Park Wiśniowy Sad w Krakowie

---

Historia

Park Wiśniowy Sad, znany ze swojej bogatej historii, został założony na początku lat 60. XX wieku. Powstanie tego miejsca było bezpośrednio związane z budową osiedli w sektorze D Nowej Huty, które zrealizowano w stylu modernistycznym, w czasach po tzw. odwilży w stosunkach politycznych, która miała miejsce w 1956 roku. Jest to znacząca różnica w porównaniu do wcześniejszych sektorów A, B oraz C, które w większym lub mniejszym stopniu oddają estetykę socrealizmu.

Co ciekawe, pochodzenie nazwy „Wiśniowy Sad” nie jest do końca ustalone. Jedna z hipotez sugeruje, że może ona nawiązywać do pozostałości sadów, które istniały w tym rejonie przed budową osiedli. Inna teoria łączy nazwę z dramatem „Wiśniowy sad” autorstwa Antona Czechowa.

Park został zaprojektowany z myślą o deptaku, który prowadzi ze wschodu na zachód. Zachodnia część parku pełni funkcję rekreacyjną i jest wyposażona w place zabaw. W przeszłości w tym obszarze znajdował się także basen letni, który z powodzeniem funkcjonował do drugiej połowy lat 70. XX wieku, kiedy to zepsuła się instalacja filtrująca wodę. Po tym wydarzeniu zbiornik został zasypany ziemią i przekształcony w ogródek.

Wśród interesujących elementów małej architektury z pierwszych lat istnienia parku, można dostrzec kosze na śmieci zaprojektowane w kształcie misiów trzymających plaster miodu. Natomiast wschodnia część parku charakteryzuje się bardziej spacerowym stylem, wzbogaconym o trawniki, klomby i rzeźby plenerowe.

W latach 2014–2017 park przeszedł znaczną modernizację. Prace rozpoczęły się w 2014 roku, kiedy to powstał projekt architektoniczno-budowlany mający na celu zagospodarowanie przestrzeni parku. W jego ramach zmieniono nawierzchnię alejek, a także zainstalowano nowe ławki parkowe, kosze na śmieci i latarnie. W 2015 roku dodano nowoczesne urządzenia zabawowe, a w 2016 roku zainstalowano dodatkowe latarnie, linarium oraz sprzęt do ćwiczeń dla dorosłych.

Roślinność

W obrębie parku można zauważyć różnorodność flory, która obejmuje aż 23 gatunki drzew oraz 16 gatunków krzewów. Spośród drzew, najczęściej natrafić można na klon jawor, jesion pensylwański oraz lipę drobnolistną, które dominuje w zielonym krajobrazie.

Wielorakość krzewów prezentuje się równie interesująco. Wśród najbardziej powszechnych gatunków wyróżniają się dereń biały, bez czarny, głóg jednoszyjkowy oraz śnieguliczka biała. Odmiany te tworzą atrakcyjne kompozycje i wpływają na estetykę parku.

Warto zwrócić uwagę, że niektóre z drzew, głównie klonów i lip, charakteryzują się niezwykle dostojnym wyglądem, z harmonijnym pokrojem oraz rozwiniętą koroną. Takie okazy stanowią nie tylko ozdobę, ale także miejsce schronienia dla wielu gatunków ptaków oraz owadów, przez co park zyskuje dodatkowy walor ekologiczny.

Rzeźby

W parku Wiśniowy Sad szczególną uwagę przykuwają rzeźby plenerowe, które są nieodłącznym elementem jego identyfikacji. Do czasów współczesnych zachowały się dwie główne rzeźby:

• Syrenka – znajduje się we wschodniej części parku i została stworzona przez Magdalenę Pruszyńską-Jaroszyńską w 1963 roku. Ta rzeźba, wykonana z sztucznego kamienia, symbolizuje Warszawę, co ma związek z tym, że Park Wiśniowy Sad powstał z funduszy Społecznego Funduszu Odbudowy Stolicy, przekształconego w 1958 roku na Społeczny Fundusz Odbudowy Kraju i Stolicy. Syrenka doczekała się renowacji w 2006 oraz w 2017 roku.
• Flirt wodorostów z muszlą, potocznie znana jako Ślimak lub Muszla – jest to abstrakcyjna rzeźba również autorstwa Magdaleny Pruszyńskiej-Jaroszyńskiej, która znajduje się w zachodniej części parku i została ustawiona w 1963 roku. Jej betonowa konstrukcja oparta na metalowym stelażu jest ozdobiona mozaiką z kolorowych kafelków ceramicznych. Rzeźba ukazuje dwie skręcone formy, które spotykają się w jednym punkcie. Od zawsze przyciąga uwagę dzieci, które chętnie próbują wspinać się na tę strukturę. W wyniku remontu parku, przeprowadzonego w latach 2014–2017, rzeźba nieznacznie zmieniła swoją lokalizację, a w 2017 roku przeszła renowację.

W przeszłości park był również domem dla innych rzeźb, takich jak betonowy osiołek ozdobiony ceramiką, który znajdował się przy drodze prowadzącej do osiedla Kolorowego, oraz metaloplastyczna żyrafa, usunięta pod koniec lat 70. Obydwie rzeźby zostały zlikwidowane z powodu licznych incydentów związanych z dziećmi wspinającymi się na ich konstrukcje.

We wschodniej części parku można było również zobaczyć rzeźbę Macierzyństwo, znaną także jako Matka i dzieci. Przedstawiała postać matki, trzymającej za ręce dwoje dzieci w zabawowej pozie. Rzeźba wykonana z żelbetonu miała wysokość 2,20 m i została zainstalowana 30 maja 1965 roku. Jej autorką była Waleria Bukowiecka, absolwentka krakowskiej ASP. W listopadzie 1981 roku Głos Nowej Huty zamieścił informację (wraz ze zdjęciem) o tym, że z rzeźby pozostały jedynie „kikuty”.

---

Oceń: Park Wiśniowy Sad w Krakowie

---