Paweł Łoziński (anatom)


Paweł Łoziński, urodzony 13 grudnia 1883 roku w Krakowie, był wybitnym polskim zoologiem oraz specjalistą w dziedzinie anatomii.

Jego praca w tym obszarze naukowym miała znaczący wpływ na rozwój badań zoologicznych w Polsce.

Łoziński zmarł 17 lutego 1942 roku w tym samym mieście, pozostawiając po sobie bogaty dorobek naukowy oraz licznych uczniów.

Życiorys

Paweł Łoziński był synem sędziego Jana Łozińskiego oraz Marii Hayling de Degenfeld. Po ukończeniu w 1902 roku gimnazjum św. Anny, przez cztery lata zgłębiał tajniki nauk przyrodniczych na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego (UJ), gdzie jego mentorem był prof. Kazimierz Kostanecki.

W 1907 roku zaprezentował swoją pracę o budowie histologicznej serca małży, dzięki czemu uzyskał tytuł doktora nauk filozoficznych w dziedzinie zoologii. Po zdobyciu doktoratu, przez kolejne dwa lata pełnił funkcję asystenta u prof. Henryka Hoyera.

W 1909 roku rozpoczął pracę jako wykładowca przyrody oraz towaroznawstwa w w krakowskiej Akademii Handlowej. Dwa lata później równocześnie zaangażował się w działalność naukową w Zakładzie Histologii UJ, a od 1921 roku w Zakładzie Anatomii Porów.

W 1923 roku uzyskał stopień doktora habilitowanego na podstawie rozprawy dotyczącej jelita larwy mrówkolwa, co umożliwiło mu rozpoczęcie prowadzenia wykładów z zakresu histologii, embriologii oraz anatomii porównawczej na Wydziale Filozoficznym UJ. W 1934 roku został mianowany profesorem tytularnym UJ. Dwa lata później swoją karierę przeniósł na Wydział Rolniczy UJ, a rok później zakończył współpracę z Akademią Handlową.

Niebezpieczne wydarzenia II wojny światowej zaprowadziły w 1939 roku do aresztowania Łozińskiego w ramach akcji Sonderaktion Krakau, co skutkowało jego uwięzieniem w obozie Sachsenhausen (KL). Po pewnym czasie został zwolniony ze względów zdrowotnych i powrócił do Krakowa, gdzie wkrótce zmarł.

Jego prochy spoczywają na cmentarzu Rakowickim, w kwaterze S-płn.

Praca naukowa

Badania Pawła Łozińskiego koncentrowały się na anatomii, histologii i cytologii owadów, co zaowocowało publikacją kilkunastu prac naukowych. Jego analizy obejmowały systematykę błonkówek, w ramach których opisał wiele gatunków, w tym dwadzieścia cztery gatunki grzebaczowatych (Sphecidae).

Wielką wartością jego pracy była współpraca z Komisją FizjograficznąPolskiej Akademii Umiejętności. Dzięki temu miał dostęp do szerokiego grona ekspertów oraz bogatej bazy badań.

W swoim dorobku naukowym Łoziński zajął się również opisem budowy narządów wewnętrznych larw mrówkolwa, co przyczyniło się do rozwiązania spornych kwestii dotyczących rozwoju gruczołów przędnych larw osy. Jego prace przyczyniły się do znacznego wzbogacenia wiedzy na temat tych owadów i ich biologii.

Przypisy

  1. Jan WiktorJ.W. Tkaczyński Jan WiktorJ.W. (red.), Pro Memoria III. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na cmentarzach Krakowa 1803-2017, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018 r., s. 174, ISBN 978-83-233-4527-5.

Oceń: Paweł Łoziński (anatom)

Średnia ocena:4.96 Liczba ocen:16