Andrzej Nowak (tłumacz)

---

Życiorys

Andrzej Nowak był wybitnym tłumaczem oraz absolwentem studiów historycznych na Uniwersytecie Jagiellońskim. Przez wiele lat, do roku 1976, swoją karierę zawodową łączył z pracą w Instytucie Nauk Społecznych Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie, gdzie zdobywał cenną wiedzę i doświadczenie. Po tym okresie objął stanowisko redaktora w Wydawnictwie Literackim, gdzie znacząco wpłynął na rozwój literatury iberoamerykańskiej w Polsce.

Debiutował w 1969 roku na łamach czasopisma Student, co zapoczątkowało jego długą i owocną karierę tłumaczenia zarówno poezji, jak i prozy. Andrzej Nowak posługiwał się wieloma językami, w tym angielskim, francuskim, hiszpańskim, katalońskim, portugalskim, rosyjskim, ukraińskim oraz keczua, co pozwoliło mu na dotarcie do szerokiego wachlarza dzieł literackich. Jego dorobek obejmuje m.in. tomy wspomnień, takie jak To podgórskie, ludwinowskie tango…, Listy podgórskie oraz Podgórz – raz jeszcze.

Andrzej Nowak znalazł swoje miejsce wiecznego spoczynku na cmentarzu Rakowickim, gdzie wielu jego wielbicieli ma szansę oddać mu hołd.

Tłumaczenia

Andrzej Nowak to wybitny tłumacz, który przyczynił się do popularyzacji literatury latynoamerykańskiej w Polsce. Jego prace obejmują różnorodne dzieła, które wzbogaciły naszą kulturę oraz umożliwiły poznanie unikalnych głosów autorów z tego regionu. Poniżej przedstawiamy niektóre z ważnych pozycji przetłumaczonych przez Nowaka:

