Janusz Maria Stefański, urodzony 14 czerwca 1946 roku w Krakowie, był znaczącą postacią w polskiej muzyce jazzowej. Jego życie zakończyło się 4 listopada 2016 roku we Frankfurcie nad Menem, gdzie pozostawił po sobie niezatarte ślady w sercach wielu fanów i muzyków.
Jako perkusista jazzowy, kompozytor oraz pedagog, Stefański przyczynił się do rozwoju jazzu w Polsce, a jego talent i pasja do muzyki inspirowały kolejne pokolenia artystów. W swojej karierze artystycznej współpracował z wieloma uznanymi muzykami, co umocniło jego pozycję w świecie jazzu.
Życiorys
Janusz Stefański to postać niezwykle barwna w świecie muzyki jazzowej, którego kariera związana była z wieloma prestiżowymi zespołami. Rozpoczął swoją edukację w grze na perkusji oraz fortepianie w Wyższej Szkole Muzycznej w Krakowie, gdzie uzyskał dyplom w 1972 roku. Koncert magisterski, na którym wykonał utwory m.in. Krystyny Moszumańskiej-Nazar, odbył się 19 listopada 1972 roku w krakowskiej Filharmonii.
Jeszcze w trakcie studiów był aktywnym uczestnikiem koncertów organizowanych przez krakowski Zespół MW2, w tym występów na Warszawskiej Jesieni. Jego debiut na polskiej scenie jazzowej miał miejsce z kwartetem Zbigniewa Seiferta, w którym brał udział w festiwalu Jazz nad Odrą w 1968 oraz 1969 roku. W 1969 roku zdobył wyróżnienie jako solista, podczas gdy zespół Seiferta otrzymał pierwszą nagrodę w kategorii zespołów nowoczesnych.
W 1968 roku Stefański dołączył do Tomasza Stańko Quintet, z osobami takimi jak Janusz Muniak, Zbigniew Seifert, Bronisław Suchanek i on sam. W 1974 roku nagrał album Fish Face z Tomaszem Stańko oraz Stu Martinem. W latach 70. nawiązał współpracę z niemieckimi muzykami, co zaowocowało występami z Hans Koller Free Sound oraz Radio Jazz Group Stuttgart.
W Polsce Stefański nagrywał również z wybitnymi artystami takimi jak Marek Grechuta oraz Czesław Niemen. Jego umiejętności zostały docenione w 1975 roku, gdy otrzymał stypendium na Berklee College of Music w Bostonie, gdzie pogłębiał swoją wiedzę i umiejętności.
W kraju współpracował z Jazzowym Studiem Polskiego Radia, prowadzonym przez Jana „Ptaszyna” Wróblewskiego. Był także członkiem zespołu Zbigniewa Namysłowskiego oraz cenionego The Quartet, w którym grali tacy wspaniali muzycy jak Tomasz Szukalski, Sławomir Kulpowicz oraz Paweł Jarzębski. W 1980 roku występowali wspólnie w słynnym klubie Village Vanguard w Nowym Jorku.
w 1981 roku stał się członkiem The Vienna Art Orchestra i osiedlił się w Königstein im Taunus w Niemczech. W tym czasie brał udział w Jazz Jamboree oraz krakowskich Zaduszkach jako reprezentant austriackiego zespołu. Po ogłoszeniu stanu wojennego w Polsce, Stefański pozostał w Niemczech razem z rodziną, gdzie występował i nagrywał z wieloma znakomitymi muzykami, takimi jak Carla Bley, Joachim Kühn, Albert Mangelsdorff, Charlie Mariano, Steve Swallow oraz John Tchicai. Był liderem swojego zespołu, Janusz M. Stefański JazzArt.
Uznawany za jednego z czołowych europejskich perkusistów jazzowych, Janusz Stefański był zapraszany do współpracy z wieloma radiostacjami w Europie, a jego dorobek artystyczny obejmował nagrania do przeszło 70 albumów. Jego działalność obejmowała również pisanie muzyki filmowej, m.in. dla niemieckich produkcji telewizyjnych.
W latach 90. związany był z Wyższą Szkołą Muzyczną przy Uniwersytecie Johanna Gutenberga w Moguncji, gdzie od 1993 roku wykładał perkusję i teorię rytmu. W latach 2000-2003 był również wykładowcą na Uniwersytecie Muzyki i Sztuki we Frankfurcie nad Menem. W 2009 roku otrzymał honorowy tytuł profesora Uniwersytetu Johanna Gutenberga. W tym samym roku został członkiem międzynarodowej grupy International Jazz, składającej się z takich artystów, jak Jan Jarczyk, Andrzej Olejniczak oraz Dariusz Oleszkiewicz. W latach 2009-2010 grupa realizowała tournée po Polsce, Francji, Kanadzie i Stanach Zjednoczonych.
Janusz Stefański zmarł 4 listopada na raka płuc w szpitalu we Frankfurcie nad Menem, pozostawiając po sobie bogaty dorobek artystyczny i niezatarte ślady w polskiej oraz światowej muzyce jazzowej.
Dyskografia
W tej sekcji znajduje się kompleksowa lista albumów nagranych przez Janusza Stefańskiego. Dyskografia prezentuje zarówno daty nagrania, jak i wydania, tytuły albumów oraz wykonawców, którzy byli odpowiedzialni za te projekty. Poniżej przedstawiamy szczegóły dotyczące albumów artysty.
| Nagrany | Wydany | Album | Wykonawca – lider | Wytwórnia |
|---|---|---|---|---|
| 1970 (1) | 1970 | Music for K | Tomasz Stańko Quintet | PN Muza |
| 1971 (3) | 1971 | Reminiscence | Mieczysław Kosz | PN Muza |
| 1972 (5) | 1972 | Jazzmessage from Poland | Tomasz Stańko Quintet | JG Records |
| 1973 (3) | 1973 | Purple Sun | Tomasz Stańko Quintet | Calig Records |
| 1973 (8) | 1974 | Fish Face | Tomasz Stańko | Poljazz |
| 1974 (1) | 1974 | Kunstkopfindianer | Wolfgang Dauner, Zbigniew Seifert, Hans Koller | MPS Records |
| 1974-78 | 1979 | We’ll Remember Zbiggy | Zbigniew Seifert | Mood Records |
| _ | 1980 | Elżbieta Adamiak | Elżbieta Adamiak | PN Muza |
| _ | 2007 | Blues Forever | Emil Mangelsdorff Quartet, The | _ |
| 1969-70 | 2010 | Nora | Zbigniew Seifert Quartet | GAD Records |
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Wanda Komorowska | Wanda Kragen | Stanisław Bizański | Zbigniew Jabłoński (aktor) | Maria Irena Sowicka | Zofia Więcławówna | Kazimierz Czarnecki (śpiewak) | Jacek Chruściński | Ludwik Puget | Piotr Szczerski | Juliusz Zawirski | Jacek Kochan | Karolina Lutczyn | Józef Peszka | Feliks Stobiński | Piotr Michałowski | Martyna Jakubowicz | Grażyna Brodzińska | Andrzej Kossowicz (reżyser) | Tomasz Biernacki (dyrygent)Oceń: Janusz Stefański