wyd. 2 zm. i rozsz., t. 1, Kraków 2023, s. 897, ISBN 978-83-66334-91-5 .
  2. AnnaA. Zagrodzka AnnaA., Historia szkoły [online], 2018.
  3. Narodowe Centrum Rugby 7 już otwarte - Magiczny Kraków [online], krakow.pl [dostęp 23.03.2018 r.] .
  4. O ogrodzie [online] [dostęp 24.03.2018 r.] .

Oceń: Lubocza

Średnia ocena:4.81 Liczba ocen:25