Anna Rydlówna

---

Życiorys

Anna Rydlówna była wybitną postacią w dziedzinie pielęgniarstwa, córką Lucjana Rydla, profesora okulistyki i rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego, a także Heleny z Kremerów. Miała za sobą niezwykłą rodzinę, będąc siostrą poety Lucjana Rydla. Jej postać została również upamiętniona przez Stanisława Wyspiańskiego, który przedstawił ją jako Haneczkę w swoim znanym dramacie „Wesele”.

Wczesna edukacja Anny odbyła się w atmosferze domowej, gdzie przeszła przez naukę w zakresie szkoły podstawowej i średniej. Następnie jej ścieżka edukacyjna prowadziła do kursu dla kobiet im. Adriana Branickiego (1901-1902) oraz do Szkoły Gospodarstwa Domowego w Kuźnicach, obecnej dzielnicy Zakopanego, którą ukończyła w 1904 roku. Od 1909 roku rozpoczęła działalność społeczną, wstępując do Stowarzyszenia Pań Ekonomek im. św. Wincentego à Paulo.

Jako jedna z kluczowych postaci stowarzyszenia, Rydlówna aktywnie współorganizowała ambulatorium chirurgiczne dla osób biednych i chorych. Poza tym uczestniczyła w tworzeniu sali operacyjnej przy ulicy św. Filipa 15 w Krakowie. Jej działania miały na celu poprawę stanu zdrowia i warunków życia najuboższych mieszkańców. W 1911 roku, wspólnie z innymi współzałożycielkami, ukończyła pierwszy kurs w Szkole Pielęgniarek Zawodowych.

W trakcie I wojny światowej Anna Rydlówna wzięła na siebie odpowiedzialność za szkolenie pielęgniarek dla potrzeb nie tylko frontu, ale i służby zdrowia. Sprawowała funkcję pielęgniarki przełożonej w jednym z krakowskich szpitali wojskowych oraz w wojskowej stacji opatrunkowo-wypoczynkowej usytuowanej na dworcu kolejowym. Rydlówna była również jedną z organizatorek szpitali epidemicznych, znanych jako Książęco-Biskupi Komitet (KBK), które miały na celu walkę z wówczas panującymi chorobami.

Po zakończeniu konfliktu, Anna zamieszkała na prowincji, gdzie objęła stanowisko przełożonej pielęgniarek w szpitalu zajmującym się chorymi na dur brzuszny i czerwonkę. Po zamknięciu Szkoły Zawodowej Pielęgniarek, jej źródłem utrzymania była prywatna praktyka w latach 1921-1924. W 1924 roku otrzymała atrakcyjną propozycję rocznego stypendium od Fundacji Rockefellera oraz oferty pracy w Uniwersyteckiej Szkole Pielęgniarek.

W latach 1924-1925 odbyła szereg szkoleń w Londynie, Filadelfii, Nowym Jorku i Toronto, które miały ogromny wpływ na jej rozwój zawodowy. Od 1925 do 1939 roku pracowała jako nauczycielka, a następnie jako zastępca dyrektora w Uniwersyteckiej Szkole Pielęgniarek, z której w 1930 roku objęła stanowisko dyrektorki. W 1934 roku znów uzyskała stypendium od Fundacji Rockefellera, co pozwoliło jej lepiej poznać zakres pracy pielęgniarek psychiatrycznych oraz dietetycznych w wielu europejskich miastach, takich jak Budapeszt, Wiedeń, Lyon, Bruksela, Oslo oraz Helsinki.

Po wybuchu II wojny światowej uczelnia, w której pracowała, została zamknięta, lecz niektóre uczennice oraz pracownice pozostały w budynku, świadcząc usługi w krakowskich szpitalach. Niestety, gdy Niemcy zajęli obiekt, Anna Rydlówna oraz inne mieszkanki były zmuszone go opuścić. W marcu 1945 roku Rydlówna założyła szkołę pielęgniarsko-położniczą. Gdy 1 stycznia 1950 roku Ministerstwo Zdrowia przejęło średnie szkoły medyczne, Anna nie została włączona do żadnej z nich, jednak przyznano jej emeryturę.

Pomimo tego, emerytura nie była wystarczająca, by mogła z niej żyć. Dlatego od 1 marca 1950 roku podjęła pracę w Centralnej Wojewódzkiej Przychodni Wenerologiczno-Dermatologicznej. Jej kariery w tej placówce towarzyszyło szereg odpowiedzialnych ról, od pracy w centralnej kartotece, przez pracownię bakteriologiczną, aż po stanowisko przełożonej pielęgniarek. Ostatecznie zakończyła swoją aktywność zawodową 1 grudnia 1961 roku.

Anna Rydlówna zmarła w swoim rodzinnym Krakowie i została pochowana na cmentarzu Rakowickim, w kwaterze XIXB-11-13, pozostawiając po sobie ważny ślad w historii pielęgniarstwa.

Ordery i odznaczenia

Anna Rydlówna, znana ze swoich zasług, otrzymała szereg wyróżnień, które podkreślają jej wyjątkowe osiągnięcia.

• Order Sztandaru Pracy 1 klasy, przyznany w 1956 roku,
• Złoty Krzyż Zasługi, który otrzymała 28 stycznia 1939 roku,
• Medal Florence Nightingale, przyznany w 1946 roku.

---

Oceń: Anna Rydlówna

---