Andrzej Tadeusz Rosner

---

Życiorys i kariera zawodowa

Andrzej Tadeusz Rosner pochodzi z rodziny o bogatych tradycjach naukowych, co stanowi ważny element jego biografii. Syn Krystyny Świętopełk-Słupskiej oraz Tadeusza Rosnera, przyszedł na świat w Krakowie, gdzie jego rodzice osiedlili się po kapitulacji Powstania warszawskiego. Od 1949 roku, z krótką przerwą, mieszkał w Warszawie. W stolicy ukończył zarówno szkołę średnią, jak i studia wyższe na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Warszawskiego (obecnie Wydział Nauk Społecznych) w 1968 roku.

Jego praca magisterska została obroniona w Katedrze Logiki, pod opieką promotorki prof. Janiny Kotarbińskiej. W trakcie studiów, Andrzej Rosner angażował się w badania w Ośrodku Badań Opinii Publicznej Polskiego Radia, a także w Instytucie Ekonomiki Rolnej, gdzie uczestniczył w przygotowywaniu i realizacji różnorodnych badań terenowych, w tym z obszaru socjologii oraz ekonomii.

Od listopada 1968 roku aż do 15 lipca 1978 roku, pracował w Instytucie Ekonomiki Rolnej. Przez większość tego okresu zajmował stanowiska stażysty, asystenta oraz starszego asystenta w Zakładzie Społeczno-Gospodarczej Struktury Wsi. Z dniem 16 lipca 1978 roku, rozpoczął pracę w Instytucie Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk, gdzie pełnił szereg ról, w tym adiunkta, docenta, profesora nadzwyczajnego i profesora zwyczajnego. Pełnił funkcję zastępcy dyrektora ds. naukowych w latach 1997–2008, a następnie dyrektora tego instytutu w latach 2008–2012.

W okresie 1999–2005 dodatkowo angażował się w działalność dydaktyczną na stanowisku profesora w Wyższej Szkole Biznesu i Przedsiębiorczości w Ostrowcu Świętokrzyskim. W latach 2006–2013 wykładał również na Politechnice Opolskiej.

W 1978 roku uzyskał tytuł doktora nauk ekonomicznych. Jego praca doktorska, nosząca tytuł „Odpływ ludności ze wsi i z rolnictwa”, została przeprowadzona pod patronatem Instytutu Ekonomiki Rolnej. Dziesięć lat później, w roku 1992, uzyskał habilitację na podstawie swojego dorobku oraz pracy pt. „Migracje wieś – miasto a przepływy między typami gospodarstw domowych ludności wiejskiej”, której przewód habilitacyjny poprowadziła Wyższa Szkoła Handlowa w Warszawie. Prezydent RP przyznał mu nominację na profesora nauk ekonomicznych w 1999 roku.

Rosner był również członkiem Rady do Spraw Wsi przy Prezydencie RP podczas kadencji Lecha Wałęsy oraz współpracował jako ekspert z różnymi organizacjami, takimi jak Bank Światowy, OECD czy Senat RP. Jego kariera naukowa i działalność doradcza znacząco wpłynęły na kształt polskiej nauki i polityki wiejskiej.

Dorobek naukowy

Na dorobek naukowy profesora Andrzeja Tadeusza Rosnera składa się imponująca liczba ponad 200 publikacji, w tym szereg opracowań i raportów, które nie zostały przeznaczone do publikacji. Tematyka, która interesowała profesora, zmieniała się na przestrzeni lat, koncentrując się wokół kilku kluczowych zagadnień, przy czym zawsze kładł duży nacisk na precyzję i poprawność metodologiczną, co ma swoje źródło w jego kierunku studiów uniwersyteckich.

W początkowym okresie jego pracy naukowej, profesor Rosner koncentrował się głównie na problemach migracji wewnętrznych, szczególnie w kontekście relacji wieś-miasto. Analizował zmienność natężenia tych migracji oraz kwestie selekcyjności, które wpływały na te procesy. Jego późniejsze prace zyskały nowy wymiar, gdy zainwestował więcej wysiłku w badań mających na celu zrozumienie, jak selektywność migracji oddziałuje na struktury demograficzne populacji w środowisku odpływu oraz napływu ludności.

W 1995 roku ukazał się „Atlas demograficzny i społeczno-zawodowy obszarów wiejskich w Polsce”, którego redaktorem był profesor I. Frenkel oraz profesor Rosner. Publikacja ta była pionierska na krajowym rynku, jako że wykorzystano w niej techniki komputerowe do przetwarzania danych statystycznych oraz tworzenia graficznych reprezentacji w postaci map. Atlas stworzony został w rezultacie współpracy z profesorem Paolem Santacroce oraz dr Annalizą Conte z Uniwersytetu w Wenecji. Zawierał również rozdział poświęcony typologiom obszarów wiejskich w Polsce, przedstawiając różnorodne podejścia związane ze strukturami demograficznymi.

W kolejnych badaniach profesor Rosner skupił się na analizie zróżnicowania przestrzennego obszarów wiejskich w Polsce, z uwzględnieniem aspektów demograficznych oraz poziomu i struktury rozwoju społeczno-gospodarczego. Jego wkład w naukę jest znaczący, a podejmowane przez niego wyzwania badawcze wpływają na rozwój tej dziedziny.

Ważniejsze publikacje

Oto zestawienie znaczących publikacji autorstwa Andrzeja Tadeusza Rosnera, które przyczyniają się do zrozumienia i analizy obszarów wiejskich w Polsce. Poniżej prezentuję listę prac, które odzwierciedlają jego wkład w badania dotyczące demografii, rozwoju społeczno-gospodarczego oraz przemian ruralnych.

• Izasław Frenkel, Andrzej Rosner (red.) (1995). Atlas Demograficzny i Społeczno-Zawodowy Obszarów Wiejskich w Polsce. Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN, Polskie Towarzystwo Demograficzne. ISBN 83-901912-2-9,
• Andrzej Rosner (1991). Migracje wieś-miasto a przepływy między typami gospodarstw domowych ludności wiejskiej. Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN,
• Andrzej Rosner (red.) (2007). Zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów wiejskich a zróżnicowanie dynamiki przemian. Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN,
• Andrzej Rosner (2012). Zmiany rozkładu przestrzennego zaludnienia obszarów wiejskich. Wiejskie obszary zmniejszające zaludnienie i koncentrujące ludność wiejską. Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN,
• Andrzej Rosner (red.) (2002). Wiejskie obszary kumulacji barier rozwojowych. Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN,
• Andrzej Rosner (red.) (1993). Rolnicy’92 Rolnicy wobec zmian systemowych. Warszawa: CBOS,
• Andrzej Rosner (red.) (1999). Typologia wiejskich obszarów problemowych. Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN,
• Marek Kłodziński, Andrzej Rosner (red.) (1996). Przeobrażenia społeczno-ekonomiczne obszarów wiejskich pogranicza zachodniego. Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN,
• Lena Kolarska-Bobińska, Andrzej Rosner, Jerzy Wilkin (red.). Przyszłość wsi polskiej. Wizje, strategie, koncepcje. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych,
• Andrzej Rosner, Monika Stanny Monitoring rozwoju obszarów wiejskich. (Etap I 2014), (Etap II 2016), (Etap III …) Warszawa: Fundacja Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej i Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.

Publikacje te otwierają szeroką perspektywę na zagadnienia związane z dynamicznymi zmianami, jakie zachodzą w polskich wsiach, oraz na wyzwania, przed którymi stoją lokalne społeczności.

---

Oceń: Andrzej Tadeusz Rosner

---