Jan Pieracki

Prawo i sprawiedliwość

Jan Pieracki to postać wyjątkowo ważna w polskim prawodawstwie oraz życiu społecznym. Urodził się 23 czerwca 1872 roku w Krakowie, a jego życie zakończyło się 15 lutego 1940 roku we Lwowie. Był polskim doktorem prawa, specjalizującym się w karnistyce, co czyni go istotnym przedstawicielem tej dziedziny.

Poza swoją działalnością akademicką i prawniczą, Pieracki angażował się w sprawy narodowe. Pełnił funkcję radnego w Radzie Miasta Lwowa, gdzie aktywnie przyczyniał się do rozwoju lokalnej społeczności. W historii politycznej II Rzeczypospolitej zapisał się również jako poseł na Sejm II kadencji, reprezentując Związek Ludowo-Narodowy.

Życiorys

Jan Pieracki był synem Franciszka, który zajmował stanowisko zarządcy magazynów kolejowych w Lwowie, oraz Marii z domu Janickiej. Ukończył C. K. Gimnazjum im. Franciszka Józefa we Lwowie w 1890 roku. Następnie, w 1894 roku, zdobył dyplom na Wydziale Prawa Uniwersytetu Franciszkańskiego we Lwowie, co umożliwiło mu uzyskanie uprawnień sędziowskich oraz adwokackich, a także tytułu doktora nauk prawnych.

Jan Pieracki pełnił różne важne funkcje, w tym sędziego w Busku i Lwowie oraz prokuratora w Przemyślu. Od 1914 roku rozpoczął swoją działalność adwokacką, reprezentując klientów w sprawach karnych, w tym interesy arcyksięcia Fryderyka Habsburga. W 1929 roku brał udział jako oskarżyciel przed Trybunałem Stanu w głośnej sprawie „sprawy Czechowicza”, gdzie oskarżonym był minister skarbu Gabriel Czechowicz. W tym samym roku zaoferował swoje usługi w obronie studentów, którzy zostali oskarżeni o udział w antysemickich oraz antyrządowych zamieszkach we Lwowie.

Pomimo ciężkiej sytuacji w kraju, w dniach od 18 do 26 września 1933 roku, Jan Pieracki działał jako zastępca strony cywilnej w procesie przed Sądem Okręgowym w Sanoku, który dotyczył zabójstwa Jana Chudzika, narodowego działacza zastrzelonego 14 maja 1933 roku w Brzozowie. Był to bardzo znaczący proces, w którym również brał udział ranny w zamachu mjr Władysław Owoc.

Jan Pieracki angażował się w samorząd adwokacki, a w 1931 roku objął stanowisko prezesa wydziału Związku Adwokatów-Obrońców w Okręgu Sądu Apelacyjnego we Lwowie. W latach 1938–1939 sprawował funkcję dziekana Lwowskiej Rady Adwokackiej oraz prezydenta Zarządu Głównego Związku Adwokatów w Warszawie.

Równocześnie pełnił mandat radnego Rady Miasta Lwowa od 1912 roku do 1927 roku, a po krótkiej przerwie ponownie został wybrany w 1934 roku, startując z listy endeckiej. Jego zaangażowanie polityczne obejmowało również działalność w Lidze Narodowej oraz członkostwo w Tymczasowym Komitecie Rządzącym w latach 1918-1919 oraz w Komisji Rządzącej dla Galicji i Śląska Cieszyńskiego w 1919 roku.

W 1930 roku, z ramienia Listy Katolicko-Narodowej, uzyskał mandat posła Sejmu RP III kadencji, który trwał od 1930 do 1935 roku. W czasie swojej kariery parlamentarnej zasiadał w kole poselskim Związku Ludowo-Narodowego, a następnie w Klubie Narodowym, gdzie przewodniczył Komisji Prawniczej.

Był również aktywnym członkiem Stronnictwa Narodowego, pełniąc funkcję prezesa zarządu okręgowego oraz wiceprezesa Dzielnicy Małopolski Wschodniej w latach 1930-1934. W kolejnych latach był członkiem Komitetu Głównego SN.

