Franciszek Błoński (historyk)

---

Życiorys

Franciszek Błoński przyszedł na świat 25 stycznia 1903 roku w Krakowie. Był synem Wojciecha, maszynisty kolejowego, oraz Wiktorii Błońskich. Wczesne lata życia spędził w Dębicy, gdzie ukończył zarówno szkołę podstawową, jak i gimnazjum klasyczne.

W następnej kolejności podjął studia na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, zdobywając tytuł doktora filozofii w dziedzinie historii. Już od roku 1928 rozpoczął pracę jako nauczyciel historii, najpierw w Krakowie, a potem w Dębicy. W 1937 roku objął stanowisko dyrektora Miejskiego Koedukacyjnego Gimnazjum Kupieckiego.

Po zakończeniu II wojny światowej, Błoński stał się jednym z kluczowych organizatorów życia społecznego i administracyjnego w Rzeszowie. W tym czasie, w 1944 roku, był współzałożycielem Stronnictwa Demokratycznego w regionie (Klub Demokratyczny), a także przewodniczącym Wojewódzkiego Komitetu SD oraz członkiem władz centralnych tej partii. Również w 1944 roku objął dyrektorskie stanowisko w Biurze Prezydialnym nowo powstałej Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie. Angażował się również jako członek Miejskiej Rady Narodowej.

W toku swojej kariery politycznej, przez wiele kadencji pełnił mandat radnego w Wojewódzkiej Radzie Narodowej w Rzeszowie. W latach 1945-1949 wykładał historię i socjologię w Państwowym Studium Administracyjnym w tym mieście. Był organizatorem oraz redaktorem naczelnym „Dziennika Rzeszowskiego” od 13 maja 1945 roku. W latach 1947-1949 pracował jako etatowy przedstawiciel Polskiej Agencji Prasowej, a także regularnie współpracował z katowicką „Trybuną Robotniczą”, której lokalna edycja, znana jako „Rzeszowska Trybuna Robotnicza”, ukazywała się aż do września 1949 roku.

Poza działalnością zawodową, Błoński był aktywnym członkiem różnych organizacji społecznych. W latach 1946-1950 był prezesem oddziału TPPR w Rzeszowie, a także kierował Zarządem Wojewódzkim Towarzystwa Wiedzy Powszechnej w latach 1950-1953. Pełnił funkcję wiceprezesa Oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego i Towarzystwa Rozwoju Ziem Zachodnich, a także przewodniczył Okręgowej Komisji Opieki nad Zabytkami oraz był członkiem Zarządu Okręgu PTTK. Angażował się w prace Frontu Jedności Narodu oraz Polskiego Komitetu Obrońców Pokoju.

W 1960 roku objął stanowisko dyrektora Muzeum Okręgowego w Rzeszowie, które zajmował do 1972 roku. Jego życie osobiste również miało istotne znaczenie; od 1946 roku był żonaty z Cecylią Wandeło, która była naczelnikiem Wydziału Polityczno-Wychowawczego Wojewódzkiego Urzędu Informacji i Propagandy, a także dziennikarką i działaczką Ligi Kobiet. Para doczekała się syna.

Franciszek Błoński zmarł i został pochowany na cmentarzu Pobitno w Rzeszowie (sektor XII-1-9).

Ordery i odznaczenia

Franciszek Błoński, jako ceniony historyk, został uhonorowany licznymi odznaczeniami, które odzwierciedlają jego wkład w rozwój kultury i historii Polski.

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
• Złoty Krzyż Zasługi (dwukrotnie: 12 czerwca 1946 oraz 7 kwietnia 1951),
• Medal 10-lecia Polski Ludowej (1955),
• Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego,
• Odznaka „Zasłużonemu Działaczowi Stronnictwa Demokratycznego”,
• Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”,
• Złota Odznaka „Za opiekę nad zabytkami” (1964),
• Złota Honorowa Odznaka PTTK,
• Odznaka „Zasłużony Działacz FJN”,
• Odznaka „Zasłużony dla województwa rzeszowskiego”.

---

Oceń: Franciszek Błoński (historyk)

---