Pomnik psa Dżoka

---

Historia psa Dżoka

Pomnik psa Dżoka jest symbolem niezwykłej lojalności i przywiązania zwierzęcia do swojego właściciela. Upamiętnia czarnego mieszańca, który w październiku 1990 roku, w tragicznych okolicznościach, stracił swojego pana. Jego właściciel zmarł na zawał serca w pobliżu ronda Grunwaldzkiego, gdzie Dżok czekał na powrót swojego bliskiego. Pomimo bólu utraty, pies zyskał sympatię krakowian, którzy dokarmiali go i otaczali troską.

Po około roku, gdy Dżok przestał czekać na swojego właściciela, zaadoptowała go nowa opiekunka, Maria Müller, wdowa po Władysławie Müllerze. Mimo że życie z nową właścicielką dawało mu pewien komfort, stratę poprzedniego pana Dżok nosił w swoim sercu przez długi czas. Maria zmarła w kwietniu 1998 roku, co ponownie zmieniło los psa.

Niestety, po śmierci swojej opiekunki, Dżok, pozostawiony na własne przemyślenia, uciekł i zaczął wałęsać się po terenach kolejowych. W tragicznym finale tego smutnego rozdziału, zginął pod kołami pociągu, pozostawiając mieszkańców Krakowa z niezatartego śladu w sercach, a jego historia stała się inspiracją do tworzenia pomników oddających hołd lojalności czworonogów.

Powstanie pomnika

Pomnik psa Dżoka, będący symbolem nieodłącznej przyjaźni między człowiekiem a psem, zainicjował powstawanie wielu organizacji oraz znanych osób, które wspólnie postanowiły upamiętnić tę niezwykłą postać. Mimo początkowych trudności i braku przychylności ze strony władz miasta, w realizację pomnika zaangażowały się takie instytucje jak Krakowskie Towarzystwo Opieki nad Zwierzętami, jak również ogólnopolskie media z siedzibą w Krakowie.

Wśród znanych osób, które zdecydowały się wesprzeć tę inicjatywę, znaleźli się m.in. Zbigniew Wodecki, Jerzy Połomski, Krzysztof Piasecki, oraz Krzysztof Cugowski. Ich zaangażowanie oraz liczne wsparcie od mieszkańców Krakowa przyczyniły się do sukcesu całego przedsięwzięcia.

Rzeźba, stworzona przez utalentowanego artystę Bronisława Chromego, została uroczyście odsłonięta 26 maja 2001 roku przez psa, owczarka niemieckiego o imieniu Kety. Wśród zaproszonych gości na uroczystości znaleźli się tak znani politycy jak prezydent Andrzej Gołaś, Janusz Wojciechowski oraz Agata Buzek, a także Teresa Starmach. Uroczystość została wzbogacona artystyczną oprawą w wykonaniu ZPiT „Małe Słowianki”.

Projekt pomnika przedstawia psa, który znajduje się wewnątrz rozłożonych ludzkich dłoni, z wyciągniętą lewą łapą w kierunku widza, co symbolizuje niezwykłą więź i wierność, jaką pies potrafi okazać swojemu właścicielowi. Na pomniku widnieje napis, który w dwóch językach – polskim oraz angielskim – głosi:

Pies Dżok. Najwierniejszy z wiernych, symbol psiej wierności. Przez rok (1990–1991) oczekiwał na rondzie Grunwaldzkim na swojego pana, który w tym miejscu zmarł. Dżok, the dog. The most faithful canine friend ever, epitomising a dog’s boundless devotion to his master. Throughout the entire year (1990–1991) Dżok was seen waiting in vain at the rondo Grunwaldzkie roundabout to be fetched back by his master, who had passed away at the very site.

Planowano przeniesienie tej rzeźby o kilkadziesiąt metrów, w związku z koncepcją umiejscowienia pomnika Armii Krajowej, który miał być zrealizowany w tej lokalizacji.

Dżok w kulturze masowej

„W 2007 roku powstała interesująca publikacja zatytułowana „Dżok – najnowsza legenda Krakowa”, która jest zbiorem opowiadań oraz rysunków, stworzonych przez uczniów Szkoły Podstawowej nr 117. Dzieło to powstało pod czujnym okiem nauczycieli, Małgorzaty Kwinty oraz Jarosława Czechowicza. Legendę o Dżoku napisała Lidia Graczyńska, wykorzystując materiały zebrane przez Karola Graczyńskiego, który również dodał swoją wypowiedź w książce.

Również w tym samym roku autorka Barbara Gawryluk napisała książkę pod tytułem „Dżok. Legenda o psiej wierności”, przyczyniając się tym samym do popularyzacji tej poruszającej historii. Wiersz na temat tej samej legendy stworzył Karol Kozłowski, publikując swoje dzieło w książce „Pies Dżok. Najwierniejszy z wiernych”.

Warto również wspomnieć, że w 1991 roku krakowski oddział Telewizji Polskiej zrealizował impresję dokumentalną poświęconą psu Dżokowi, ukazując jego niezwykłą i emocjonującą opowieść w formie wizualnej.

---

Oceń: Pomnik psa Dżoka

---