Pałac na Szlaku w Krakowie

---

Historia

Początek historii pałacu sięga roku 1613, kiedy to wzniesiono pierwsze budynki pałacowe w tej lokalizacji. Obiekt został wówczas wzniesiony przez rodzinę Montelupich, która wywodziła się z Włoch i pełniła rolę kluczowych kupców w Polsce. Ich działalność przyczyniła się do powstania instytucji pocztowej, a oni sami byli poczmistrzami przez przeszło sto lat. Oprócz tego, pałac był miejscem wizyt polskich monarchów, którzy często wybierali go na ostatni przystanek przed wjazdem do Krakowa. Z tego właśnie miejsca wyruszały także kondukty pogrzebowe królewskich postaci, co sprawiło, że obiekt zyskał miano Kostnicy Królewskiej.

W kolejnych latach pałac przeszedł w ręce jezuitów, a po nich stał się własnością rodziny Badenich. Ten ród sprawował władzę nad pałacem aż do połowy XIX wieku, kiedy to obiekt został zakupiony przez rodzinę Tarnowskich. Rodzina Tarnowskich podjęła decyzję o gruntownej przebudowie budynku, która została zaprojektowana przez Antoniego Łuszczkiewicza w roku 1878. Budynek w tej formie przetrwał do chwili obecnej. W tamtym okresie mieszkał w nim również profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, hrabia Stanisław Kostka Tarnowski.

Przed wybuchem II wojny światowej pałac przeszedł w ręce Zgromadzenia Salwatorianów. W czasie wojny budynek został przekształcony na siedzibę Hitlerjugend. Rodzina Tarnowskich zdecydowała się przekazać miastu na użytek publiczny przylegający do pałacu park, który z czasem nazwany został Parkiem Jalu Kurka. W okresie okupacji hitlerowskiej miejsce to było wykorzystywane jako sztab organizacji młodzieżowej Hitlerjugend.

Po zakończeniu II wojny światowej, budynek został przekazany Zgromadzeniu Salwatorianów, a w 1950 roku stał się siedzibą Radia Kraków. Funkcję tę pełnił aż do 1998 roku, kiedy radio przeniosło się do nowej siedziby przy alei Słowackiego. Od tamtej pory budynek pozostawał pusty i niestety ulegał degradacji.

Początkowo, księża Salwatorianie prowadzili starania o odzyskanie budynku oraz parku z rąk publicznych, osiągając sukces tylko w przypadku parku. Z kolei potomkowie rodziny Tarnowskich zainicjowali starania mające na celu podważenie decyzji o wywłaszczeniu pałacu, co skomplikowało sytuację prawną. Ostatecznie, miasto nabyło park od Salwatorianów za kwotę 10 milionów 987 tysięcy złotych, a otwarcie dla mieszkańców miało miejsce 1 stycznia 2023 roku.

W 2015 roku pałac stał się własnością Wyższej Szkoły Europejskiej im. ks. Józefa Tischnera w Krakowie. Warto zaznaczyć, że budynek został oficjalnie wpisany do rejestru zabytków województwa małopolskiego 9 października 1989 roku.

Uroczystości historyczne w pałacu

Pałac na Szlaku w Krakowie ma bogatą historię, którą odzwierciedlają różne uroczystości mające miejsce w jego murach, wyjawiające znaczenie tego miejsca w dziejach Polski.

• 03.02.1633 – miało miejsce uroczyste przybycie monarsze Władysława IV,
• 04.02.1633 – z pałacu wyruszył kondukt pogrzebowy Zygmunta III Wazy oraz Konstancji,
• 27.02.1633 – w pałacu odbył się ingres Jana Alberta Wazy,
• 1644 – z pałacu wyruszył kondukt pogrzebowy królowej Cecylii Renaty,
• 21.09.1647 – z pałacu wyruszył kondukt pogrzebowy królewicza Zygmunta Kazimierza,
• 27.10.1669 – miał miejsce wjazd monarszy Michała Korybuta Wiśniowieckiego,
• 30.01.1667 – jezuici powitali w pałacu wjeżdżającego do Krakowa Jana III Sobieskiego,
• 1733 – w pałacu elektor saski August odebrał dyplom elekcji na króla polskiego.

---

Oceń: Pałac na Szlaku w Krakowie

---