• Eduardo Gudiño Kieffer – Żeby cię lepiej zjeść, Wyd. Literackie, Kraków 1973 (także posłowie),
• Ciro Alegría – Złoty wąż, Wyd. Literackie, Kraków 1973 (także posłowie),
• Adolfo Bioy Casares – Plan ucieczki, Wyd. Literackie, Kraków 1974,
• Reynaldo González – I zawsze śmierć, jej szybki krok, Wyd. Literackie, Kraków 1974,
• Miguel Otero Silva – Kiedy chcę płakać, nie płaczę, Wyd. Literackie, Kraków 1974,
• José María Arguedas – Yawar Fiesta, Wyd. Literackie, Kraków 1975 (także posłowie),
• Adolfo Bioy Casares – Wynalazek Morela, Wyd. Literackie, Kraków 1975,
• Arturo Uslar Pietri – Czerwony jastrząb, Wyd. Literackie, Kraków 1975 (także posłowie),
• Piętnaście opowiadań iberoamerykańskich, Wyd. Literackie, Kraków 1976,
• Mario Vargas Llosa – Wyzwanie, Wyd. Literackie, Kraków 1976,
• Miguel Ángel Asturias – Niejaka Mulatka, Wyd. Literackie, Kraków 1977,
• Miguel Otero Silva – Śmierć Honoria, Wyd. Literackie, Kraków 1977 (także posłowie),
• José María Arguedas – Ludzka miłość, wyd. Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1979,
• José Lezama Lima – Raj, Wyd. Literackie, Kraków 1979,
• Ernesto Cardenal – Poematy, Wyd. Literackie, Kraków 1980,
• Eliseo Diego (inne języki) – Nazywanie rzeczy, Wyd. Literackie, Kraków 1980 – z Markiem Baterowiczem,
• Carmen Castellote – Łagodnie niczym mróz, Wyd. Literackie, Kraków 1981 (także posłowie),
• Roberto Fernández Retamar (inne języki) – W tym dziwnym, jakże dziwnym kraju, Wyd. Literackie, Kraków 1982,
• José Lezama Lima – Oppiano Licario, Wyd. Literackie, Kraków 1982,
• Augusto Roa Bastos – Ja, Najwyższy, Wyd. Literackie, Kraków 1982 (także posłowie),
• Miguel Ángel Asturias – Bolesny piątek, Wyd. Literackie, Kraków 1983,
• José Luis González – Wieczór, gdy znów staliśmy się ludźmi, Wyd. Literackie, Kraków 1983,
• Augusto Roa Bastos – Kurupi i inne opowiadania, Wyd. Literackie, Kraków 1984 (także posłowie),
• Sergio Fernández Cárdenas – Ryby, Wyd. Literackie, Kraków 1986,
• José Lezama Lima – Jaskółki i kraby, Wyd. Literackie, Kraków 1986 (także posłowie),
• Gustavo Sainz – Koleżka Wilk, Wyd. Literackie, Kraków 1986 (także posłowie),
• Mark Twain – Tomek Sawyer za granicą; Tomek Sawyer detektywem, wyd. Śląsk, Katowice 1988 (także posłowie) – z Barbarą Sławomirską,
• José Lezama Lima – Nieosiągalne powraca, Wyd. Literackie, Kraków 1989,
• Rudolfo Anaya – Tortuga, Wyd. Literackie, Kraków 1990 – z Barbarą Sławomirską,
• Jean Cocteau – Opium: dziennik kuracji odwykowej, Wyd. Literackie, Kraków 1990 – z Romualdą Nowak,
• Barbara M. Gill – Morderstwo przedszkolaka, Krajowa Agencja Wydawnicza, Poznań 1991 – z Barbarą Sławomirską,
• Douglas Scott – Więzy, Wyd. Morskie, Gdańsk 1991 z Barbarą Sławomirską,
• Robert Arthur Jr. – Tajemnica zielonego ducha, Cracovia, Kraków 1991 – z Barbarą Sławomirską,
• Mario Puzo – Czwarty K, Wyd. Dolnośląskie, Wrocław 1992 – z Barbarą Sławomirską,
• Alfonso Vergara – Radość bycia człowiekiem, WAM, Kraków 1993 – z Marią Morawetz (przetłumaczył wiersze),
• Carlos Fuentes – Zmiana skóry, Rebis, Poznań 1994 – z Marią Kaniową i José Ortegą,
• Lady Gregory – O Świętym Brendanie żeglarzu tudzież o innych świętych i bohaterach Irlandii, Oficyna Literacka, Kraków 1994 – z Barbarą Sławomirską,
• Chrétien de Troyes – Zadziwiająca historia o Ereku i Enidzie przez imć Chrétiena z Troyes kunsztownie opisana, Oficyna Literacka, Kraków 1994 – z Romualdą Nowak,
• Chrétien de Troyes – Rycerz z wózka czyli historia imć Pana Lancelota, Oficyna Literacka, Kraków 1996 – z Romualdą Nowak,
• Marc Questin – Medycyna druidów, Kastel, Kraków 1994,
• Lina Kostenko – I dzień, i noc, i mgnienie…, Oficyna Literacka, Kraków 1997 (także posłowie),
• Bracia ochotni sławić imię Chrysta – … czyli Garść okruchów ze skarbca hiszpańskiej poezji nabożnej, Oficyna Literacka, Kraków 1997,
• Mabinogion – Pani na Źródlech jako też inne historie z pradawnej Walii rodem, Oficyna Literacka, Kraków 1997 – z Elżbietą Nogieć,
• Z przygód imć Amadisa z Walii, Oficyna Literacka, Kraków 1998 – z Romualdą Nowak,
• Opowieść gminna o doktorze Johannie Fauście, wielce znakomitym czarnoksiężniku i magu, Oficyna Literacka, Kraków 1999,
• Baśń o łabędziej dziatwie, a także inne opowieści przykładne, Oficyna Literacka, Kraków 2001 – z Romualdą Nowak,
• Wasyl Machno – Wędrowcy, Bonami, Poznań 2003 – z Bohdanem Zadurą i Renatą Rusnak,
• Dżawad Nurbachsz – Jezus w oczach sufich, NW Publications, Kraków 2006 – z Małgorzatą Radzio,
• Laura Gallego García – Buntownicy, Publicat, Katowice 2008 – Z Zofią Siewak-Sojką,
• Wilhem z Tudeli – Pieśń o kacerskich grodów dobywaniu, czyli jak katarską plagę poskromiono, Armoryka, Sandomierz 2008 – Z Romualdą Nowak,
• Powieść o lisie, Armoryka, Sandomierz 2010 – Z Rajmundą Nowak,
• Zmieniłaś się w młodą gołąbkę czyli Z pradawnej i nowszej poezji Synów Słońca, Armoryka, Sandomierz 2011,
• Tymko Padura – Ukrainky, Armoryka, Sandomierz 2011,
• Salvador Dalí – Rewolucja paranoiczno-krytyczna, Książnica-Publicat, Poznań 2014 – z Romualdą Nowak.

Prace Andrzeja Nowaka obejmują szeroki wachlarz Różnorodnych autorów, i są ważnym elementem polskiej literatury. Jego tłumaczenia wprowadzają nie tylko teksty, ale i praktyki kulturowe, które wzbogacają naszą wiedzę o literaturze iberoamerykańskiej.

---

Oceń: Andrzej Nowak (tłumacz)

---