Jadwiga Wierzbiańska


Jadwiga Wierzbiańska, urodzona 4 lutego 1902 roku w Krakowie, a zmarła 20 kwietnia 1983, to postać, która zapisała się w historii Polski jako wybitna prawniczka, nauczycielka oraz działaczka harcerska.

W swojej karierze miała wiele osiągnięć, a do najbardziej znaczących należy pełnienie funkcji komendantki Śląskiej Chorągwi Żeńskiej w latach 1927–1931 oraz naczelniczki harcerek w okresie 1931–1937. Wierzbiańska znacząco wpłynęła na rozwój harcerstwa w Polsce, pozostawiając po sobie trwały ślad.

Życiorys

Po rozpoczęciu edukacji w gimnazjum klasycznym, w trakcie pierwszej wojny światowej jej rodzina przeniosła się do Wiednia. W 1916 roku wróciła do Krakowa, gdzie kontynuowała naukę w Gimnazjum im. Adama Mickiewicza. Wkrótce stała się aktywną członkinią Związku Młodzieży Polskiej „Zet”, tajnej niepodległościowej organizacji młodzieżowej. Dodatkowo, w 1917 roku dołączyła do 3 Żeńskiej Drużyny Harcerek im. Narcyzy Żmichowskiej, a w 1919 roku pełniła rolę przybocznej oraz zastępowej zuchów. Po zdaniu matury w 1920 roku, w 1921 roku ukończyła roczny kurs w Akademii Handlowej w Krakowie.

Jej zastęp przekształcił się w 1 Żeńską Drużynę Harcerską im. Królowej Jadwigi, której była drużynową aż do 1926 roku. W latach 1921–1925 studiów na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego zakończyła z dyplomem magistra prawa. Od 1924 roku pełniła funkcję komendantki Hufca Żeńskiego w Krakowie, a w 1926 roku zakończyła dwuletnią Szkołę Nauk Politycznych UJ.

Po ukończeniu studiów, w latach 1927–1932 pracowała jako referendarz w Wydziale Oświecenia Publicznego Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego w Katowicach. W 1927 roku objęła stanowisko komendantki Śląskiej Chorągwi Żeńskiej, pełniąc tę funkcję do 1931 roku. Dodatkowo, od 1928 roku była członkinią Naczelnej Rady Harcerskiej, a 1 lutego 1931 roku została wybrana na Naczelniczkę GK Żeńskiej, którą to rolę sprawowała do 1937 roku.

W 1932 roku przeprowadziła się do Warszawy, gdzie podjęła pracę w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego jako referendarz. Od 1933 roku pracowała w Państwowym Żeńskim Gimnazjum i Liceum Handlowym w Warszawie. W 1939 roku po ukończeniu kursu pedagogicznego, uzyskała dyplom nauczyciela szkół średnich w zakresie ekonomii i prawoznawstwa.

W okresie września 1939 roku angażowała się w działalność komendy Pogotowia Harcerek. Od kwietnia do września 1940 roku organizowała dom dziecka w Nowinkach dla 70 dzieci-ofiar wojny z ramienia Pogotowia. Po wojnie kontynuowała karierę nauczycielską, włączając się w tajne nauczanie. W 1942 roku wróciła do Krakowa, a w latach 1944–1945 mieszkała w Zakopanem. Po zakończeniu wojny osiedliła się ponownie w Krakowie, gdzie uczyła w lokalnych szkołach średnich aż do 1972 roku, kiedy to przeszła na emeryturę.

Jadwiga Wierzbiańska spoczęła na cmentarzu w Falenicy, gdzie spędziła ostatnie cztery lata swojego życia.

Awanse harcerskie (stopnie instruktorskie)

Awanse harcerskie stanowią istotny element w życiu instruktorskim w Związku Harcerstwa Polskiego. Proces nadawania stopni instruktorskich jest ściśle regulowany i oparty na określonych zasadach. Oto najważniejsze stopnie, które zostały wprowadzone w historii ZHP:

  • przodowniczka – Rozkaz Naczelnictwa ZHP L.4 z dnia 12 stycznia 1922 roku, zaczynający obowiązywać od 9 listopada 1921 roku,
  • podharcmistrzyni – Rozkaz Naczelnictwa ZHP L.6 z dnia 23 marca 1923 roku, z datą obowiązywania od 1 marca 1923 roku,
  • harcmistrzyni – nadany w 1928 roku, w wyniku reorganizacji stopni instruktorskich, która miała miejsce w 1927 roku.

Życie prywatne

Jadwiga Laszczka była znaną postacią w polskiej sztuce. Córką Konstantego (1865–1956), utalentowanego rzeźbiarza oraz profesora, który pełnił również funkcję rektora ASP w Krakowie, a także Marii ze Stroińskich (1869–1911). W rodzinie Jadwigi znajdowało się dwoje starszych braci: Bogdan (1898–1977) oraz Czesław (1900–1985), a także młodsza siostra Janina (1905–1979), która wyszła za mąż za Murczyńskiego i była harcmistrzynią.

W 1931 roku, Jadwiga poślubiła Mariana Wierzbiańskiego. W wyniku tego związku przyszli na świat ich dzieci: syn Krzysztof, który urodził się w 1938 roku oraz córka Teresa, urodzona w 1941 roku, która później wyszła za mąż za Janotę.

Przypisy

  1. M.P. z 1931 r. nr 74, poz. 120
  2. a b K.K. Jarzembowski K.K., L.L. Kuprianowicz L.L., Harcmistrzynie i harcmistrze Związku Harcerstwa Polskiego mianowani w latach 1920–1949, Kraków 2006, s. 48.
  3. a b c d e f g h Wojtycza 2006, s. 228.

Oceń: Jadwiga Wierzbiańska

Średnia ocena:4.68 Liczba ocen:10