Jan Pieracki publikował swoje teksty w „Słowie Polskim”, a także zasiadał na czołowych stanowiskach w radach nadzorczych czasopism takich jak „Lwowski Kurier Poranny” i „Kurier Lwowski”. Tragiczny obrót wydarzeń II wojny światowej i agresja ZSRR na Polskę, która miała miejsce 17 września 1939 roku, doprowadziły do jego aresztowania przez sowietów, jednak później został uwolniony.

Zmarł 15 lutego 1940 roku. Jego ciało spoczywa na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie w kaplicy grobowej hr. J. z Gorajskich Rzyszczewskiej, gdzie został pochowany 17 lutego 1940 roku. Na jego grobie nie ma żadnej informacji o pochówku. W maju 1945 roku do tej samej kaplicy pochowano także jego teściową, Julię z Turkiewiczów Straka.

Życie prywatne

Jan Pieracki miał w swoim życiu dwie żony. Jego pierwszą małżonką była Jadwiga Duniewicz, która odeszła w 1904 roku. Z kolei jego drugą żoną została Helena Zofia Straka, będąca córką Bolesława Straki, dziennikarza związane z polską prasą w Milwaukee oraz dyrektora Wydziałowej Szkoły Żeńskiej im. Franciszka Józefa w Przemyślu, oraz Julii z Turkiewiczów, mającej swoje korzenie w Leżajsku.

Warto dodać, że druga żona Pierackiego straciła kamienicę na skutek działań władz radzieckich. Mimo trudnych okoliczności, pozostała w Lwowie, gdzie zmarła w latach pięćdziesiątych XX wieku. Oba małżeństwa nie doczekały się potomstwa.

Publikacje

Jan Pieracki jest autorem wielu istotnych publikacji, które miały znaczący wpływ na polski system prawny i administracyjny. Jego prace są często cytowane i znane wśród prawników oraz studentów prawa. Oto niektóre z jego najważniejszych dzieł:

  • Formularze dla postępowania spadkowego i pupilarnego łącznie z wzorami dla kas sierocych. Do użytku dla c. k. sądów powiatowych (1899, współautor: Józef Rajmund Schmidt),
  • Kwestia językowa w sądach i prokuratoriach państwowych wschodnio-galicyjskich (1911),
  • Polskie prawo karne (kodeks karny, prawo o wykroczeniach, przepisy wprowadzające) (1932).

Przypisy

  1. Prof. Fr. Bujak i prof. K. Bartel laureatami nagrody naukowej miasta Lwowa. „Gazeta Lwowska”, 31.03.1938 r., s. 2, Nr 73.
  2. Oficjalne wyniki wyborów do Rady Miejskiej we Lwowie. „Gazeta Lwowska”, 31.05.1934 r., s. 3, Nr 130.
  3. Ustąpienie działacza endeckiego adwokata dr. Jana Pierackiego. „Gazeta Lwowska”, 23.09.1934 r., s. 4, Nr 226.
  4. Związek adwokatów-obrońców okręgu sądu apelacyjnego we Lwowie. „Słowo Polskie”, 09.10.1931 r., s. 7, Nr 277.
  5. O mord w Brzozowie (sprawozdanie z procesu przed sądem przysięgłych w Sanoku). Lwów, 1933 r., s. 1-3, 48, 57.
  6. Antony Polonsky: A Failed Pogrom: The Demonstrations in Lwów, June 1929. W: Yisrael Gutman, Ezra Mendelsohn, Jehuda Reinharz, Chone Shmeruk: The Jews of Poland Between Two World Wars. Hanover and London: University Press of New England, 1989 r., s. 123. ISBN 0-87451-446-0.
  7. Sejm 20.03.1928 r. (GŁOS 9) Minister Czechowicz przed Trybunał Stanu.
  8. Trybunał Stanu – dzień III – oskarżyciele Pieracki i Wyrzykowski.
  9. Prezes SUPIŃSKI przekazuje werdykt Trybunału Stanu Sejmowi.
  10. Naiwność Komisji nie znała granic.
  11. Wybory do Sejmu 04.03.1928 r. (okr. 49 -56).
  12. Prezesi i wiceprezesi Komisji Sejmowych II kadencji.

Oceń: Jan Pieracki

★★★★★
Średnia ocena:4.76 Liczba ocen:25